Desde que empecei no curso do euskaltegi dáme a impresión de que antes me consideraba un experto orador e agora tamén me atascan as frases máis sinxelas. A verdade é que o noso profesor nos fai pequenas emendas con moito mimo e enxalza constantemente os nosos logros, por unha banda para que non nos desesperemos e por outro para que poidamos avanzar con entusiasmo. Pero cada vez vexo máis comodamente ao resto dos alumnos no uso da linguaxe, e eu, con todo, a pesar dos esforzos, sospeito que fun vítima doutro fenómeno: o mesmo día que empecei o curso, creo que se me abriu a boca e meteuse na garganta un suposto membro da academia despistado. Desde entón estívome facendo travesuras, enredando palabras. Debido a que a miña dúbida está a nadar a gusto no mar, de momento non puiden botarme fose.

Todo isto comezou coa presentación que fixemos o primeiro día. Sendo vasco vello e literario, de verdade pensaba que tería poucas dificultades no curso. Con todo, aquel día mostreime nerviosa á clase (os nenos máis nerviosos que o primeiro día de clase) e cando me presentei, de catro palabras, xa dixen mal unha: traballo no concello. Esa foi a frase. Pois non: Traballo no CONCELLO. Conchito! A primeira frase e a rúa!

A partir dese momento, o hipotético compañeiro de Euskaltzaindia que me ha demonizado non me parou: problemas, coñece, letras maiúsculas, guión, misión, inmigración, múltiples, antigüidade, catáforas, advocación, retroceso… No meu interior dubídome de todas as explicacións interesantes e xa noto o efecto: cando o profesor nos pregunta sobre o plan de fin de semana eu empezo a responder “ben”. Con todo, sigo encantado de ir a clase, porque estou a aprender moito tanto co profesor como cos compañeiros de clase. Pero non podo negar a realidade: neste proceso de aprendizaxe saltoume pola xanela Fluidez cando viu entrar pola porta o Manual de Eúscaro Unificado de Euskaltzaindia e non sei como solucionalo.

Así as cousas, lembrei aos meus amigos, porque ao meu ao redor teño moitos euskaldunberris e a miúdo, ao falar en eúscaro, falaron da inseguridade que senten a maioría, o medo a cometer erros. Con todo, a pesar das súas dúbidas, todos trataron de facer fronte a esta sensación para que a lingua ocupe un lugar. Si o eúscaro é a miña lingua materna e utilízoo entre amigos, nunca me sentín sometido a ese medo. Quizais por iso sempre pensei que non era para tanto. Até agora. Queridos amigos euskaldunberris: xa vos admirades moito, pero neste momento aínda máis.

Volvendo á sesión do xoves, empecei no tren a escribir este breve texto a man, en forma de catarse, como reivindicación da liberación lingüística. Con todo, converteuse en algo máis.

Non lles vou a mentir: no mesmo momento en que pensei que me gustaría publicar este texto, tiven a tentación de enviar o que escribín ao profesor para que o corrixa. Pero, como fixeron os seus amigos, eu tamén teño que empezar a facer fronte ao medo, a facer fronte á miña caixa e a liberar este robusto corpil de garganta (xa sabedes, a este irrepetible trasgo euskaltzale).

Quero falar en eúscaro, quero darlle no meu interior o lugar que lle corresponde ao eúscaro, quero usar a linguaxe con corrección e consinto… pero estou a aprender: estou a aprender unha lingua viva. Este é unha longa viaxe. Aínda (é dicir, no tempo que morro, dentro de moitos anos), sei que seguirei cometendo erros e que, si é posible, saberei aprender máis deses erros.

Xunto ás últimas palabras deste texto, fixen unha pequena tose. Que non sei quen me saíu da boca para sentarme encima do meu ombreiro? Quere ver o que escribín, pero non, voulle a ensinar cando se publique, para que ela tamén aprenda que a próxima vez debe quedar fose para axudarme e non para atragantarme, obstaculizando a lingua que amo.