argia.eus
INPRIMATU
Unha homenaxe a Chile no duodécimo aniversario da súa morte
  • Subliñan a achega do euskaltzale e piden que a Biblioteca municipal póñase en nome de Txillardegi.
Olatz Balda Irutxuloko Hitza @irutxulo 2024ko urtarrilaren 15a
Txillardegiren omenaldia Gaskonia plazan. Argazkia: Joseba Parron San Sebastian

Hoxe, 12 de xaneiro de 2012, faleceu Jose Luís Alvarez Enparantza, ‘Txillardegi’. Desde entón, familiares, amigos e euskaltzales reúnense cada ano na praza Gaskonia da Antiga para homenaxear ao lingüista, político e escritor donostiarra. Así o fixeron hoxe, porque centos de persoas reuníronse para destacar a achega do euskaltzale e reivindicar o recoñecemento institucional que merece.

E onde ten a biblioteca Txillardegi? ante unha pancarta da pregunta celebrouse o acto deste ano, tras doce anos, para denunciar que seguen esperando a que a Biblioteca Municipal de San Sebastián póñase ao seu nome. “Tiñamos a esperanza de que os acontecementos de anos anteriores fixesen posible no décimo aniversario e que o concello fixese o recoñecemento que Txillardegi merece. Pero, desgraciadamente, todos sabemos que foi imposible unha vez máis”, explican os representantes de Txillardegi, a biblioteca municipal.

No acto interveu Kike Amonarriz para explicar como sentiu a Txillardegi. O militante de primeira liña, José Luís, ademais de ser un referente ao longo de toda a súa vida, coñeceu persoalmente á filoloxía vasca durante os seus estudos: “Foi un dos nosos profesores máis próximos. Tamén nos transmitiu a súa forza interior e esa forza vital”. Tamén fixo unha mirada retrospectiva para destacar a gran achega realizada ao longo de toda a vida no campo sociolingüístico e reivindicar unha boa homenaxe: “Creo que nese camiño o que nos deu Txillardegi é tanto, que ese recoñecemento público sexa máis evidente tamén é denunciable”.

Tamén tomou a palabra Intza Gurrutxaga, da asociación Euskal Herrian Euskaraz (EHE), para explicar os cambios e avances que experimentou a asociación durante catro décadas: “O obxectivo, lamentablemente, mantense: a revitalización de Euskal Herria”. En calquera caso, durante ese tempo, Txillardegi e o resto de euskaltzales encomiaron o traballo realizado e sumáronse á petición de cambio de nome da biblioteca municipal.

Na praza Gaskonia, hanse intercalado música e danza cos relatores. Peru Aiartza ofreceu versos ao euskaltzale e o txistulari Janitz Enparantza e a bailarina Natale Bo fixeron un aurresku de honra e unha ofrenda floral. Así mesmo, como todos os anos, plantaron plantas de brezo e terminaron a homenaxe cun bertso creado para a iniciativa popular polos bertsolaris Unai e Beñat Gaztelumendi.

Impulso do eúscaro

Amonarriz e Gurrutxaga impulsan o uso do eúscaro á hora de tomar a palabra. “Debemos lembrar que a historia do eúscaro é a historia dunha constante agresión xudicial, que cambiou de intensidade e de forma segundo a época”. En calquera caso, sinalou que esta última onda tomou “ unhas características especiais”, afirmando que quen obstaculizan os avances teñen como obxectivo “tratar o eúscaro como lingua secundaria”. Neste sentido, Amonarriz fixo chegar a súa mensaxe de axuntar esforzos e impulsar a activación social.

O mesmo falou Gurrutxaga. Di que “ultimamente a agresión que vén dos tribunais está a chegar até o extremo”. Así mesmo, explica que estes ataques “non se entenden como illados senón como consecuencia dunha estratexia ou forma de facer”. Con todo, asegurou que a agresión non é só xudicial, senón tamén política e mediática, entre outras cousas porque o sistema educativo “ha deixado a moitos nenos sen euskaldunizarse”.

A continuación, unha selección de imaxes da homenaxe: