O caso dos grafitos de Iruña-Veleia xa ten data de xuízo. O caso será xulgado polo Xulgado do Penal número 1 de Vitoria-Gasteiz a partir do 3 de febreiro de 2020. Previamente, o 14 de outubro, o xulgado citará ás acusacións – Fiscalía de Álava e Deputación de Álava – e ás defensas – avogados do tres acusados –. Ademais de cuestións de procedemento, na reunión analizaranse as posibilidades dun acordo que poida ser alcanzado.

Son tres os procesados na causa, que continúa aberta a investigación. No momento dos feitos o director do xacemento, Eliseo Gil; o arqueólogo Óscar Escribano; e o físico nuclear Rubén Manuel Cerdán. Aos dous primeiros acúsaselles de falsificar uns grafitos atopados no xacemento, mentres que ao físico impútaselles informes falsos que demostrarían a veracidade dos mesmos.

Peticións de anos de cárcere

A Fiscalía pide para Gil unha pena de cinco anos e medio de cárcere por un delito continuado contra o patrimonio histórico e outro de estafa de documento privado. A petición da Deputación é de 7 anos e medio, xa que ás anteriores acusacións súmase un delito continuado de danos e estafa. A Deputación solicita tres anos e nove meses de cárcere para o arqueólogo Escribano, acusado dun delito de danos ao patrimonio cultural. A Fiscalía eleva a petición a cinco anos e medio, ao considerar que tamén lle acusa dun delito de estafa. A Deputación pide tres anos e nove meses de cárcere para o físico Cerdan, e a Fiscalía pide dous anos e seis meses de cárcere por un delito de estafa.

Orixes do eúscaro

Nos anos 2005 e 2006, a empresa Lurmen, que estaba a analizar o xacemento arqueolóxico de Iruña-Veleia, deu a coñecer varios grafitos. Soaron as historias. Os grafitos estaban escritos sobre pezas cerámicas, das que se deduce que no século III o eúscaro estaba estendido ao redor. Máis tarde chegaron as acusacións de fraude, e desde entón multiplicáronse as opinións e actitudes a favor e en contra da mesma.