Cando adquirimos o préstamo hipotecario da casa na que VIVO, hai trece anos, a súa escritura de propiedade dicía que a casa valía 20 millóns de pesetas (120.000 euros). Non podiamos pedir máis diñeiro prestado para comprar unha casa. O asunto era limpo. Si o banco quixese vender a nosa hipoteca, no papel que recollía o paquete quedaría claro que ese préstamo hipotecario está baseado nunha casa por valor de 20 millóns de pesetas.

Si esta medida simple entrase en vigor nas finanzas internacionais, o problema das hipotecas subprime de EEUU evitaríase en gran medida. É dicir, si a información dos produtos financeiros que se venden fóra transparente, aforrariámonos/aforrariámosnos moitos problemas e moito diñeiro.As

numerosas medidas que se poden tomar para regular o mundo financeiro foron un dos obxectivos do cume do G-20, pero niso fracasaron. “Si, está ben que se regule mellor o sector financeiro que nos trouxo a crise –di o novo goberno mundial no seu seo–, pero de momento cada goberno faga os seus deberes no mesmo e volveremos abordar o tema no próximo cume”. É

moi difícil entender ben o mundo das finanzas –eu polo menos non o entendo– paréceme que para comprendelo necesítase moito tempo e moito coñecemento. É fácil perderse na selva da terminología financeira. Pero vivimos no século XXI, e aínda que o ruído informativo é máis grande que nunca, buscándonos un pouco, é máis fácil acceder á información e comprendela que nunca.Hai

moitas cousas que se poden facer para regular os mercados financeiros: conseguir normas de contabilidade transparentes e unificadas, gravar aos grandes movementos monetarios internacionais, distinguir ben o banco comercial e o banco de investimentos, controlar as axencias de cualificación... pero ao final non saíu nada diso do G-20, e traducíndoo ao idioma dos cidadáns, iso significa que os mercados financeiros seguen tendo á súa disposición os gobernos. Non é tan estraño tendo en conta que o 80% dos préstamos mundiais van a operacións financeiras, é dicir, a gañar diñeiro, e o 20% a axudar á economía real.

E entón? “Nacionalización dos bancos!”, din cada vez máis, pero non para volver privatizalos despois de curalos, senón para que o préstamo se utilice en defensa da economía real e do interese social. E si, ten lóxica, pero sen chegar a ela dous ou tres movementos suporían unha situación moi diferente.Por exemplo

, como se pode entender que sendo tan importante o labor das axencias de cualificación, estas estean remuneradas por entidades financeiras privadas? As axencias de cualificación definen o nivel de risco dos produtos financeiros. No exemplo do préstamo hipotecario da nosa casa, ao principio do artigo, como é posible que unha axencia deste tipo diga que é un préstamo hipotecario moi bo cando nin sequera viu a escritura da casa? O mesmo ocorre coa débeda pública dos países. Como vai valorar xustamente, por exemplo, a capacidade de Grecia para pagar a débeda, cando unha mala valoración sobe o diñeiro e os acredores de Grecia van gañar máis diñeiro? Non hai que ser un experto en finanzas para entender o traballo destas axencias e por tanto a súa importancia na protección do interese público. Pódense facer públicos directamente ou establecer normas e controlar estritamente o seu traballo. Por que non fano os gobernos? Dependencia.Coa crise financeira de

2007 aprendemos sobre as hipotecas, entre outras cousas, e agora sobre a débeda externa dos estados, o eixo da actual crise. Aquí tamén ocorren moitas cousas incomprensibles. Os gobernos emiten débeda pública e pon o diñeiro dos cidadáns en mans de entidades financeiras privadas, para que fagan a venda de bonos ou o que sexa. Estes bancos de investimento, a quen van primar os intereses? Para facer fronte á especulación, non sería máis lóxico que ese traballo de mediación fixésese por parte das institucións públicas ou baixo o seu control?

Fará falta moitas medidas, pero dous ou tres poden ser suficientes para medir a forza e a vontade dos gobernos. Antes houbo unha crise de subprime, agora de débeda pública, e haberá unha terceira, a menos que se tomen medidas deste tipo. Algunhas delas estiveron en vigor até hai pouco, en EE.UU. desde 1933 até 1999, a lei Glass-Steagall, que separaba o banco comercial dos bancos de investimento, distinción que non existe en Europa. Agora Obama non tivo forzas para restablecelo.

E unha das preguntas máis importantes é que demos podemos facer os cidadáns para influír neste mundo da quenlla. E só hai unha resposta: presionar sobre gobernos e partidos, presión constante, máis presión que o diñeiro. Por exemplo, cunha folga xeral como o martes.