A iniciativa Respiremos (AD) xorde da desesperación. Desde un problema compartido. Os nosos fillos e fillas estaban escolarizados no modelo D das zonas castellanoparlantes, en Bilbao, Vitoria-Gasteiz, Sakana, Iruñerria… e en todos os casos, si dispuñamos de dous ou máis aulas do mesmo nivel, os nenos e nenas euskaldunes dispersábanse en diferentes aulas, mesmo cando só dúas ou tres nenos e nenas tiñan eúscaro. Así, negóuselles a posibilidade de practicar eúscaro entre eles, aprenderon castelán no modelo D (moi rápido) e de golpe, tamén no modelo D, para aprender, si, pero para todas as demais actividades, para xogar, para convivir, hai que utilizar o castelán, si ou si, neste caso de Hego Euskal Herria. Por parte dalgúns compañeiros, tamén tiveron a oportunidade de degustar a euskarafobia
Os nosos nenos e nenas aprenden rapidamente no propio modelo D, cal é a lingua principal e cal a dependente, e aínda que se lles pide que falen en eúscaro, impónselles obstáculos e trabas uns tras outros, empezando pola escola “vasca”, independentemente da rede.
As familias reunidas en AD, pedimos unha e outra vez aos centros educativos que non dispersasen aos nenos e nenas euskaldunes, para que puidesen falar en eúscaro entre eles.
"Propomos que os nenos e nenas euskaldunes reúnanse con nenos e nenas castellanoparlantes (africanos, europeos, asiáticos…) que non traian o castelán de casa, para que a inclusión dos nenos e nenas que vimos de fóra prodúzase tamén en eúscaro"
En todos os casos recibimos un non rotundo por parte dos equipos directivos, sen excepción. Animados pola desesperación e a necesidade de facer algo, organizamos a iniciativa Arnasa Dezagun, ao redor dunha demanda moi básica: non dispersar aos vascos da casa dos nenos na escola.
Propomos que os nenos e nenas euskaldunes únanse aos nenos e nenas castellanoparlantes (africanos, europeos, asiáticos…) que non traen o castelán de casa, para que a inclusión dos nenos e nenas que veñen de fóra fágase tamén en eúscaro, e non só en castelán como até agora… Non estamos na Escola Vasca?
E propomos dotar a todos os nenos e nenas que non teñen o eúscaro desde casa dos recursos necesarios para que poidan dominar antes e despois o eúscaro, tanto no ámbito local como no exterior, entre outras cousas porque é imprescindible para que adquiran unha boa conciencia doutras materias.
A pesar de que recibimos o apoio de moitos euskaltzales, seguimos recibindo os votos negativos da maioría dos centros. Tamén por parte dalgún político vasco dependente de Madrid e, curiosamente, dalgún vascófilo ou doutro, que ocultan propostas que non son nosas.
Para estes últimos vai ver si entenden dunha vez por todas:
Non pedimos que os nenos e nenas euskaldunes non se asocien con nenos e nenas castellanoparlantes.
E non queremos que desde a casa infantil sepárese “” aos nenos e nenas euskaldunes en “aulas extraordinarias” ou “separalos en función do idioma familiar”.
Pedimos que na escola vasca garántase que os nenos e nenas poidan falar en eúscaro, que para iso constitúanse zonas respiratorias e, por suposto, que ninguén se segregue. Os vascos tampouco, a elixir.