O primeiro encontro tivo lugar en 2009 en Udine, ao nordés de Italia, na fronteira con Eslovaquia e Austria. Existe alí unha lingua minoritaria, o friulano, cuns 600.000 falantes. O Estado italiano avala legalmente a lingua, pero non é recoñecido oficialmente. Por iso, segundo a UNESCO, entre outros factores, o risco é elevado. Pódese aprender friulí, para iso crearon o friulano unificado ou estándar en 1996, e teñen unha radio local, Radio Onde Furlane, que é un referente para esta lingua minorizada. Traballa en antena desde 1980.
Esta radio organiza o festival Suns Europe –a palabra Suns en friulano significa “sons”–. O que nun principio era un encontro, agora é un festival musical vivo, desde 2015. O obxectivo do festival é demostrar que as linguas minorizadas de Europa están vivas, culturalmente con fortes expresións e que non é só folclore: "Por unha Europa unida pola diversidade, por unha Europa real e integrada".
Este ano, os encontros celébranse entre o 11 e o 19 de outubro na cidade de Udine, e aínda que o sábado se celebrará a gran final do festival, no teatro Giovanni, todos os días organizaron unha ampla programación de concertos e encontros para compartir literatura e outras disciplinas artísticas. Ademais do eúscaro e o friulano, escoitáronse e escoitaranse os seguintes idiomas até finalizar o festival: aromaní, sajón baixo, romanche, farolés, gaélico e catalán.
Miren Narbaiza Mice representará a Euskal Herria, coa axuda do Instituto Etxepare. Será o seu segundo concerto, xa que antes, o 17 de outubro, subirase ao escenario. Nena Coyote eta Mozo Tornado tamén estiveron en Udine, en dúas funcións, durante o primeiro fin de semana do festival. Aquí o programa.