Ao fío do 8 de marzo, Asier Arizkorreta falou da esfera masculina organizada por Txantrea Feministak. Comeza a súa intervención cunha pregunta: “Cantos sabedes que é a manosfera?”. Uns poucos levantan a man. A esfera humana está formada por foros de Internet con ideoloxía misógena e antifeminista. “Creo que neste caso hai que subliñar que son antifeministas porque atacan directamente ao feminismo”, dixo Arizkorreta. É unha corrente procedente de Estados Unidos que chegou a Euskal Herria en 2010.

A comunidade está formada por varios colectivos, nos que, ademais dos homes, hai mulleres e homes homosexuais. Para Arizkorreta isto “reforza” o seu discurso. Están organizados en colectivos e todos teñen contidos creativos. Difunden a mensaxe a través de plataformas como Youtube, Forocoches, Intagram, 4chan e Tiktok, que difunden mentiras, baséanse na pseudociencia, a seudohistoria ou a sasipsicología, mostran investigacións parciais, desvalorizan a violencia, culpan ás mulleres e victimizan aos homes.

Estas mensaxes misóginos e antifemistas son respostas contrarias aos logros do feminismo: “Cada vez que o feminismo consegue un cambio social hai unha crise de masculinidad e a esfera masculina responde”.

Movemento polos dereitos dos homes

Para comprender mellor estes foros, Arizkorreta retrocedeu no tempo: “Si fixámonos na genealogía, os homes ocupamos todos os espazos de poder”. XIX. Fala dos grupos de homes do século, das cuadrillas e das sociedades gastronómicas, e do poder dos homes nelas: “Non era necesario ocupar outro espazo”.

Situou a creación da esfera masculina na década dos 70, cando xurdiu o Movemento polos Dereitos dos Homes (MRA, Mens right actrivism) contra a segunda onda feminista: “Os homes que dicían que teñen problemas cando estaban a facer cambios na Lei, pero non os relacionaban co patriarcado”. Posteriormente o movemento dividiuse en dous, por unha banda os homes que culpan ao Estado e ás institucións, e por outro os que culpan aos máis feministas: “Os últimos foron os que tomaron forza”.

Crearon libros relacionados coa autoaxuda e, por exemplo, comezaron a difundir mensaxes relacionadas co estoicismo: “A paternidade estoica, por exemplo, adquiriu unha gran forza e abríronse discursos que teñen que dicir que hai que recoñecer a dor e que as emocións non son o mesmo”. Moitos das mensaxes que dela derívanse atópanse actualmente nos audiovisuais.

As mensaxes que se recollen son, entre outros, “como facer rico fortalecendo o corpo” ou “estou enfermo, e no canto de tirar, doulle madeira ao corpo”. A pesar de que algúns toman bromas, outros moitos creen nesas mensaxes: “Ás veces non somos conscientes, pero teñen miles de seguidores, e iso é preocupante”. Ademais de moitos seguidores, teñen moita lexitimidade. Porque algúns ao principio cubrían a cara, pero agora non teñen medo de demostrar quen son.

Colectivos

A esfera humana é moi ampla e está formada por diferentes colectivos. Tamén crearon palabras para nomearse entre eles. Por unha banda están a Rede pill (Pílula vermella), que fan referencia a unha metáfora de Matrix: “Os que toman a pílula azul quedan no sistema feminista, progresista, ecoloxista, antiracista... e os que toman o vermello espértanse da mentira e oponse ao “sistema”. De aí tamén crearon outros nomes, Mangina para referirse aos homes feministas ou Son boy para aqueles que supostamente consomen alimentos femininos como o tofu ou a soia.

Doutra banda, os Black Pill (pílula negra). Teñen unha mirada nihilista cara á vida e as relacións e cren que non hai nada que facer para cambiar as cousas: “Cren que o único que poden facer é cambiar os seus corpos e conseguir músculos fortes”.

Tamén son os Pickup Artists (artistas da sedución). Trátase dunha comunidade fundada na década dos 90 e que cobrou forza no ano 2000. Os vídeos mostran “técnicas de ligar”: “O obxectivo é conseguir unha relación sentimental ou sexual utilizando a manipulación, a falta de honestidade e a coerción”.

Hai homes que non queren relacionarse coas mulleres, Men Going Their Own Way (Homes que fan o seu camiño). Son “críticos” coa parella ou o matrimonio e cren que as institucións apoian ás mulleres: “Din que si se separan, as institucións corren o risco de quitarlles o coidado dos nenos”.

Involuntaru Celibates (Solteiros non desexados): “É unha comunidade de homes con grandes dificultades para ter parella sexual ou romántica”. Algúns deles atacan e asasinan masivamente para expresar vinganza contra as mulleres.

Os homes que?

Arizkorreta subliñou que Gizonesfera é un problema “grave” e que ten consecuencias “grandes”: “Os homes temos unha gran responsabilidade para facer fronte a isto”. Por iso deu tempo a falar de estratexias para afrontar a situación: “Non teño resposta, pero quero saber que pensan. Que podemos facer os homes?”

A pregunta de Arizkorreta suscitou un debate entre o público e sinalou que é “difícil” denunciar e “raro” este tipo de actitudes en grupos de homes, sobre todo na cuadrilla. Por iso, Arizkorreta dixo que pode ser unha oportunidade crear alianzas: “Quizais non se pode con todo o grupo, pero tomar unha persoa concreta e dicir si”. Outra persoa incorpórase ao debate: “Non é hora de calar, temos que afrontalo”.

A charla contou coa presenza de moitos educadores e profesores que mostraron a súa preocupación polos mozos. Porque hai quen di que identificaron este tipo de actitudes en clase, pero non sabían cal era a orixe. Extraéronse algunhas conclusións: que saber que existe a manosfera é unha ferramenta "importante"; que se pode desconstruir cos adolescentes elaborando vídeos desa comunidade; ou que hai que crear outros discursos e contidos.