A situación actual require unha análise minuciosa do que hai detrás dos títulos, as manifestacións, a difusión manipulada dalgúns feitos, a ocultación escura doutros e a propaganda disfrazada de análise na maioría dos grandes medios de comunicación. A situación esixe que as mentiras superficiais e que, repetidas en mil ocasiones, pretenden facelas cribles non se deixen persuadir e que, a falta dunha análise seria e documentado, non se deixen arrastrar pola emocionante resposta.

As eleccións do 28 de xullo non eran simples eleccións, como as que se celebraron en Venezuela no último cuarto de século. O que se decide vai moito máis alá da vontade dos venezolanos. Defender a decisión deste pobo non é desde as cancilleras, o que suscita os think tanks, as liñas editoriais e as opinións creativas nas redes sociais. O “problema” é un proceso popular que loita por construír outro modelo. Un proceso que aínda está en marcha, aínda que desde fai máis de dúas décadas Venezuela sufriu unha guerra híbrida (económica, financeira, diplomática, mediática, sabotaxes ás infraestruturas, ataques cibernéticos, atentados, paramilitares de entrada, guarimbas, guerra psicolóxica…), que quere render ao pobo, utilizando como armas a fame, as enfermidades, as carencias e, sobre todo, a desesperación. Do mesmo xeito que sucede con Cuba, o altruísta é unha chantaxe disfrazada de obxectivo: “Si seguides por ese camiño, isto é o que tedes, a miseria e a falta de futuro; si deixades de lado ese modelo, todo mellorará”. A través de todo iso, existen contradicións e erros inevitables propios de todo intento de transformación social que se intensificaron no mencionado estado de sitio.

O territorio venezolano é estratéxico na correlación de poderes a nivel rexional e mundial. Venezuela, xunto con Cuba e outros estados da ALBA TCP, é o motor da integración de América Latina ante o imperialismo ianqui, que non vai tolerar en ningún caso perder a superioridade histórica sobre o seu “patio traseiro”. Xunto a outras experiencias rexionais (MST, países de orixe organizados…), en Venezuela está a producirse o desenvolvemento do poder popular desde a organización colectiva a través do movemento comuneiro. A pesar da escaseza de material e de financiamento, a pesar das tensións con algúns cargos que se atopan no aparello oficialista do chavismo, pero afastados do concepto de estado comunal formulado por Chávez, o movemento comuneiro está a consolidarse, articulándose en todo o territorio e aumentando a poboación. O 25 de agosto, o proceso electoral desenvolvido nos circuítos comunais 4.050 é un claro exemplo de democracia participativa e protagonista, onde as comunidades definiron as prioridades de financiamento entre os proxectos propostos. Por suposto, ningún deses medios de comunicación que están tan preocupados pola democracia venezolana pronunciouse respecto diso... Un modelo de democracia popular que pouco ten que ver coa democracia burguesa delegativa que nos venden como a democracia máis desenvolvida…

Venezuela é o punto de encontro dunha gran parte da esquerda rexional e internacional. Venezuela é petróleo, moito petróleo. Venezuela, ademais, ten relacións fluídas con China, Rusia ou Irán en moitos ámbitos, cando non son inimigos declarados, rivais directos de Estados Unidos para conseguir a hexemonía mundial.

O obxectivo non é Maduro. O obxectivo é o proceso en si, o chavismo. Sen a presenza física de Chávez, pero cunha indeleble duración no subconsciente colectivo, este proxecto segue sendo fonte de inspiración para construír unha nova sociedade. Esa é a ameaza, que se materialice esa experiencia histórica, que se demostre a súa viabilidade e que se difunda.

A situación previa ás eleccións do 28 de xullo indicaba que a oposición de ultradereita e os seus patrocinadores non recoñecerían un resultado que non fose o da súa vitoria. Coas súas prospeccións prepararon o terreo (mentres ocultaban as enquisas que daban a vitoria a Maduro), activaron a maquinaria mediática, bloquearon as páxinas web e os sistemas de reconto. Nesas malas condicións nas que, probablemente, o manexo informativo do Goberno podería ser mellor (sabendo o que podía ocorrer), a presión mediática e diplomática puxo en cuestión de forma interesada os resultados do Consello Nacional Electoral e ratificados polo Tribunal Supremo de Xustiza. En Venezuela, ao parecer, estas institucións non son imparciais pero si o son no resto de estados… En calquera país non se poden cuestionar, pero en Venezuela a referencia principal é a páxina web dunha parte da oposición, unha oposición que está lonxe de ser honesta e transparente…

Aínda que a esperanza e a enerxía tentaron renderizar á poboación durante tantos anos no proxecto chavista, a pesar de que a erosión da economía, a desvalorización da moeda, a inflación e a falta de subministracións son constantes, o chavismo segue mantendo a hexemonía social. A súa presenza, a súa forza e a ilusión que transmite é, sen dúbida, menor que noutras épocas. Algúns sectores hanse fragmentado pola esquerda e, a pesar de reivindicar o legado de Chávez, non votaron ao chavismo oficialista nas eleccións presidenciais. Outros sectores presentes no chavismo, máis amplos pero menos ideologizados, rendéronse e non votaron ou votaron outras candidaturas. Outros sectores de orixe popular non existían e non están co chavismo. Entre outras, plumas e desenfadados que serven para ofrecer aos medios de comunicación a imaxe das rúas en chamas, moitas veces a cambio (os chamados comandantes).

Con todo, os sectores máis conscientes do chavismo mantéñense firmes e, dentro da súa heteroxeneidade e as súas críticas internas, están unidos en torno ao movemento que lles protexe do desquite fascista que chegaría nun posible escenario tras o chavismo, e ao proxecto que permite seguir construíndo o poder popular. Saben que a solución non é dar un paso atrás e que a mellor garantía para resistir e avanzar é radicalizar o proceso de cambio e seguir quitando espazos de poder á oligarquía.

Todas estas realidades circulan en espiral, dinámicas, en Venezuela, máis aló dos desexos, falsidades e escudos da propaganda mediática.

É unha cuestión que vai máis aló da democracia. É a cuestión da loita polo poder, da superioridade imperialista, da competición entre potencias, da loita de clases.

Iñaki Etaio, militante de Askapena