O titular dun xornal de fai case 15 anos dicía: "As 40 vivendas de protección oficial de Arramendi [en diante VPO] están a piques de ser adxudicadas". Os arrendatarios dos portais 3, 5 e 7 do barrio da Pontika de Errenteria-Orereta pagarían un máximo de 450 euros mensuais e "pasados 15 anos", precisaba, "os arrendatarios poderán comprar unha vivenda en réxime de VPO".
Este prazo amplíase o 16 de abril deste ano, data na que caduca o convenio asinado polo Departamento de Vivenda do Goberno Vasco coa empresa promotora Jaureguizar, que permite a esta última pór á venda as vivendas.
O motivo é que, entre os máis de 30 veciños que viven na zona, "a día de hoxe, non hai quen poida compralo". Así o explicou Alfonso Gabarri, que vive no bloque número 3: "O aluguer pago até agora queda en nada, e os que vivimos aquí non podemos facer fronte a unha hipoteca", afirmou o alcalde.
Trátase dunha parella duns 70 anos que vive na primeira planta deste portal, pero tamén a súa: ten catro fillos e viven do que gana o seu pai nos mercadillos, "exactamente", xa que a súa esposa non ten traballo.
O veciño denunciou que "non hai opción" á compra, xa que o que queira ou non compre unha vivenda á chegada do 16 de abril terá que abandonar a mesma, xa que a intención da empresa propietaria é vender eses aloxamentos, segundo puideron saber.
A responsable de Jaureguizar en Gipuzkoa, Estitxu Aranburu, declarou que "eles non poden facer máis que cumprir a lei" [non quixo facer máis declaracións en HITZA], pero a veciña defendeu que alargar o réxime de aluguer desas tejavanas ou non é unha opción dos propietarios.
A ex veciña Begoña Artetxe tamén afirmou que se trata dunha cuestión de voluntarismo. O mozo, que este ano cumpriría 8 anos como arrendador dun destes apartamentos, admitiu que se viu obrigado a marcharse, e que reside desde o pasado mes de agosto no cámping dA Rosaleda, en Oiartzun.
Foi precisamente Artetxe quen creou a Plataforma Arramendi fai uns 2 anos, xunto á súa veciña Marian Liño, que tamén se marchou de Arramendi despois de Artetxe, pero nin sequera quixo desvincularse da súa casa.
Artetxe quixo deixar claro que non é casualidade que decenas de veciños estean en risco de quedar "na rúa": "As versións que se contaron aos arrendadores destes anos son de todo; unha barbaridade". El permaneceu alí durante 7 anos, pero tamén é habitado desde a primeira ocupación dos edificios, na arte, Liño.
Artetxe considerou "enganoso" a información sobre o seu futuro aos que foron enchendo as súas casas ao longo deste tempo, e púxose en marcha para xustificalo.
Versións variadas
"Dixéronnos de todo", lamentou o creador, "a Marian [Liño] e aos primeiros dixéronlles ao ensinarlles o peso que despois de 15 anos non sabían que ía pasar, que aínda non había normativa". A outro veciño informóuselle de que, unha vez pasada a quincena, tería opción de compra e descontaríaselle investir até ese momento no aluguer, neste caso, do prezo final.
Este desconto non existe. "Os que vivimos aquí deberiamos pagar o mesmo prezo que un comprador que vén de fóra", di Gabarri. A este último déuselle a seguinte explicación: "Unha vez pasado o prazo poranse á venda, pero tranquilos, entón farase algo para manter os alugueres", engadiu.
Artetxe recoñece que lle deron máis información, xa que cando se decataron da posibilidade de comprar non lle mencionaron os descontos. En calquera caso, entendeu que a compra era opcional e que non tería que abandonar a casa se non houbese condicións para obtela.
Begoña Artetxe. Fundador da Plataforma Arramendi: "O Goberno Vasco desatouse por completo, leva anos desconectado de nós"
Preguntado polo contido do contrato asinado, procede pola mesma vía: "Literalmente o que di o documento é o seguinte: ‘Aluguer mínimo de 15 anos’. Destaca este mínimo: -Di el polo menos e non como moito. Nin sequera menciona o que pasará despois".
Xestión "fraudulenta"
A acampada tamén censurou a execución dos contratos de arrendamento e das adxudicacións de vivendas buxán que se produciron desde 2007 porque considera que as prórrogas dos convenios foron "fraudulentas".
Por lei, a responsabilidade de que se cumpran os pisos buxán é de Etxebide e, por tanto, do Goberno Vasco, mentres que o ex veciño denunciou que Jaureguizar decidiu quen os ía a ocupar. "Etxebide fixo chegar as listas á empresa e esta comezou a facer unha selección de postos de traballo. Adxudicábanse a quen tiñan posibilidades de converterse en compradores no futuro".
Explicou que coas prórrogas de contratos actuábase de forma similar, é dicir, que en lugar de facelo Etxebide, eran xestionadas directamente por Jaureguizar. "O Goberno Vasco desatouse por completo, leva anos desvinculado de nós", engadiu.
O descoñecemento é xeneralizado entre os veciños do Paseo de Arramendi, que non recibirán notificación oficial até o próximo 16 de abril. Á vista dos prezos de mercado das vivendas, calquera outro aluguer "inimaxinable" para a familia de Gabarri, que agora pagan un aluguer de 366 euros, resulta aínda máis vulnerable para os veciños de Pontika, que perderon a súa antigüidade como demandantes de vivenda en aluguer público. "Nós non imos a ningunha parte", declarou con firmeza, "teño catro fillos e non pódome quedar na rúa, non podo ir a ningún outro sitio".
Artetxe dá importancia ao acordo asinado entre as partes para a construción do edificio: O Concello de Errenteria cedeu o solar ao Goberno Vasco para a construción de vivendas protexidas, e Jaureguizar tivo fondos públicos para a construción das mesmas.
"As persoas que fai 15 anos eran vulnerables seguen sendo vulnerables", engadiu. A demanda é clara: manter os alugueres de protección oficial e que os veciños paguen a renda en función dos seus ingresos.