argia.eus
INPRIMATU
Elizabeth II morre sen pedir perdón polos crimes do imperio
  • Decátase de que o seu pai morreu por sorpresa cando estaba de vacacións co seu marido en Kenia. Febreiro de 1952. Elizabeth Windsor, a filla maior do rei Jorge VI, volveu rapidamente a Londres e Elizabeth II converteuse na raíña. Abandonou no país africano, aos poucos meses, a rebelión contra a autoridade colonial británica, bautizada como Mau Mau, e responderon o levantamento cunha campaña racista de execución, tortura e asasinato.
Lander Arbelaitz Mitxelena @larbelaitz 2022ko irailaren 12a

Segundo recolle Iñigo Sáenz de Ugarte no seu artigo Elizabeth II do Diario e a indeleble mancha do colonialismo, durante os primeiros anos en que Elizabeth II estaba a aprender a ser raíña, os “detidos como animais” foron tratados. Do mesmo xeito que en Sudáfrica a principios de século con Boer Guerras, organizaron campos de concentración en todo o país e consideraron ao pobo kikuyu, a maioría de Kenia, como protector do alzamento. Aos dous anos, 70.000 foron detidos, e cando as autoridades decidiron rodear aos pobos e barrios coma se fosen cárceres, as cantidades multiplicáronse. En total, máis dun millón de kenyanos foron encarcerados así e miles de persoas deixaron morrer de fame e enfermidades, segundo algúns cálculos, a 420.000 persoas.

“Este mozo foi aforcado en 1957 pola súa loita pola liberdade de Chipre, ocupado polos británicos. Chamábase Evágoras Pallikaridis. A raíña Elizabeth II négalle perdón. A raíña tiña 31 anos. Evágoras 19”, lembra Alberto Lavín á morte da súa raíña nas redes sociais. Cando a maioría dos medios de comunicación e autoridades mundiais decidiron eloxiar a reputación da muller, as redes sociais volven ser o principal recordatorio doutras mensaxes e datos. Pallikaridisen é só un exemplo. Palestina, Iemen, ducias de colonias de Irlanda do Norte, África e Asia... durante sete décadas o imperialismo británico ha matado directa ou indirectamente a millóns de persoas, tal e como quedou reflectido nos numerosos traballos de Josep Fontana.

A súa raíña viviu tempos de descolonización e o final do imperio británico asiático e africano. As autoridades inglesas viviron estes feitos como traxedias, aínda que logo, a través da organización Commonwealth, inventouse unir a moitos deles –durante estes días Xamaica e Australia manifestaron a súa vontade de ser republicanos–.

Segundo recolleu Saenz de Ugarte, “non se improvisou a amnesia política sobre o que pasou”. Cada vez que unha colonia lograba a independencia, a embaixada británica recibía a orde de queimar miles de documentos co fin de garantir que non ensuciaran o bo nome dos británicos. No caso de Kenia, unha selección realizada con 1.500 documentos foi enviada a Londres e gardada en segredo por Foreign Office. Aos xornalistas e historiadores tamén se lles negou a existencia destes documentos ata que o Goberno informou do que tiñan gardado en 2010. Estudos posteriores revelaron que utilizaron as peores formas de represión, entre elas o uso xeneralizado da tortura.

A liña dos gobernos británicos sempre foi negar a opresión e a violencia sufridas por estes pobos, eloxiar o progreso e a boa administración do abandono dos imperios. Pero o pasado é duro, indeleble, e como dicía Carlos, recentemente proclamado rei, en Barbados, “a escravitude é unha realidade dolorosa que ensuciará para sempre a historia británica”.

Os aborígenes australianos tamén lembraron á raíña recentemente falecida. "Non era un mero espectador das influencias do colonialismo, era arquitecto. Todos os que din que a avoa era unha simpática esquecen que o seu traballo consistía na supervisión das accións que durante décadas destruíran as vidas dos pobos indíxenas. Ela foi a persoa que mantivo o poder colonial, o zapato que nos esmaga".

Raíña e o seu marido, en Australia cos aborígenes.