“O corpo é importante porque se pon en contacto co espazo. Debemos atrapar ese momento no que o suxeito se converte en obxecto; a relación entre o espazo e o corpo penétrase no imaxinario do espectador e todo se converte no mundo sensorial, o discurso ou o concepto, o argumento ou a escusa... Neste ciclo queremos que o diálogo entre o espazo e o corpo mostre outras posibilidades de uso”. Así resume Mateo Feijóo, comisario do monográfico Espazo e Corpo, o núcleo da exposición. "Ao longo da historia, o corpo transmitiu moitas mensaxes, desde o ámbito metafísico, ao ámbito político ou social. Tamén foi obxecto de discusións; o que a un parécelle fermoso para outro será feo; onde un ve a explotación sexual, outro verá o desexo. O corpo convértese na representación do mundo”.
Da colaboración de Fernando Pérez e Mateo Feijóo xorde este terceiro monográfico dedicado ás artes vivas, que vén completar o ciclo Corpos e Imaxe e Son, realizado anteriormente ao redor da danza e o audiovisual. “O obxectivo é abordar o aspecto temático dos ámbitos artísticos, como se vinculan as disciplinas artísticas entre si, e a súa relación co ámbito social e cultural”, explica Pérez. “Normalmente, o eixo principal son as artes vivas ou as artes en vivo: danza, teatro, música, peformance... Pero hoxe en día os medios audiovisuais teñen unha gran influencia no resto das disciplinas artísticas e iso hai que telo en conta”.
A danza, a performance, a arte, o desexo, o espazo, o estereotipo, a moral, o xénero, o sexo, o corpo privado e o público e a identidade son os conceptos que se utilizarán nas actividades artísticas organizadas pola Alhóndiga. As actividades non se realizarán en espazos habituais, como teatros ou espazos pechos. “O noso obxectivo é abrirnos a outros espazos, levar estas artes vivas a outros espazos doutras disciplinas artísticas”, di Pérez. Exemplo diso son as actuacións de danza que se realizan dentro do programa. Celebraranse na Sala de Exposicións da Alhóndiga. “Na sala na que normalmente vemos arte morta, quixemos mostrar as artes vivas, creando un espazo branco para corpos espidos, e afastarnos da cámara escura habitual, do escenario habitual”.
A cidade en contacto co corpo
Ambas as actuacións terán lugar os días 17 e 19 de maio da man de Martín Padrón, membro do Centro Coreográfico dA Gomera (Canarias) e de Apostolia Papadamaki, que virá desde Grecia. No caso de Papadamaki, trátase da primeira vez que se celebra no País Vasco. Martín Padrón foi pioneiro a nivel internacional no ámbito da danza didáctica. “No caso de Martín Padrón, os asentos serán limitados, só poderán ser vistos por 100 persoas, nunha soa liña e creando unha visión completa do creador”.
Tamén se decidiron crear espazos artificiais que se integren plenamente na cidade como a instalación no atrio da Alhóndiga da planta de Medusa, de dezaoito metros de diámetro, creada polo alemán Marco Canevacci e a súa compañía. “Crearemos un espazo dentro doutro espazo e queremos probar como se ve e cambia o corpo por dentro e por fóra”. As propostas de Medusan terán un lugar especial durante estes tres días. Peirao 3, unha escola de danza de Bilbao, un aizkolari e o deseñador de moda Alberto Sinpatron mostrarán o seu traballo no espazo.
Outro exemplo de uso da rúa como espazo escénico é a instalación Na rua, que traerá a compañía portuguesa Teatro Utero. “Non só da danza e o movemento: os espazos e as relacións que xorden do teatro e das palabras son o obxectivo desta instalación”, explica o programador de AlhóndigaBilbao. Trátase dun espectáculo para un só espectador e poderase ver nun espazo especial creado por dúas estruturas perforadas que se instalarán no Atrio, con actores metendo a cabeza nun buraco e público no outro. O grupo Teatro Utero tamén ofrecerá un taller para intérpretes e bailarinas, entre a Publicidade e a Intimidade que Branca Ortiga e Xara Cosculluela ofrecerán para as mulleres.
O creador alemán Bridge Markland volve traer unha performance. En palabras de Pérez, “é importante para nós como se produce a transformación dos corpos nas artes escénicas, como se entende o xénero, o sexo e os estereotipos desde o punto de vista artístico”. Na performance The most beautiful woman in the word (a muller máis fermosa do mundo) Markland pasa de ser unha atractiva muller, a converterse en home a través da palabra, a música e as cancións. Cambiará o seu corpo e os seus vestidos, pero tamén o seu discurso. “Desta maneira, transmite ao público profundas sensacións a través de espectáculos sinxelos. É importante non ter medo ante estes cambios. Neste espectáculo podemos rirnos pero tamén reflexionar”.
Trátase dun monográfico dirixido a persoas adultas que está prohibido o acceso a menores “por diversas imaxes, mesmo por discursos”.
Ademais, o ciclo de cine monográfico mergullarase no mundo do espazo e o corpo. “Alí poderemos ver, por exemplo, a película dirixida pola bailarina e coreógrafa alemá Pina Bausch, que foi estreada en 1981. É unha oportunidade única para ver este tipo de propostas, xa que non están nin en Internet nin nas salas comerciais”. Cabe destacar tamén a exposición fotográfica 30 anos de teatro de danza alemán, que reúne 60 fotografías cedidas polo Instituto Goethe. “Se tivese que facer unha recomendación, é meterme no monográfico durante eses tres días para sacar algunhas conclusións. Moitos pensan que a contemporaneidad é para unha elite, pero o noso obxectivo é que todos formemos parte de ela”, conclúe Pérez.