A empresa instalou unha caseta prefabricada á entrada da planta. Os traballadores deben entrar por el. No interior da cabana, o policía privado da empresa tómalles a temperatura cun dispositivo; si non hai inconveniente, a traballar. Dous traballadores chegaron á vez e construíron unha caseta na que se romperon as medidas de seguridade na zona. A policía de seguridade leva luvas, máscara para a boca e unha máscara de plástico que cobre todo o rostro. Pero coloca o aparello de toma de temperatura na boneca ou a fronte de cada traballador, sen respectar a distancia de seguridade. Hai outro tres policías privados da empresa Barrurago, que foron detidos en Madrid. Levan o mesmo equipo de prevención persoal, pero dous deles non teñen máscara de plástico e falan entre eles a menos dun metro de distancia uns doutros.

“Es xornalista?”, pregúntame unha muller que espera fóra. Como representante de CCOO, forma parte do comité de empresa de Michelín, co que falamos e cun membro do seu sindicato. Os sindicatos maioritarios han acudido ao comité de empresa para verificar o cumprimento das medidas de seguridade acordadas coa empresa e que contan coa maioría de CCOO e UXT. Son os únicos que, xunto ao CIS, votaron a favor da ampliación de Michelín). Explicaron que estiveron na empresa na ponte de Semana Santa, concretando estas medidas para cada un dos espazos. Preguntados por si consideran razoable a volta ao traballo, mostráronse satisfeitos coa proposta. Defenderon as medidas acordadas: “Non se pode asegurar 100%. Pero puxéronse moitas medidas, agora hai que ver si son tan eficaces como creemos”. Subliñaron a importancia da responsabilidade e a responsabilidade de cada un dos traballadores da empresa.

Na entrada principal repítese a imaxe: os traballadores chegan continuamente pero dispersos; entran na chabola, os policías toman a temperatura e chegan á fábrica. Un representante de LAB no comité de empresa está aquí nos labores de inspección. A mesma pregunta: “Ves razoable a volta ao traballo?”. O seu rostro ilumínase cun sorriso irónico: “Isto é prevención da non prevención”. Considera que a decisión, en xeral, non ten sentido: “Temos que estar todo o día confinados en casa para evitar calquera risco de contaminación, pero temos que ir ás fábricas entre nós e despois asumir o risco de contaxio das nosas familias”.

En canto a Michelin, cre que os propietarios reaccionaron rapidamente ao comezo da crise, pechando a empresa, pero que agora a produción reiniciouse demasiado rápido. Di que a empresa traballou e traballado as medidas de seguridade. Elaborou un material escrito no que se detallan as obrigacións da empresa e dos traballadores, remodeláronse os espazos e adecuouse o modo de traballo de cada posto en función das medidas de seguridade. Ademais, dotou a cada traballador dun equipo de seguridade: un bote de xel hidroalcohólico e desinfectante e unha máscara de plástico que fabricou a propia empresa adaptando a súa propia maquinaria para cubrir toda a cara (que se ve nas fotos que acompañan a reportaxe). Pero non ten demasiada confianza na eficacia de todo isto. “Poida que ao principio si, pero a medida que pasen os días todo irase relaxando”. Os criterios de seguridade supoñen alargar e retardar o traballo, e en nome do sindicalista de LAB, co tempo, “si o que deberías facer en tres pasos falo en dous pasos, faralo en dous”.

Empresa responsable; responsabilidade dos traballadores

Se o representante de CCOO puxo o acento na responsabilidade dos traballadores, o representante de LAB criticou á empresa por deixar a responsabilidade aos traballadores. O director da empresa enviou unha mensaxe aos traballadores o pasado luns. “Sen pretender a perfección, pedímosvos unha implicación activa para respectar o protocolo; todos somos axentes crave. Agora máis que nunca a prioridade é a PREVENCIÓN e non a fabricación”, di o director. Unha parte do salario dos traballadores depende da cantidade de pneumáticos que se produzan, e as medidas de seguridade esixen retardar a produción. Por iso, os traballadores pediron que se desvinculen os salarios da produtividade e que se utilice como referencia o salario dos dous meses anteriores. A empresa non o aceptou.

O director explica aos traballadores que a volta á produción é consecuencia da responsabilidade social: “A empresa demostrou a súa responsabilidade co peche da actividade, priorizando a seguridade das persoas. Agora toca volver, para satisfacer as necesidades dos nosos clientes, que necesitan os nosos pneumáticos para manter actividades fundamentais para toda a sociedade”. Non está moi de acordo o representante de LAB: “Dinnos que os pneumáticos son imprescindibles, por exemplo, para os camións que están a repartir comida. Pero cos que están sóbrannos as rodas no almacén para satisfacer esa necesidade”.

O representante de LAB trasládase á planta para revisar a situación. Achegámonos á cabana e preguntámoslle á policía de seguridade se podemos sacar unha foto mentres tomamos a temperatura. “Esperade un pouco, así non podedes sacarme”, di, e pon a máscara de plástico da cara que tiñades encostada. “Está a facerme unha ferida na fronte, desbásteme”, explícanos tras a foto. Volveunos a engadir a máscara e ensinounos a fronte arroibada, e antes de que nos dese conta, achegámonos a menos dun metro para ver o rastro que lle deixou a máscara.

Volvín a casa no coche. Ningún policía debeu de ir nin vir, aínda que o tráfico sexa considerable. Rechamante, nun momento no que nos repiten constantemente a importancia de cumprir co confinamento e as medidas de seguridade, para garantilo nun momento no que a policía está a apertar na rúa. Nos polígonos industriais non hai policía, e nas plantas hai suspendida a inspección sanitaria das institucións (Osalan). Para.