argia.eus
INPRIMATU
Políticas de austeridade
Isto é o ano 2024: benvido á "normalidade" da Europa neoliberal
  • O Consello de Ministros de Economía e Finanzas dos 27 países da Unión Europea ha acordado o 20 de decembro establecer normas fiscais máis estritas. O retorno das políticas austericidas suporá un cambio de rumbo nos últimos anos e unha nova redución do investimento público e recortes nos países.
Urko Apaolaza Avila @urkoapaolaza 2023ko abenduaren 28a
Europar Batasuneko herrialdeetako finantza eta ekonomia ministroen Ecofin kontseiluko bilera Bruselan abenduaren 20an. Argazkia: Europako Batzordea

Non vai ser igual que o imposto tras a crise de 2008, pero todos os expertos coinciden en que en 2024 pode haber un duro golpe. Os países máis ortodoxos da Unión Europea han ordenado acabar coas políticas económicas expansivas para facer fronte á pandemia e ás crises sociais dos últimos anos e volver á "normalidade", é dicir, aos exixentes déficits e límites de débeda.

Os 27 países tomaron a decisión na reunión do consello de ministros de economía e finanzas Ecofin da semana pasada. Deste xeito, os membros da UE poderán ter un déficit máximo do 3% e unha débeda pública do 60% con respecto ao PIB, destacando a posición dos países máis duros, especialmente Alemaña, pero tamén Holanda, Austria, Suecia e Dinamarca.

Para iso, disporán, polo menos, dunha "válvula de escape" ou dunha flexibilidade: os países máis endebedados, con máis do 90% de débeda, poderán reducir a súa débeda ano a ano, cunha media dun punto cada ano, e os que estean nun intervalo do 60-90% só deberán reducir esa débeda no medio punto. Esta última cláusula permitiu o acordo, tras a aprobación dos Estados francés, español e italiano.

Ademais, aos países que non cumpran estas normas fiscais imporánselles multas máis "aceptables" que deberán pagar semestralmente. Pero, como explicou o medio de comunicación Ara.cat, as multas que se vaian acumulando deberán ser abonadas sen ningunha limitación.

Até agora, os recortes nos servizos públicos, entre eles o sanitario e o educativo, realizados de forma camuflada polos países, permiten detectar unha nova onda no horizonte temporal.

Aterraxe "bruta"

A partir de 2020, para evitar a expansión das crises sociais que se encadearon coa pandemia, a UE estableceu unha nova política fiscal que non impediu que aumentase a precariedade e a pobreza e provocase o "sufrimento de millóns de persoas", segundo escribiu Felipe Milin na páxina web do Comité para a Abolición da Débeda Inxusta (CADTM).

E é que, segundo Milin, as medidas dos últimos anos tomáronse exactamente igual dentro dun "marco conceptual neoliberal". Por exemplo, as axudas chegaron só a un pequeno grupo de grandes empresas, os chamados "campións europeos", para competir no mercado mundial.

A suposta flexibilidade que aplaudiron en moitos medios de comunicación só pretende que a aterraxe dalgúns países ao escuro reino do aforro sexa menos "brutal"

Milin explicou que o problema da inflación actual non se debe á excesiva liquidez, senón á ruptura das cadeas de subministración, polo que as políticas de austeridade só aceleran o comezo da recesión.

A suposta flexibilidade que aplaudiron en moitos medios de comunicación só pretende que a aterraxe dalgúns países ao reino escuro do aforro non sexa tan "brutal".

E a saúde do clima?

Con menos diñeiro público, como cumprir o Pacto Verde Europeo? Iso é o que moitos preguntaron agora. A Comisión Europea di que para cumprir os obxectivos deste Pacto necesitaranse 620.000 millóns de euros.

Os partidos verdes europeos pediron que as novas normas fiscais non afecten os orzamentos destinados á transición enerxética, como os destinados a reducir os combustibles fósiles, para que neste caso o endebedamento público sexa maior, pero non se aceptou.

"Con receitas erradas, os ministros de finanzas empéñanse en buscar a saúde das contas públicas e a economía sen coidar a saúde dos ecosistemas e a sociedade", explica Carlos García Parete, de Greenpeace, nO Salto. Volver á austeridade "edulcorada" é para ela unha "moi mala noticia".

Comezaremos entón un segundo capítulo do austerizidio imposto polo falecido ministro de finanzas alemán Wolfgang Schäuble e as súas demais ultracortodoxos durante toda a década de 2010. Benvido, isto é o ano 2024, un ano "normal" na Europa neoliberal.