Por que facedes o documental “Aos seus mortos”?

Durante moitos anos traballamos o tema do Monumento aos Caídos e en xaneiro de 2017 Que faremos co Monumento aos Caídos? Organizamos unhas xornadas baixo o nome de Zer de Iruñea. O obxectivo era abrir o debate e facer pedagoxía. Nós, como traballamos o mundo audiovisual, creamos un documental sobre o tema. Queriamos explicar como afecto á cidade, combinando imaxes do arquivo con entrevistas á cidadanía. O documental proxectouse na apertura das xornadas e cara a xuño recibiuse a denuncia.

O fiscal pide para vós dous anos e medio de cárcere.

Si, foi filtrado á prensa por un diario español. Acúsasenos de colocar cámaras na cripta onde se atopaban os cadáveres dos franquistas Mola e Sanjurjo e de gravar imaxes sen o seu consentimento. En base ao artigo 197.1, na suposta falta de intimidade e publicación de segredos, o fiscal pide para nós dous anos de prisión e unha multa de 12.000 euros e a acusación particular dous anos e medio de prisión.

A acusación particular é o grupo polémico “A Irmandade de Cabaleiros Voluntarios da Cruz”.

O requeté é un grupo de ex soldados. Foi fundada en 1939 polo bispo de Pamplona, Marcelino Olaetxea. Nos seus estatutos sinalan claramente o obxectivo do grupo: manter vivo o espírito que levou a Navarra á cruzada por España e Deus, facendo o necesario. Podemos dicir que, a partir de 1939, a garda pretoriana do Monumento aos Caídos foi detida. Eles promoveron a construción do monumento e posteriormente encargáronse da súa conservación. Alí tiñan a súa residencia e alí celebran as súas misas. Antes de que o Concello asumise o Edificio Central en 1998, as misas celebrábanse no altar maior, desde entón celébranse na cripta do monumento. A apertura do golpe de estado por parte de Emilio Mola produciuse en Navarra o 19 de xullo, polo que os requetés teñen 19 días de duración e os da irmandade celebran misa cada mes o 19. E por suposto, o 19 de xullo pon todas as súas forzas para que vaia máis xente. Esta xente é a que nos denunciou.

En Pamplona, todos os grupos e miles de persoas denunciamos este vínculo co franquismo.

As institucións públicas tamén o manifestaron, non?

En 2015 o Parlamento de Navarra instou o Goberno de Navarra a que tentase que esta irmandade non fixese as súas misas na cripta.

Pero continuaron facendo misas a favor destes xenerais franquistas.

Si, no seu pensamento son obstinados e radicais. Imaxínache. Aínda que os restos mortais de Mola e Sanjurjo foron retirados da cripta, as misas continúan no lugar dos feitos. A cuestión é que é responsabilidade do Arcebispado. A cripta e a súa xestión é responsabilidade deles. A Irmandade que nos denunciou é canónica, forman parte da Igrexa católica, dependente do Arcebispo de Pamplona. Pero, por suposto, o Arcebispo actúa de ambigüidade; nesas misas dise que rezan. E si, oran, pero por uns mortos nun bando determinado, fronte ás fosas franquistas de Mola e Sanjurjo. O arcebispo ten moito que dicir sobre este asunto. A Irmandade foi fundada por un Bispo e un Arcebispo podería pola fin, si houbese vontade para iso, por suposto.

Como vai canalizar o seu caso?

Crearon un manifesto a favor de nós e iso estase movendo estes días. E a partir de aí, estamos centrados en traballar ben o xuízo. Tras o xuízo daranse a coñecer máis informacións e opinións, pero de momento estase traballando na boa defensa dos imputados.

Non é a primeira vez que che atopas no medio dun conflito relacionado coa liberdade de expresión.

Si, foi un caso gordo en 2007 con motivo dunha exposición fotográfica miña instalada no museo Guggenheim. Con motivo dunhas fotos relacionadas coa kale borroka, a AVT e o PP quixeron facer ruído para que as miñas fotos fosen retiradas do museo. Chegou até o Parlamento, pero afortunadamente conseguín todo o meu apoio por parte do museo e quedou onde estaba a exposición. No pp, o principal impulsor foi Santiago Abascal, que agora é o líder de VOX. Pero o caso de agora chegou máis lonxe, xa que nos levaron ao xulgado.