O quilo de galleta María custa 1,91 euros, pero sen gluten 11,40 euros; o quilo de xamón cocido 8,19 euros, sen gluten 10,04; o quilo de pan 2,51 euros, sen gluten 12,56; o quilo de macarrones 1,44, sen gluten 7,36… A lista é longa e a diferenza entre os prezos é grande. Son os resultados da lista de alimentos de 2011 que publicou a federación española de celíacos, confrontando as medias dos grandes supermercados.

O
gluten, en concreto as proteínas gliadina do gluten, é intolerante e si inxérense os produtos que o conteñen, poden interferir na dixestión e producir efectos nocivos. Teñen gluten cereais, cebada, centeo, triticale, camutas, espellines e avena, polo que os celíacos teñen prohibido o pan, a fariña, a pasta, a sopa, as galletas, o chocolate ou a cervexa. Ademais, na produción industrial de moitos alimentos engádese o gluten para espesarlo ou gelificable, e as latas de conserva, patés, doces, café ou porco teñen a miúdo gluten.

Por tanto
, todos eles teñen que compralos preparados sen gluten, pagando un alto prezo. No que vai de ano, no Estado español aplicouse o IVE do 6% aos alimentos básicos, pero eses mesmos produtos, cando non conteñen gluten, teñen un IVE do 9%, xa que se consideran alimentos especiais. “Non nos parece xusto, e recorremos, pero dixéronnos que a lei así o di. Pois que a cambien! Nin sequera exponse iso, e hai tres puntos de diferenza!”, quéixase Mireia Apraiz, directora da Asociación de celíacos de Euskadi. O problema é que o encarecemento afecto aos alimentos básicos, mentres que nos produtos de panadaría, as pastas son os alimentos con maior diferenza de prezos.

As asociacións de celíacos solicitaron
incluír alimentos non gluten dentro dos dietoterápicos, xa que a mesma dieta é o tratamento dos celíacos, actualmente non hai ningún outro tratamento e teñen os produtos necesarios, “pero dixéronnos que si queren os celíacos teñen produtos alternativos, poden comer sopapos de arroz en lugar de pan… Non se dan conta de que buscamos normalizar aos celíacos e que cando o neno se vai de excursión cos aprilos non se integra. De feito, no Estado francés, no Reino Unido ou en Italia, entre outros países, os celíacos reciben subvencións; moitos produtos pódense adquirir por receita con descontos.

Apraiz explicou que nalgunhas comunidades do Estado español dáse diñeiro ás asociacións celiacas para que eles decidan entre e como repartir o diñeiro, pero non lle parece axeitado, porque iso é tarefa da administración: “Non queremos este tipo de axudas, o que necesitamos é que se tomen medidas que afecten os produtos para paliar as desigualdades económicas existentes. Como se dixo, estes alimentos son parte do tratamento do celíaco, non son produtos caprichosos: por tanto, pedimos o mesmo trato que os produtos básicos con gluten, o 6% de IVE, e poder desgravarlos en Facenda con tickets de compra, en función do consumo –como se facía antes–”. Tamén
Aizpea González considera necesarias as axudas, xa que o gasto diario é elevado: “Si tes un escrito do médico dicindo que es celíaco, deberías darche algunha axuda ou porche os produtos ao mesmo prezo que os demais”. González é de Zestoa e ten unha filla celíaca de 7 anos, Saioa. Diagnosticóuselle con ano e medio de diagnóstico, despois de comprobar que lle prexudicaba cando lle daban o biberón con cereais. Dirixíronse entón á Asociación de celíacos de Euskadi, a unha das reunións informativas para os novos membros, e entregáronlles un folleto cos produtos e marcas que Saioa podía comer. “Comparamos o que comiamos en casa coa lista e adaptamos os alimentos con gluten ás marcas da lista sen gluten. As galletas para almorzar, por exemplo, Saioa ten as súas e nós as nosas, pero a maioría comémolas sen gluten: ás fabas bótolles un chourizo sen gluten e xa está”. O problema é o prezo: “Os produtos sen gluten son bastante máis caros e o gasto duplícase, ademais de nos alimentos diarios. A fariña, por exemplo, é algo que utilizas todos os días, así que unha bolsa dun quilo custa 3,5 euros e o pan rallado, por exemplo, costa moi caro. Nós agora reducimos o consumo e usamos menos fariña e cousas así”, sinalou Aizpea González.

Polo demais
, non ten demasiados problemas para atopar alimentos sen gluten; si non é no supermercado, atópaos na herboristería de Zestoa. Con todo, hai que ter coidado coa etiqueta.