Estou a dar voltas estes días cun artigo que lin hai tempo. A riqueza mental das nacións (The mental wealth of nations, Beddington, 2008). No mesmo, dáse a coñecer unha investigación realizada no Reino Unido, onde se presentan as liñas mestras da mesma.
Así, a importancia da aprendizaxe ao longo de todo o ciclo de vida das persoas, así como a capacidade das neurociencias para detectar a tempo diferentes enfermidades ou dificultades escolares. Como conclusión xeral subliña que o desenvolvemento dos pobos pasa por capitalizar os recursos cognitivos da cidadanía para lograr o progreso social e económico.

Ademais, refírese ao concepto de capital mental. Segundo o artigo, este capital está composto por recursos cognitivos, emocionais, resistencia á tensión, habilidades sociais, etc. e está estreitamente relacionado co benestar mental. De feito, a través destes elementos somos capaces de participar na sociedade, achegar e experimentar un alto nivel de calidade de vida.

Na nosa recente intervención en San Sebastián, Diego Gracia, médico e filósofo madrileño, dicía Crise de Valores e Crises de Valores: Para algúns, a crise é económica; desde ese punto de vista, os ministros de economía e os gobernos deben sacarnos diso. Para os demais, con todo, é algo máis profundo que iso e, máis aló do modelo económico, esixe un cambio estrutural, na base dos valores. E a economía en si é un valor, pero a economía non debería dominar outros valores, como a xustiza, a liberdade ou a solidariedade, até o punto de desaparecer.

Estas dúas actitudes ás que se refire Graza, son, na miña opinión, as que indican o tipo de suxeito que hai en cada extremo. Diría que a diferenza entre o cidadán pasivo e o activo que hai na sociedade é evidente; eu relaciónoo co uso do capital mental e cos valores. Á fin e ao cabo, ese capital é outro valor, ten capacidade de activación e é un instrumento para facer fronte á desesperación.
Paréceme, pois, que é imprescindible identificar e promover ese capital. Creo que o seu uso pode ser clave na xestión da crise, porque é fundamental para o benestar dos pobos, a cohesión das sociedades e para evitar a exclusión social. E seguramente, si utilizásemolo como indicadores para medir o desenvolvemento dos pobos, xerariamos oportunidades para construír o mundo do mañá doutra maneira.