A Lei de Segredos Oficiais de España data de 1968, elaborada polo réxime franquista. A través dela mantéñense ocultos os documentos do intento de golpe de estado do 23 de febreiro de 1981, así como os relativos á masacre de traballadores de Vitoria do 3 de marzo de 1976, a ofensiva dos policías de San Fermín de 1978 e as desaparicións de Naparra, Mikel Zabalza e Pertur.

Unha proposta presentada polo PNV pode supor unha modificación desta lei, para o que se aprobou a trámite no Congreso español, co apoio de diversos partidos, a maioría dos que permitiron a investidura de Pedro Sáchez. O PSOE tamén votou a favor, pero hai grandes dúbidas sobre o que vai facer a partir de agora. Porque noutras ocasións nas que se fixeron este tipo de propostas non deu demasiados pasos para sacar adiante o cambio de lei.

O PNV presentou por primeira vez en 2016 a súa proposta de modificación da Lei de Segredos Oficiais, logo en 2020 fixo o mesmo, pero nunca avanzou porque os socialistas bloquearon a proposta.

Por outra banda, hai dous anos, o ministro de Presidencia do Goberno de España, Félix Bolaños, iniciaron no Congreso un proceso para sacar adiante a Lei de Información Clasificada, para substituír a lei de 1968 e investigar o caso Pegasus, que tamén quedou na nada polas eleccións xerais.

A proposta presentada agora en Madrid polo nacionalista Mikel Legarda limita a un máximo de 25 anos a posibilidade de ocultar algúns documentos cando están clasificados ou clasificados como secretos, aínda que este prazo pode prorrogarse por outro dez anos: "[A proposta de cambio] vólvese a presentar para que o Goberno non teña a tentación de deixar morrer este asunto", explicou o membro do PNV.

O PSOE explicou que non é "fácil" manter os equilibrios "entre a información que debe estar clasificada por razóns de seguridade e defensa nacional e o dereito á información e transparencia dos cidadáns". Pero prometeu traballar nesta lexislatura para que unha nova normativa sexa "realidade".

O PSOE, Sumar e os seus socios parlamentarios apoian a proposta de modificación da lei: Esquerra Republicana, Podemos, PNV, BNG, Junts e EH Bildu. Jon Iñarrituren, parlamentario da coalición abertzale, afirma que "todo está devandito" ao redor desta lei franquista: "É escuro, franquista, non ofrece garantías, nega á cidadanía o dereito á información, non é transparente e permite a impunidade".

Para EH Bildu, o bloqueo vén porque a modificación da Lei de Segredos Oficiais afecto ao "mito da transición pacífica e exemplar". Por iso pide que se poña en marcha canto antes un relatorio para que sexa unha lei "homologable" a outros países.