Sei que moitos viven como un mal soño, tempos que aínda non estamos lonxe, e tamén sei que están a esperar algo novo. Que estamos nunha paréntese.

Dicía unha paréntese e representaba perfectamente a situación actual. A maior parte dos principais problemas que se tentaron silenciar e esconder aquí e alá, cando nos enfrontamos de pé e vivo.

Ninguén pode dicir que estas longas décadas desperdiciámolas, porque non é certo, pero si que temos os mesmos problemas que antes. Por tanto, pouco orgullo.

Non hai dúbida de que o problema máis perentorio antes e despois do franquismo era e é que a relación entre as nacionalidades e a Autonomía era tan complicada como complicada. Cando se fala de autonomía pomos os Estatutos encima da mesa, e con isto, a súa utilidade. Esa é a clave.

Até agora demostrei que todos os gobernos españois non teñen intención de “cumprir” o Estatuto, os que non queren escoitalo, o Estatuto é a súa única ferramenta para avanzar. Iso si, sabendo que todo o que traen de Madrid tráeno por algo importante. Logo explicarei por que.

Para outros moitos –eu entre eles–, o Estatuto de Autonomía non é máis que un paso máis dun longo percorrido pola liberdade de Euskal Herria. Porque o dereito orixinal de Euskal Herria nunca se vai a esgotar con algo que nos dean de Madrid e de maneira voluntaria. O noso dereito necesita un ventre máis produtivo.

Hai moito traballo por diante, sobre todo vendo que e por que está a pasar, o que está a pasar. E nese traballo non axuda nada que se pareza moito a un Pobo desintegrado no histórico, o sociolóxico ou o cultural. E non só a nivel administrativo.

En calquera caso, é innegable que por encima desta desintegración existe unha vontade de integración. E iso non só nótase nas eleccións, senón tamén nas ganas de xuntarse nunha certa comunidade e de pór en marcha os camiños necesarios. Pero como na época de Franco, o que nos pasa é que “aínda” coñecemos a nosa historia contando polos demais.

Era un bonito traballo ao que aínda ninguén lle mandou a man con honradez.

Hoxe en día, demostrando que os españois apostan por un camiño “único”, a integración que ofrecen o PSOE e os seus achegados é imposible, non é posible, non é posible, sen que todos os que queiran integrarse teñan unha tarefa. Pola contra non é integración, senón colonización. Ademais, impulsan a integración española e, se non me equivoco, os resultados das eleccións din que a maioría dos vascos non están de acordo, que queren outra cousa.

Por tanto, coñecemos aos mensaxeiros e tamén á mensaxe. A convivencia é o obxectivo innegable que se reivindica, vale, vale. Tamén o poder de decisión, se seica, pero para decidir que, o que queren os “nacionalistas” españois, o que queremos os nacionalistas vascos. Obrigando a ser españois, impóndonos? Iso é a convivencia?

É verdade que os pasos dados até agora deron resultados, pero hai que recoñecer que, efectivamente, está a resultarnos máis duro, pero que o Estatuto é un agasallo velenoso que o Estado español dedica a este país. Resulta moi difícil demostrar que no proceso de liberación nacional o poder dominador ha utilizado a autonomía como antídoto da independencia. Despois de fracasar todos os instrumentos anteriores, por suposto.

Polo mesmo camiño vén hoxe o federalismo que o PSOE, tras axudar a entrar na Moncloa, pretende impulsar. Pode ser para ben, pero tamén pode ser un paso máis, sen soberanía, máis que un paso intermedio, que pode ser unha trampa mortal, de face á posibilidade de liberdade neste país.

Non hai dúbida de que ese proxecto que todos queremos, –na miña opinión– non vai ser sen confrontación, si é un proxecto da comunidade vasca. Pero si trátase de integrar a provincia como española, renunciando a todas as marcas de identidade até agora, “dificilmente ninguén” traerá normalización e paz a este país. E témome que algúns políticos vascos van por ese camiño.

En cumprimento da palabra do apartado 5: Non hai dúbida de que a razón principal para manter o Estatuto é: Estatuto + PNV + X = Ajuria Enea.

Esta ecuación, para entrar en Ajuria Enea, demostrou ao longo dos anos unha garantía innegable, pero esta vía tamén nos ensinou que Euskal Herria convértese no principal obstáculo no seu camiño cara á construción dunha Euskal Herria libre, independente, máis que un paso intermedio.

As décadas ás que me refería ao principio son as que demostran que xa chegou o momento de actuar, que é o momento de que os actores reais suban o escenario. Que estamos ás portas das parénteses da transición e que para pasar dunha realidade a outra debemos dar cambios cualitativos no camiño da república vasca.

Non podemos defraudar a quen durante tantos anos creron no futuro nunha “transición”, nunha paréntese tremenda. Polo que eu sei, sempre están listos.

Por tanto, o noso pobo está disposto a exercer os seus dereitos. Quere ser dono de si mesmo e decidir sen a intervención de ninguén. O noso pobo quere que se respecte esa decisión democrática libremente expresada.

Non sei si vereina, pero o meu país será libre.