argia.eus
INPRIMATU
A saúde é un invento burgués
  • A entrada do Zinemaldia na recta final non nos fixo pasar desapercibida. A innovación trae enseguida a monotonía, e o comezo do maratón de películas traía máis emoción que o final. Nos últimos programas notei os aplausos máis débiles, máis lentos, coa euforia terminada; non sei moi ben por agujetes ou babas nas palmas. Aburrímonos cunha nova rutina? Que actitude burguesa! Máis dun pensaría: tan burguesa como a saúde.
Ainhoa Gutiérrez del Pozo 2020ko irailaren 26a

En canto á clase, a italiana Susanna Nicchiarelli dirixe esta película protagonizada por Miss Marx, a filla menor da defunta Karl Marx, e está baseada en feitos reais. A película foi presentada na sección perlas tras o seu paso polo festival de cine de Venecia. O protagonista da película, Eleanor Marx, foi un membro activo do movemento, e un dos que a finais do século XIX expúxose a relación entre o feminismo e o socialismo. Por certo, que aínda hoxe seguen en discusión. Miss Marx é unha película que se centra sobre todo na relación de parella de Eleanor, para dar a coñecer en que contexto producíronse as reflexións.

A película constrúese con traxes e decorados da época, en 1883: Eleanor acaba de perder ao seu pai. Outro tipo de historias que se esconden tras a imaxe común dun heroe irán aceptándose a medida que a filla escoite os seus segredos e reflexione sobre os seus recordos da infancia. Atropelada por unha relación que non sente querida, Eleanor reflexiona sobre a dependencia moral das mulleres. O director ten un intento de mesturar a actualidade da época, tanto a través do tema como do estilo que utiliza (punk musical, dirección actualizada dos actores). A pesar de ser unha historia contada con frescura, a miúdo cae na corrente didáctica, enfocándoa demasiado nas causas e efectos. Parece que todo o que pasa ten un nexo e que hai que entendelo no mesmo sentido. Ademais, aquela premisa de base freudiana que di que, como o seu pai non creu en vostede, atopará vostede un marido así, resulta demasiado evidente. Os coñecementos que van máis aló da pantalla son utilizados nesta biografía persoal que non se refire a fenómenos históricos.

A película arxentina que compite na sección Horizontes latinos titúlase Edición ilimitada, co mesmo título que o ano pasado. A dirección complétana catro cineastas reunidos ao redor da palabra, cada un coa súa sección na sucesión dos outros. Edgardo Cozarinsky, Romina Paula, Santiago Loza e Virginia Cosin dirixiron a película a través do desenvolvemento de cada elemento común. A unión do catro curtametraxes que non se seguen aseméllase á forma das múltiples definicións do vocabulario e rende homenaxe á libre interpretación.

Cozarinksy conta a historia dun ancián con cataratas dos ollos que utilizará a súa vulnerabilidade para estar máis preto das mulleres. Louza mostra a peculiar relación dun home e a súa alumna a quen lle gusta máis que demostrar que é un mestre, mentres que a historia de amor da primeira se desgarra. Cosin retrata a unha muller que sente incómoda no "pequeno mundo" intelectual e cuxa vida transcorre baixo a súa narración literaria. Por último, Paula escenifica a lectura dun guion, creando unha falsa representación textual. Os traballos realizados en diferentes estilos ven satisfeitos un tras outro, aínda que en lugar dunha longametraxe pareza unha función de curtametraxes. Enlácelos son suxeridos, pero non consolidados. Lévache a apostar polo que prefires persoalmente, a fragmentar a totalidade da obra e a pensar as pezas separadas. E niso resplandece especialmente o fragmento de Romina Paula.

O arxentino tamén é o director e guionista da película O mil e unha. A obra de Clarisa Navas, que dura 120 minutos, conta a historia de amor que transcorre entre dúas mozas á vez. O relato baséase nun barrio das aforas de Correntes, no que os rumores causan tanto dor como os enfrontamentos. As mozas terán que superar os seus medos e enfrontarse á inseguridade para poder estar xuntas.

Navas leva a incomodidade desde o principio a un primeiro plano, deixando totalmente desmanteladas as conversacións poéticas das películas de amor romántico. As conversacións sen tabús que permite a intimidade de cada un no seu grupo próximo fannos pensar en posibles relacións, sexualidade, enfermidade e seguridade. A crítica do heteropatriarcado faise desde as vivencias, de forma sutil pero intensa, e aínda que non se producen grandes accións, o espectador segue atrapado ao longo das dúas horas que dura a historia. As inquietudes de cada personaxe por como vive a súa sexualidade atravesan a pantalla e van máis aló. Nunha desas ocasións nas que se fala de seguridade na transmisión sexual, dise que a saúde é un concepto inventado polos ricos e que non cree na moral nin na lexislación que se constrúe no seu nome. E o espectador con máscaras mirará entón cara abaixo, na dirección na que o protagonista da pantalla non ve.