“Pasaron 18 anos desde que apareceron uns 400 grafitos na escavación, 16 anos desde que fose expulsado do campo de escavacións de Lurmen sen probas científicas e 4 anos desde que se celebrou o xuízo sen clarificar o tema, podemos dicir que seguimos investigando e os que negaron as dataciones seguen destruíndo coa escavadora Iruña-Veleia”. Así comeza a 4ª edición que se celebrará o 26 de outubro en Durango. Presentación do Congreso.

Teño o caso da Man de Irulegi como exemplo claro de clarificación e non destrución: estudos físicos e químicos, C14, probas de datación, apoio total á universidade e ás institucións… o que ocorreu e non sucede cos grafitos de Iruña-Veleia.

A xornalista Elixabete Garmendia explicou en poucas palabras as razóns polas que o caso de Iruña-Veleia non se aclarou, en relación co sucedido nos 14 anos anteriores, no Berria do 20 de xaneiro de 2020: “É lamentable que os arqueólogos, lingüistas e historiadores non sexan capaces de pór en común e resolver o problema; lamentar que as institucións que traballan no ámbito do coñecemento –Euskaltzaindia, Eusko Ikaskuntza, Jakiunde, universidades…– non colaboren en iso”. Palabras que tamén serven para hoxe.

Quen defenden unha hipotética autenticidade –quero subliñar a posible palabra, porque aínda non se demostrou cientificamente nin a autenticidade nin a falsidade dos grafitos– 4. O próximo 26 de outubro celebrarase en Durango un congreso no que nove relatores exporán a súa visión sobre diferentes aspectos. Entre eles, Eliseo Gil Zubillaga, coa intervención dun arqueólogo castigado. “Pero tamén podería facer as reflexións dun Arqueólogo maldito, que é o destino que me tocou nesta tragicomedia”, afirmaba na presentación.

Para quen queira recibir información, inscribirse ou expresar a súa opinión: calendarioaveleia@gmail.com.

Tomas Elortza Ugarte