O Palacio Atxega de Usurbil acolleu este ano a celebración dos premios Argia Sariak. Como é habitual, no pequeno lunch que precedeu á comida púidose bailar a lingua, despois sentaron nas mesas redondas e todos os invitados gozaron dunha boa comida. Houbo moitas conversacións: A Lei do Tabaco, a folga do día anterior, a situación política, as declaracións do lehendakari sobre o eúscaro...Á volta da
sobremesa e o café, Olatz Korta, de Argia, deu inicio á entrega de premios. Para entón, fotógrafos, locutores de radio, cámaras de televisión, todos estaban dispostos a descifrar o segredo rapidamente. Previamente, o director Xabier Letona fixo unha exhaustiva análise da situación que sofren os medios de comunicación non públicos vascos (relatorio na páxina 41) e anunciou que responderían de forma conxunta a esta situación. O lector atopará no inicio deste número da Luz o editorial editado polos medios de comunicación de forma conxunta, expresando a nosa opinión.
E despois, os compañeiros de Argia repartíronse os premios. Asier Sarasua, de Ahotsak.com, agradeceu ás institucións a súa contribución ao financiamento do proxecto, pero sobre todo aos 3.014 relatores que deron o seu testemuño oral, xa que o proxecto é de todos. A revista Gaztezulo dixo que o premio é importante porque será un “fol” no traballo de face ao futuro: “O ano pasado cumprimos dez anos, non foi un ano fácil, non nos enganamos: tivemos dificultades económicas, con recortes. Pero dalgunha maneira conseguimos cumprir cos nosos obxectivos e este premio redondea un ciclo de dez anos” dixo Igone Fernández. O Concello de Donostia-San Sebastián recibiu o Premio Argia pola campaña de publicidade en eúscaro, nik ere. A representante da asociación, Ainhoa Beola, deu as grazas ás 14.000 persoas que participaron na iniciativa: “Aínda hai que lembrar a algúns, 14.000 non, que somos moitos máis os que queremos vivir en eúscaro”. Agora, Natxo Escobar, do programa de televisión, explicou que son malos e por iso “queriamos pór a imaxe á xente que fala ben, á que ten que dicir algo”, esa é a esencia do programa. Para terminar, Fermin Etxegoien, condutor do programa Ekaitz Perfektua, agradeceu sobre todo á directora de Gaztea: “Porque creron nesta fórmula na radio comercial. A Tormenta Perfecta é iso, todas as músicas á vez nunha
hora”. Así, o son de Aitor Furundarena saudou aos Premios Argia 2011, un pequeno tesouro da comunicación vasca.
Xabier Letona, Argiako zuzendaria:
Inoiz ez da beranduegi
“Historiaren eskubideari uko eginda bizia hobetuko lukeen lehenengo hizkuntza izanen litzateke euskara”.
Oso gomendagarria den Autopsiarako frogak, Koldo Izagirreren liburutik hartutako pasartea da, eta aste honetan bertan euskararen gainean izandako adierazpen eta ika-mikaren harira ekarri dut hona.
Adierazpenen egileak, jakin badaki ez luketela txarto interpretatuko esandakoetako batzuk esan ez balitu. Esandakoak, gainera, ez dira berriak eta 2008an Eusko Legebiltzarreko hauteskundeetarako egin zen Euskara Askatasunez manifestuan inspiratzen dira.
Baina uste dut garrantzitsuena ez dela Patxi Lopez lehendakariak euskara eta askatasunari buruz esandakoa. Esan zuen baita ere bortizkeriaren amaierak bide berriak urratuko zituela eta horrek gauzak asko erraztuko dizkiola euskarari. Uste dut puntu hori dela garrantzitsuena, hor zentratu behar dugula guztiok eta, gainera, hor adostasun handia dagoela.
Gauza asko erraztuko dizkio euskarari eta baita ere euskal gizarteari oro har. Denok dakigu hori. Horrexegatik bultzatu behar dugu indar handiz euskal gizartean sortu den egoera berria. Lortu behar dugu hiltzea iraganeko kontua izatea, eta tortura, eta mehatxua, eta beste hainbat bortizkeria. Lortu behar dugu bake prozesu sendoa bideratzea. Lortu behar dugu berradiskidetze bideak irekitzea, horrek dituen ondorio guztiekin.
Eta hori guztia egin behar dugu krisi ekonomiko sakon bat kudeatzen dugun bitartean. Beste sektore batzuk bezala, euskarazko hedabide ez publikoen sektorea ere gogor astintzen ari den krisia da. Sinetsidazue, gure medio asko egoera oso estua igarotzen ari dira. Baina nola ez da hala izango ba erraldoiak ere ixten ari badira: 2010rekin bat itzali zen CNN+ Espainian, eta oraintsu jakin da Prisak, El País egunkaria egiten duen enpresak, 2.500 langile kaleratuko dituela. Nola demontre ez ditugu guk gorriak biziko?
Horrexegatik, euskarazko hedabide ez publikoek instituzioen sostengu handiagoa eskatuko dugu elkarrekin. Batu egin gara aldarrikapen hori egiteko, eta datorren astean entzungo duzue gure ahotsa modu bateratuan. Eta gizarteko beste sektore batzuk bezala, bagatoz aldarrikatzera gureak ere merezi duela konfidantza eta sostengu handiagoa. Hori funtsezkoa dela guretzat, baina baita euskararentzat eta euskal kulturarentzat ere.
Gauza asko egiten ari gara, prentsan, irratian, telebistan, Interneten… bitarteko gutxirekin gauza ugari egiten ari gara. Bitarteko apur bat gehiagorekin askoz gehiago egingo genuke.
Badakit instituzioei beti iruditzen zaiela nahikoa sostengu ematen zaigula, eta gainera batzuek pentsatuko dute: “Begira hauek, beti eskean!”. Ez da orain zenbaki dantzan hasteko unea, baina gure erakundeetako aurrekontuak aztertuz gero eta konparaketak eginez gero, edozein euskaltzale zintzok ikus dezake gauza “inportante” batzuetan zenbat gastatzen den eta beste “inportante” batzuetan zenbat.
Klabea ez dago instituzioetan, gure sektorean dago, gure medioetan… baina une honetan instituzioen sostengu handiagoa ere giltzarri da. Argiakook pozik gaude ekimen bateratu honetan hedabide asko elkartu garelako eta elkarlan horretan gure alea jartzen jarraituko dugu.
Gauza onak lortzeko inoiz ez da beranduegi. Inoiz ez da beranduegi bakea lortzeko, ezta berradiskidetzeko ere… ez instituzio eta euskarazko hedabideen arteko elkarlana areagotzeko… Edo, adibidez, inoiz ez da beranduegi pentsio justuen alde borrokatzeko… Eta, jakina, inoiz ez da beranduegi Argiaren Interneteko albistegi berria ikusteko. Gure ibilbidean hau beste urrats bat da, sartu argia.eus-era ikusi Beranduegi eta emaiguzue zuen iritzia.
Argia Sariak banatu aurretik emandako hitzaldiaren pasarteak dira honakoak.