Segundo a definición de Euskaltzaindia o mantra é unha idea ou frase que se repite constantemente. O mantra dos centros de titularidade privada é que non reciben fondos públicos suficientes para cubrir o custo real de cada posto escolar. Pero moitas veces a repetición fai que as mentiras non se fagan realidade.

Aínda que o vixente Decreto regulador do Concerto Educativo de 1987 obriga, nos últimos 40 anos os centros privados non deron ningún paso cara á gratuidade. Pola contra, ao xestionarse o dereito á educación a través dunha lóxica de mercado cada vez máis crúa, a competencia impúxose para ofrecer unha oferta educativa máis ampla e atractiva, aínda que isto supoña sobrecustos. As infraccións e os trucos para atraer ao alumnado que supón unha achega económica foron frecuentes nos últimos anos, e a complicidade e o rexeitamento do Goberno Vasco foi unha práctica habitual, dando cabida ás demandas de calquera centro docente privado e creando un sistema de concertación universal que posibilitou a segregación salvaxe dos estudantes de baixo nivel socioeconómico que padecemos.

Na actualidade, esta competencia creada pola rede privada no sistema educativo ha afectado aos criterios pedagóxicos, á cohesión social e á igualdade de oportunidades. Os centros privados non atoparon obstáculos por parte do Goberno Vasco, en nome da subfinanciación, para romper as regras do xogo. Ante esta permisividad, non teñen que ter ningún medo a crear tantos buracos ecónmicos nas súas contas correntes sen transparencia. Algúns exemplos son: Abrindo unha aula de 0 a 3 idades, ofrecendo máis horas semanais de docencia que as que teñen que ofertar, levando a cabo obras de alperrika baseadas en criterios de captación de alumnos/as dos tramos HEZOOP (patios, polideportivos, fachadas, piscinas...), creando postos gerenciales, contratando responsables de mercadotecnia, etc. Isto lévalles a cobrar cotas ilegais ás familias, porque lles custa subir a ese tren do mercado educativo en nome da calidade, cargado de competitividade. Pero resulta aínda máis caro a toda a sociedade na súa clasismo e discriminación en detrimento de a cohesión social.

Pero recuperando a frase inicial... a súa argumentación é obvia. Hai poucos días tivemos coñecemento a través dos medios de comunicación de que os directores das ikastolas privadas e da escola cristiá calculan cada ano un incremento de 1.500 euros por alumno para poder deixar de cobrar as cotas, é dicir, uns 250 millóns de euros. Nunha entrevista realizada o 17 de setembro de 2017 por Mikel Ormazabal, "A Escola Cristiá estaría disposta a renunciar ás cotas que cobra ás familias se o Goberno Vasco elévanos un 25% o financiamento".

Os módulos económicos de diñeiro público que reciben os centros privados concertados aumentaron un 17% entre 2017 e 2022. Por tanto, poderiamos estar cerca utilizando a lóxica das patronais, pero NON, repiten MANTRA. Agora, ademais dos 4.174 euros por alumno que reciben Kristau Eskola e a Confederación de Ikastolas, din que necesitarían 1.500 euros máis, un 36% máis. Ademais, din que despois de inflar as súas contas correntes co 17% de diñeiro público, están peor que en 2017. Parece que non hai sobrefinanciación que interrompa o mantra.

Os partidos políticos que están a suceder a lei educativa deberían responder sinceramente ás seguintes preguntas: Haberá algunha vez financiamento suficiente que permita a gratuidade? Por que a sociedade debe financiar o sistema educativo concertado? Por que non impúlsase un proceso de publificación firme para consolidar un sistema educativo público?

Para que non nos enganen, detrás deste mantra que nos repiten constantemente as patronais de Educación só hai dúas cousas, mercantilismo e segregación encuberta!

Nagore Iturrioz Lopez e Ainhoa Astigarraga Branco, sindicato STEILAS