"O ánimo é un programa que ouve á terra". Que experiencia e coñecemento tedes até agora?

Mattin Jauregi: Tento vivir da terra, desde a apicultura, no proxecto Abellas de Balerdipe. Estamos a tratar de protexer á abella negra autóctona e facemos unha produción local. Até agora a apicultura asociouse exclusivamente ao mel, pero creamos novos produtos: propóleo, pole fresca, praliné, cremas de cacao... Nos produtos elaborados con azucre branco substituímos o azucre por mel. Colaboramos en diversos medios, ademais de ARGIA: Euskadi Irratia e Tolosaldeko Ataria.

Eli Pagola: son de Ereñotzu (Hernani, Gipuzkoa) e seguín de cerca o campo. Na miña casa ninguén viviu do solo, pero sempre tivemos gañado, horta, bosque... Por estudos teño o título de Enxeñaría de Enerxías Renovables. Milito para facer fronte ao desenvolvemento e interésame a transición eco-social, intento na radio Naiz: Deter máquinas.

Antes de iniciar este programa xa se coñecían...

M. Jauregi: Coñecín a Eli na sesión de bertsos dun barrio próximo a Ikaztegieta.

E. Pagola: Eu coñecín a Mattin correndo.

Mattin, a posibilidade de facer un videopodcast que vostede propúxonos...

M. Jauregi: Vía á xente falando, que problemas hai no sector primario e cales... A partir de aí, e como empecei a escribir artigos en ARGIA, pareceunos unha boa oportunidade facer este programa para ver os problemas que hai.

Eli, a palabra "Egonarria" lanzouna vostede, pensando o nome. Que significa para ti?

E. Pagola: Escoitei a xente do campo que me sinta máis estable como valor. É tranquilo, pero tamén é saber estar, estar aí. Relaciónoo sobre todo co coñecemento e a conciencia do que ocorre na contorna. A sesión está relacionada co carácter que foi adquirindo, pareceume un bo nome.

Mozos e residentes no medio rural. Como vivides a relación entre o campo e a cidade?

E. Pagola: Vivo e milito no campo en busca dun novo modelo de vida e outra organización de sistemas. Todos os estudos realiceinos no espazo urbano e a vida cotiá baséase tamén no espazo urbano. Móvome natural no día a día dun campo a outro, teño amigos en ambos, non está dividido no meu caso.

M. Jauregi: A familia vén do caserío e desde pequenos tivemos o costume de pasar os fins de semana no caserío. Desde o meu avó ninguén viviu do caserío, pero sempre tiven interese: no seu momento tamén tiven ganas de aprender sobre iso, pero ao final empecei a traballar na fábrica (xa non estou na fábrica). Ímonos a vender todos os sábados a Tolosa. Sempre fun moi afeccionado ao mercado, porque me gusta escoitar en directo o que me venderán. Agora o vivo polo outro lado, vendendo por dentro, e paréceme bonito, enriquecedor.

Non vexo aparte o pobo e o campo, nin sequera para as relacións da miña contorna o campo é descoñecido, aínda que algunhas delas non viven no campo.

E. Pagola: En Euskal Herria as cidades son pequenas e moi próximas á distancia rural. Eu creo que case todos os habitantes da cidade terán amigos no medio rural. O medio rural está infravalorado en termos de condicións de traballo e necesítase mutuamente: a cidade non pode comer por si mesma, e se todas as actividades que se realizan na cidade abrísense ao medio rural, non se sabe que estilo de vida produciríase, a separación laboral está ligada á idealización do medio rural.

Os temas da Terra están en plena ebulición?

M. Jauregi: Si, están en pil-pil. Si son o futuro, iso xa non sei.

E. Pagola. Entramos na era das urxencias, o cambio climático e a emerxencia ecolóxica é o urxente, agora temos que aprender todo... Funciona de forma graduada.

M. Jauregi: Como consecuencia de vivir tan rápido, non sei si damos importancia a estes temas. Vemos que o tema está en plena ebulición, pero moitas veces quedamos no baleiro, sen facer nin modificar nada.

De face ao futuro, transmítense mensaxes desalentadoras sobre a Terra e o sector primario. Como mirades ao futuro?

M. Jauregi: Vexo difícil mellorar o futuro, creo que seguirá empeorando. Pero se algo é frear ese proceso, que non se produzan eses grandes e desfeitas á velocidade actual. Que as cousas se midan máis que agora.

E. Pagola: Se seguimos o patrón actual, as condicións irán empeorando e a intensidade dependerá das nosas accións. Con todo, creo que estamos a tempo de facer un cambio de chip e vivir un pouco mellor. Para iso teremos que organizarnos e escoitar unha chea de experiencias, ese é tamén o obxectivo de Egonarria. Teremos que facer uns grandes cambios, pero temos a oportunidade de vivir un pouco mellor.

CURTO

Es unha persoa moi inquieta?

Mattin Jauregi: Creo que si.

Eli Pagola: Iso é o que proxecto.

Que achega o outro ao programa?

M. Jauregi: Elik patxada.

E. Pagola: Que Mattin pregunte por dentro.

Que ferramenta de traballo traerías á sesión?

E. Pagola: Cascos de escoita.

M. Jauregi: Lapatza.

Cal é o teu momento laboral favorito?

M. Jauregi: Cando o traballo vai con facilidade, non é forzado.

E. Pagola: Café.

Que temos que facer con toda esta palla decorativa ao finalizar a sesión?

M. Jauregi: Unha boa sesta.

E. Pagola: Preparar a segunda tempada.