argia.eus
INPRIMATU
Análise das novas formas de violencia machista
Irene Ruiz Maitane Urkola 2024ko otsailaren 22a

Cada vez son máis as noticias sobre falsas imaxes xeradas a través de aplicacións de Intelixencia Artificial (IA). Tampouco pasaron desapercibidos os resultados do barómetro do Centro de Investigación Sociolóxica sobre a violencia machista, no que un de cada cinco novos nega a violencia machista. Non son feitos illados, estes casos caracterizan a evolución da violencia machista, e destacan dúas tendencias que se están profundando sobre todo entre os mozos: o endurecemento das novas formas de violencia, sobre todo pola influencia das novas tecnoloxías, e a difusión de ideas reaccionarias.

O desenvolvemento da sociedade capitalista, lonxe de rexeitar a violencia machista, adapta a mesma a novos contextos, como a violencia exercida a través de aplicacións dixitais. A difusión das novas tecnoloxías facilitou o acceso ao contido sexual. Hoxe en día, ademais de en plataformas nas que se comparte contido pornográfico, tamén se pode atopar contido sexual noutras aplicacións de uso cotián como Instagram, Tik tok ou Onlyfans. Así mesmo, é necesario resaltar a función que desempeña a DMA, xa que a través destas aplicacións poder xerar todo tipo de contido.

Todas estas plataformas forman parte do mercado que definen á muller como obxecto sexual e, por tanto, sustentan calquera tipo de violencia contra as mulleres traballadoras. Por iso, preocúpannos as posibles consecuencias para as xeracións máis novas, que se converteron en prácticas habituais como a creación de grupos de WhatsApp para compartir imaxes sexuais ou ameazas e insultos contra as mozas.

Debemos desenvolver respostas contundentes ante a violencia machista, independentemente da incapacidade das institucións para dar solución ao problema, mesmo na súa formulación máis avanzada

A violencia machista é unha das caras máis crúas da realidade das mulleres traballadoras e ten condicións para reproducirse unha e outra vez dentro do capitalismo. A sociedade capitalista considera á muller traballadora como un suxeito secundario e a violencia machista reforza esta situación e profunda na opresión. A existencia da violencia machista é necesaria para o mantemento da economía capitalista, unha estrutura social que a reproduce constantemente.

Ademais, podemos ver o aumento de ideas reaccionarias e machistas en organizacións, plataformas dixitais ou na rúa. Cada vez son máis os mozos que minimizan ou directamente negan a violencia machista, porque ven un problema secundario. Tamén hai que mencionar o discurso reaccionario difundido polos partidos políticos dereitistas, que serviu de apoio ás ideas anteriormente mencionadas.

Por outra banda, as propostas electorais contra o machismo limítanse á mera xestión da violencia: os recursos que ofrecen son limitados, non garanten a calidade dos medios e, ademais, non descartan as condicións de miseria, materiais ou culturais, que nos condenan a esta situación. En lugar de favorecer os intereses das mulleres traballadoras, os partidos institucionais e burócratas defenden os seus intereses políticos co fin de manter a súa posición económico-social, tanto das propias traballadoras como dos membros da clase media. A única posibilidade de cambio sitúana nas reformas legais, que, a pesar de demostrar a súa ineficacia, non serviron tamén para facer fronte á expansión das ideas reaccionarias. Ademais, hai que ter en conta que o aumento da dereita débese en parte á incapacidade da socialdemocracia para xestionar eficazmente a situación de crise.

Para acabar con este problema estrutural é necesario crear unha organización social sen violencia nin opresión. Desde hoxe temos que construír condicións sociais e políticas nesa dirección, facendo fronte ás industrias que normalizan a violencia machista e construíndo unha forza política que nos permita un maior control sobre a nosa vida. Debemos desenvolver respostas firmes ante a violencia machista, independentemente da incapacidade das institucións para dar solución ao problema, mesmo na súa formulación máis avanzada.

Irene Ruiz e Maitane Urkola, membros de Itaia