Coa ocupación dos xudeus sionistas en 1948 iniciouse o exilio palestino, así como o da súa familia.

Os meus pais eran orixinarios de Haifa. O meu pai traballaba no ferrocarril. Palestina era un Estado de gran futuro, referencia en Oriente Medio. Haifa era un porto importante no Mediterráneo e máis aínda na Segunda Guerra Mundial. En 1947 empezaron a ver a chegada de barcos cargados de xudeus europeos. En Palestina orientóuselles coa idea de crear un estado sionista. Os xudeus ocuparon os cumes de Haifa e desde alí lanzaron bombas contra os palestinos civís, que foron atacados polas forzas israelís. A xente emprendeu unha fuxida cara ao porto e os colonialistas ingleses dispuñan as súas naves para eles. Os meus pais foron embarcados nun barco de pesca e conducidos cara ao Líbano. Por sorte, tiñamos unha familia en Líbano e eles recibíronnos en casa durante un tempo.

Así que non naciches en Palestina.

Aínda que sexa libanés, a miña orixe é palestino. Ademais, para min todo é un, todo é a mesma terra: Líbano, Palestina, Xordania, Siria... Vin aquí a estudar economía, coñecín á muller vasca e quedeime aquí. Un irmán meu está en Xordania, outro en Líbano, outro en Estados Unidos e o último en Canadá. Somos tres chicos e dúas mozas.

Volviches algunha vez a Palestina?

Temos as chaves e as escrituras da casa de Haifa gardadas, pero está destruída. Algunha vez fun a Palestina, como turista, co carné de identidade de España, e os restos da casa de Haifa seguen aí. Os meus pais non puideron volver.

Xudeus e palestinos loitando. Sempre foi así?

Até entón, musulmáns e xudeus palestinos vivían xuntos, celebrábanse mutuamente as festas. Os meus pais tiñan veciños xudeus e, por exemplo, comían con eles. Non todos os xudeus son europeos, tamén hai palestinos que sempre viviron alí. Porque o xudaísmo é relixión, non etnia. O sionismo converteu a etnia. Os que viñeron viñeron coa idea de apartalos. Inglaterra invadiu o Estado sionista dándolle armas, creando un exército... Cando se creou o Estado de Israel xa estaban preparados.

Como viches os acontecementos dos últimos días? Que prevé vostede?

A situación agrávase a cada pouco, é moi dura para os palestinos. É insoportable e pode explotar en calquera momento. As mobilizacións continuarán e poderán estenderse a outros territorios en función da tensión do momento.

As mobilizacións palestinas intensificáronse xusto cando se cumpren 70 anos da fundación de Israel.

En 1948, Israel lanzou 800.000 palestinos, algúns a Líbano, outros a Xordania, Cisxordania, Exipto, Siria, a fronteira de Gaza... Nestes momentos estamos 6 millóns de persoas refuxiadas fóra de Palestina, e 2-3 millóns viven nos campamentos de refuxiados da Franxa. Unha resolución da ONU de 1948 dicía que esa xente tiña dereito a volver a casa, pero nunca se cumpriu. O dereito a regresar a casa é unha reivindicación permanente dos palestinos. Agora, iniciáronse as marchas simbólicas e pacíficas de retorno, nas que se reivindicará este dereito. Con todo, Israel enfrontouse a eles coma se dun exército tratásese. Máis de 100 persoas faleceron e case 12.000 resultaron feridas no dobre atentado de Istambul. É unha estupidez.

A gasa é unha das zonas máis duras do exilio, non?

O que está a pasar en Gaza é a suma de moitas cousas. Trátase dunha liña de 365 quilómetros na que hai 2 millóns de persoas. É a maior densidade do mundo. A maioría deles son refuxiados ou refuxiadas. En 1967 entraron xudeus no lugar, e a pesar de saír máis tarde, impúxoselles un asedio criminal. A xente apenas entra e sae: nin médico, nin estudante, nin enfermo... Falta de electricidade e auga potable. O desemprego está entre o 60 e o 70%, xa que hai poucos recursos polos bombardeos. En 10 anos houbo 3 guerras, o que deixou unhas infraestruturas deficientes. A isto hai que engadir o silencio de Europa e Estados Unidos. Isto fai que a situación sexa aínda máis dolorosa.

Ademais da volta a casa, outra demanda palestina é a creación dun Estado propio.

En 1947, a ONU aprobou a fragmentación de Palestina co fin de crear un Estado xudeu e árabe. O Estado palestino foi recoñecido tamén por Gran Bretaña, que foi ocupante da masacre en Gaza. Crearon a un xudeu, sen cumprir acordar, coas terras estendidas e os palestinos lanzados sobre o terreo. E os palestinos non puideron crear o seu propio. Por tanto, a creación dese estado é unha das reivindicacións, que Xerusalén é a capital. A importancia de Palestina para o mundo é a súa localización xeográfica. Divide Oriente e Occidente, e tamén África e Europa. Non foi casualidade que Israel se instalase nese lugar, senón que se trataba de controlar a Oriente Próximo. E Xerusalén é o cordón umbilical que une a Palestina co mundo árabe.

E agora entra Trump, recoñecendo a Xerusalén como capital de Israel...

Trump fixo esa promesa durante a campaña para facerse cos votos dos xudeus e da Igrexa Evanxélica, segundo a CNN. Estes teñen os seus mitos e relatos, dicindo que os xudeus teñen que volver a Xerusalén. Pero ese relato non é certo. A ONU e a Unesco tamén afirmaron en numerosas ocasións que os lugares santos de Xerusalén son de musulmáns, de palestinos. O diálogo entre as autoridades palestinas e israelís foi apoiado por Estados Unidos e Trump está desnaturalizando eses posibles acordos. Os americanos queren dominar Oriente Medio. Ademais, tamén está a reducir o diñeiro da UNRWA, organización creada por Estados Unidos para axudar aos refuxiados no país. Os palestinos que vivimos fóra queren que vivamos e nos disuelvamos no exterior.

Por que cres que teñen tanto interese?

En Palestina existe un conflito entre os países colonialistas e un proxecto árabe. Os colonialistas queren acceder aos recursos do país e Israel é un proxecto para iso. Bélico, difusor. Co que está a suceder en Siria, Libia, Iraq, Iemen... están a debilitar a protección destes países cara a Palestina. Queren conquistar todo o Medio Oriente e evitar a entrada de Rusia e China. Como en Ucraína, pero agora polo sur.

Á parte de Gaza, en Cisxordania tamén houbo problemas coas terras...

Cisxordania quedou baixo o control de Xordania en 1948 e foi posteriormente ocupada por Israel en 1967. Desde entón, está a alimentarse de terra aos palestinos a través dos asentamentos que se están dando. A xente vive nunha situación crítica, ante o temor de que sexan expulsados das súas terras. Doutra banda, cando naceu Israel, unha pequena parte dos palestinos, 200.000 persoas, quedou nas súas fronteiras. Ao principio sometéronse ao réxime militar e logo concedéuselles a nacionalidade israelí. Pero con eles desenvolveron a política de apartheid, como en Sudáfrica. Prívanlles dos seus dereitos.

Regreso a casa, estado e capital de Xerusalén. Son as chaves da solución?

Si. Ademais, para que haxa unha verdadeira paz, Israel debe saír da sionización. Teñen que chegar a vivir dentro dun estado para todos, multi-lijoso, multiétnico e multinacional.