A nota conxunta dos sindicatos Erne, Esan e Sipe non conseguiu a repercusión que merecía. No entroido de Tolosa, a Ertzaintza ferido no ollo co menor hospitalizado á espera dunha intervención cirúrxica, estes sindicatos pensaron que era o momento axeitado para “felicitar” aos membros que participaron no operativo pola súa “intervención cirúrxica profesional”. Daquela os de sempre dirán que os policías só saben compartir patadas: pois, non; en humor negro, campión.

E unhas semanas, o 3 de marzo, nova demostración de humor negro e intervencións cirúrxicas en Vitoria-Gasteiz. Porque do humor negro ten bastante o costume da policía vasca democrática de bater contra a manifestación que homenaxea aos mortos en 1976 pola Policía franquista española. E desde a intervención cirúrxica, loitar contra a manifestación de miles de persoas polo suposto comportamento de “un grupo de persoas”, de novo con proxectís de foam, pero tamén con furgonetas e pelotas de goma ilegais.

Os dous exemplos son só un espello do que temos. Nas últimas eleccións sindicais asinaron a nota de Tolosa Erne, Esan e Sipe conseguiron o 77,6% dos votos. Engade o 12,9% do sindicato Euspel (que conseguiu a maioría dos negros da Brigada Móbil para que fagamos unha idea). O único sindicato que non ten posturas e discursos de extrema dereita, ELA, obtivo o 7,8% dos votos. Esa é a foto.

Os acontecementos de Tolosa e Vitoria volven pór sobre a mesa o debate policial. En primeiro lugar, sería importante non iniciar o debate co visto e prace da propia natureza e existencia da Policía. Aguantemos a bandeira da utopía, o realismo agradeceránolo.

Pero pondo posibilista, esta é a proposta para unha nova intervención cirúrxica. Supoñamos que un número determinado de policías armados violentos é necesario para evitar incidentes (?) ou para combater determinados tipos de delincuencia. Pois, supoñamos. Cantas outras funcións asume a Ertzaintza? Tráfico, traballo de oficina, conferencias nas escolas, banda de música, salvamento no mar ou na montaña, policía xudicial, seguimento da ciberdelincuencia... É necesario que as persoas que as cumpran fórmense na comisaría de Arkaute e reciban formación militar? Só é necesario para unha cousa: para ampliar e lexitimar a función represiva da policía, que tamén fai cousas boas (“Non á policía” para poder responder ao que di: “E quen dirixirá entón o tráfico?”)

Por que non a Escola de Tráfico, e non a comisaría, para formar ao persoal do Departamento de Tráfico que se ocupará do tráfico, e non da policía? E escolas para as persoas que se van a encargar do salvamento, non para os policías, e... Así, poderían presentar a esas postos persoas que non están dispostas a compartir patadas por gusto ou por contrato, e non recibirían unha formación militar que militarice a súa identidade. Intervención cirúrxica, en definitiva, para illar aos violentos e minimizar a contaminación de persoas e funcións.

O que podería parecer unha quimera é simple pensando ao revés: a extinción de incendios non leva a cabo pola Policía, senón polo corpo de bombeiros, que non é unha actividade máis civil que a condución do tráfico. E entre os bombeiros, por moito musculoso que haxa, non predominan os sindicatos, as ideas e as intervencións de extrema dereita.