O reto de xaneiro deste ano non era pequeno. O obxectivo, claro, grande: dar paso ao impulso social dentro do proceso de volta a casa dos presos vascos. Dificultades evidentes. Á epidemia uniuse a neve. Moitos obstáculos para que a xente saia, móvase e reúnase. É posible visibilizar o desexo dunha ampla maioría desta sociedade? Era o momento de pór en marcha todas as ferramentas que tiñamos ao noso alcance: creatividade, capacidade de organización, traballo comunitario... E si, o resultado foi espectacular. Grazas a ti.

En Navarra, as mobilizacións levaron a cabo en máis de 80 localidades e barrios da comunidade foral. 330 voluntarios participaron na organización... Reunímonos miles de cidadáns. Centos de fotos e vídeos recollen e difunden para sempre a fazaña. Impresionante para quen queira ver; inevitable para quen preferirían non ver.

Parécenos que somos os primeiros en tomar conciencia da importancia do conseguido. Utilizando unha metáfora tomada do montañismo que tanto amamos, cando temos á vista as dificultades que teremos que superar para alcanzar a cima que soñamos, é beneficioso deternos no camiño, levantar a cabeza, mirar atrás e tomar conciencia do tamaño da parte do camiño que xa percorremos, porque é máis do que nos queda para chegar á cima.

Hoxe, o reto de liberar o nó dos presos é o reto social que máis pluralidade, máis forza e máis consenso aglutina neste país. Esta realidade innegable mostra que para a inmensa maioría da sociedade, para os principais axentes sociais, políticos e sindicais, a desconexión dos presos é a variable que se vincula á convivencia e á solución; un reto que hai que abordar como pobo, á urxencia desta sociedade de mirar aos ollos a un novo futuro. É moi significativo o feito de que as vítimas de ETA están a envorcarse cada vez máis na aposta por acabar coa política penal de excepción.

Esta é a clave para abrir o camiño que temos que percorrer para chegar á cima. Que todos confíen que cando cheguemos á cima todos seremos os vencedores, que haberá sitio para pór os símbolos de todos, que ninguén quererá quedar só para ela e os seus símbolos. Estas palabras de Gabriela Mistral poden servir para simbolizar a dureza do camiño: todos temos os pés feridos, doídos; todos necesitamos chegar canto antes ao lugar de descanso e coidado que só atoparemos na cima. O camiño tamén se nos presenta cada vez máis claro: hai que deixar atrás a era da política penal de excepción; acabar o afastamento, despedir aos enfermos e aos maiores. Tamén están establecidos os asideros para facer o camiño que nos leva ao cume: un amplo acordo para a integración dos presos na convivencia ou a posta en común das ferramentas de aplicación maligna da lei 7/2003.

Ben, acabouse a pausa para darse conta do que andara. Renovemos a marcha. Fagamos sitio aos que aínda non se incorporaron ao camiño, non haberá cumes para ninguén, si non todos podemos estar cómodos. Non ten sentido deixar para máis adiante os pasos que se poden dar agora, perder o tempo só permitirá a chegada de nubes negras e tormentas.

Ven connosco! Sei o camiño!