“Cando falamos do sector primario nesta zona pirenaica referímonos sobre todo á gandaría, e démonos conta de que aquí non temos matadoiros e que as producións de carne non poden pechar o ciclo alí”, destacou Iñaki Zoko, membro do proxecto Larretik. A asociación Larretik foi creada este ano co obxectivo principal de pór en marcha o proxecto Hiltegi, pero tamén para atender outras necesidades do sector primario.

Rexeneración do antigo matadoiro de Garralda

Nos Pireneos mantívose unha reunión aberta con produtores do sector primario, da que xurdiu un grupo motor para dar os pasos necesarios para pór en marcha o proxecto de matadoiro. “Entón démonos conta de que a maioría dos matadoiros estaban pechos e de que os edificios se utilizaron para outra cousa, é dicir, que non había infraestrutura”. Pero había unha excepción en Garralda: “O matadoiro seguía mantendo toda a infraestrutura e era unha boa oportunidade para o noso proxecto”.

A adecuación do antigo matadoiro de Garralda á normativa actual era imprescindible, pero sería máis fácil que partir de cero. “Ademais, no ano no que nos puxemos a traballar co proxecto de matadoiro, o Goberno de Navarra decidiu flexibilizar as normativas sanitarias e hixiénicas”, explica Zoko. Este cambio facilitaba moito a reapertura do matadoiro. Polo momento, o Concello de Garralda sacou unha licitación para redactar o proxecto, que os membros esperan que estea terminado para novembro. “Esperamos que o próximo ano o proxecto estea realizado e entón tocaranos licitar as obras de adecuación, definir a forma de xestión… para iso creamos o equipo motor”.

Consumir o producido nel

Aínda que nos últimos anos producíronse novos e innovadores proxectos nos Pireneos, tradicionalmente a gandaría cárnica foi a que máis forza tivo, tal e como explica o membro de Larretik: “É certo que nos últimos anos tamén se crearon novas producións, con ganas de facer as cousas doutra maneira. Por exemplo, os que traballan con vacas de leite e porcos, pero tamén asumindo a transformación”, di. Pero se non hai matadoiros na comarca, a produción oriéntase sobre todo cara ao exterior. “A pesar de que a gandaría extensiva é a principal protagonista, tamén hai algunhas grandes explotacións que aquí só engordan aos animais. Envíano ao matadoiro exterior e non recuperan a carne, nin a transforman, nin a venden”, di Zoko.

Queren darlle a volta a iso co proxecto Larretik, xa que o matadoiro tamén lles permitirá transformar e vender a carne producida no mesmo. “O obxectivo deste proxecto é pechar o circuíto, e niso non podemos implicarnos só os membros do sector primario: é importante implicar aos comercios, aos restaurantes e á cidadanía en xeral”, lembrou.