Menña-Mendi, o favorito dos hernaniarras, levouse o Plazindegi o venres, acompañado dos sons do par de saxofones. É unha proba do importante que é o que van presentar. Trátase dunha iniciativa que se denominou Hernani Burujabe e que vai máis aló de ser máis soberana en finanzas, en enerxía ou noutros ámbitos. Ante a grave explotación da natureza e os crecentes desequilibrios sociais, Garitano púxose en marcha para responder desde o local ás necesidades da cidadanía como “pobo”, segundo os seus promotores.

O Concello de Hernani é parte do proxecto, pero segundo aclarou o alcalde Xabier Lertxundi na presentación, ten unha base máis ampla: “Isto non é só un proxecto municipal, nós estaremos aí, por suposto, coa responsabilidade que nos corresponde, pero isto é un proxecto de país”. Os comerciantes do pobo, produtores e axentes da economía transformadora están inmersos no proxecto. No acto, decenas de veciños e veciñas puideron escoitar o testemuño de cada un deles a modo de pinceladas.

Por exemplo, en Hernani viven nun dez caseríos desde o cultivo da terra, e un deles, como lembrou Kontxi Zubiondo, é produtor clave para seguir “ligado á paisaxe e á identidade” da localidade. A Asociación de Consumo Comunal colabora con eles na promoción da soberanía alimentaria “individual e colectivamente”. Precisamente, Lertxundi subliñou a necesidade de dar ese salto do individual ao colectivo, á hora de falar de modelos de gobernanza.

Produción de enerxía e diñeiro ao servizo das persoas

Detrás das palabras grosas que a miúdo ven borrosas, Hernani Burujab reúne proxectos concretos, e ese é un dos puntos fortes do proxecto. No ámbito enerxético, está a crearse unha comunidade de renovables, unha cooperativa cidadá para fomentar a produción e o autoconsumo compartido e, entre outras cousas, loitar contra a especulación. En total, xa cumpriron un ano e teñen o reto de facer 250 socios, segundo explicaron a Argia. Xa realizaron os proxectos técnicos para o campo de fútbol Zubipe e o frontón cuberto de Ereñotzu.

En Hernani tamén están a piques de pór en marcha unha moeda chamada Ekhilur. Mediante un circuíto financeiro pecho entre o Concello, os comercios e a cidadanía, creouse a riqueza que se xera para que permaneza no pobo. Os usuarios deste sistema de pago dixital gozarán dunha serie de descontos e vantaxes que, de paso, contribuirán a fomentar a economía local. Diñeiro ao servizo das persoas.

O comercio local é unha das principais patas do proxecto Hernani Burujabe. Os grandes centros comerciais e a venda por Internet non están parados ante os cambios que supuxeron. Por exemplo Hernanin.eus crearon un escaparate dixital aberto e comezaron a ofrecer o servizo de repartición a domicilio. Á fin e ao cabo, “encher as rúas de xente e cor” resúltalles imprescindible nestes tempos, tal e como declarou Oihane Fernández a Hamaika Telebista.

Cooperativa de coidados e acompañamento, rede pública de fibra de Internet, xestión responsable… Cada unha desde a súa área, todas elas na mesma dirección e co mesmo obxectivo: Nesta encrucillada, Mikel Valero, membro da cooperativa Hiritik At, que traballa no proxecto, afastouse do “modelo socioeconómico que nos trouxo ao abismo” e neste cruzamento “profundar na soberanía, a democracia e o benestar e desmercantilizar a economía”.

Xornadas 22 e 23 de outubro

O do venres non foi máis que un punto de partida no longo camiño que leva a lema 'eman pausoa' cara á transformación. Dentro de dúas semanas, os días 22 e 23 de outubro organizáronse unhas xornadas no espazo colaborativo Iturola de Hernani para coñecer mellor os proxectos en marcha até o momento, debater entre a cidadanía e tentar desatar os posibles nós.

O 23 de outubro realizaranse talleres de traballo de mañá, pero antes, o 22 de outubro organizouse unha charla con Gorka Martija, membro do Observatorio de Multinacionais Latinoamericanas OMAL, e a experta en economía feminista Amaia Pérez Orozco.