Á primeira hora da mañá izada de bandeira co himno de España, e o mesmo á noitiña. Visten o uniforme do Exército de España e chámanse “cadetes”. Despídense en seccións asignadas a un oficial, en formación militar. Non son soldados, son chicos e mozas de entre 7 e 21 anos. Non están no cuartel de Loiola, senón nun campamento de verán da Serra de Madrid.
"A vida de aquí é como un cuartel, hai disciplina, hai preparación e cada un ten que facer o seu traballo", declarou o cabo do Exército de Terra, Juan González Triguero, ao diario O País. González é o director do campamento que se celebra durante 15 días en agosto. Do mesmo xeito que el, a maioría dos monitores son veteranos militares ou ex gardas civís, e parece que ese é o obxectivo da maioría dos mozos que se apuntaron.
Álvaro ten 21 anos e é un dos máis vellos do campamento. Estuda mecatrónica industrial e cambia a súa vocación: quería entrar no primeiro exército, como o seu avó, que era artilleiro, pero agora prefire vestirse de tricornio, como o seu pai e o seu bisavó. Celia ten 16 anos, no campamento todos chámanlle "C", e cando dixo aos seus pais que quería ir a ese campamento, confesa que quedaron en estado de shock, sen entender de onde lle viña esa afección. "Sufrín bullying na escola e díxenlles que quería tentar superar os límites que me puxeron de pequeno para ensinarlles o que vallo como persoa", engadiu. Celia, que quere ser médico militar, cre que o campamento "serve para que si queremos seguir esa carreira vexamos como imos vivir no futuro; e ademais, é unha familia, e iso é moi importante para a xente que sufriu o que eu sufrín".
Aínda que recoñeceu que existe "unha gran disciplina", asegurou que iso vénlle ben a algúns dos seus compañeiros, "porque a súa vida era un desastre" e "sentían a necesidade desa disciplina". Non é o caso de Leyre, de oito anos, que se queixa dos berros que fan os monitores pola mañá. Aquí non hai cabaza, pero a falta de disciplina pódese pagar con máis flexión. Polo si ou polo non, ninguén se escapa en busca de auga da fortaleza onde se está construíndo con sacos de terra, aínda que o po se lles pegue na cara. Non fan nada sen o permiso do oficial.
Estudan formación, desfiles, orde pecha, primeiros auxilios e técnicas de orientación no medio rural. Defensa persoal e disparos con armas curtas e longas. Ensínanlles estratexias para loitar nas cidades e nos espazos abertos. Utilizan pistolas e fusís, réplicas aéreas exactas do exército: en lugar de balas, lanzan bólas de plástico. Pero tampouco son inocuos. O feito de recibir un tiro nun ollo cunha bóla de plástico pode provocar unhas lesións brutais, polo que é imprescindible levar lentes e protectores da boca. En España está prohibido o seu uso por menores de 14 anos.
A directora di entender que a moitos lles encantaría ensinar aos menores a usar armas, pero defende isto: "Aos tipos de nenos que veñen aquí gústanlles estas cousas, e que mellor que aprender con especialistas que saben como funcionan. Aquí non tocan as armas, a non ser que lles impartimos un curso previo, advertindo do perigosas que son. Si é necesario podo pegarme con esas bólas para que o entendan.
Este tipo de campamentos viñeron a encher o oco deixado polo fin do servizo militar e seguen unha moda iniciada en Estados Unidos. Nela, este tipo de academias desempeñan unha función alternativa aos centros de menores para “corrixir” aos que desde mozo tenden á delincuencia. Pero alí non se utilizan réplicas, senón réplicas reais, con instrutores da Sociedade Nacional do Rifle.
Este ano suprimiuse a visita a unha base militar debido á pandemia da COVID-19. Todas elas levan máscaras con bandeiras españolas e as tres seccións separadas non se relacionan entre si, excepto á hora para comer. A doutora Yolanda encárgase de que ninguén entre no campamento sen facer o test. O Ministerio de Sanidade e as comunidades autónomas han establecido un protocolo para que os campamentos de verán non se convertan en focos de contaminación.
Non existe un control sobre o seu labor pedagóxico, xa que se cre que se realizan “actividades de lecer sen valor educativo”, pero o director subliñou que unha das súas principais tarefas é a “formación en valores”. Entre eses valores está o nacionalismo, "algo que perdemos e que temos que recuperar", segundo González. O campamento chámase Don Pelayo e o seu escudo é a imaxe do mítico líder da Reconquista, cruzado por unha pa de trade e un HK que é o fusil das Forzas Armadas de España, sobre a bandeira nacional. Aínda que esta simboloxía se relaciona coa extrema dereita, o director explicou que no campamento fálase de "valores" e que os valores "non teñen nada que ver coa política". Nese sentido, explicou que hai "moita xente" que "non ten nada que ver con Vox". Algúns si, como Gema, que é coordinador: Foi concelleiro polo pp en Torrejón del Rey (Guadalaxara) e nas pasadas eleccións municipais do ano pasado presentouse á candidatura de Vox. Os nomes das súas iniciativas evocan o pasado imperial español (Gran Capitán, Terzos de Lezo) e nalgúns casos tamén o fascista (Millán Astray).
Jaume Carbonell, do consello editor dO Diario da Educación, subliñou que aínda que existe un buxán legal nas actividades de lecer e tempo libre, a administración "está obrigada a coidar os dereitos dos nenos" e unha delas é o dereito a non ser doctrinada. En canto ao uso das armas, di que os simulados tamén están fóra de lugar, porque está en contradición coa lexislación educativa vixente. O principal obxectivo e principio de devandita lei é, segundo dise, o seguinte: “Educación para a paz, non só no ensino, senón tamén en todos os ámbitos: persoal, familiar e social”. No entanto, non hai ningún procedemento legal activado contra Don Pelayo.