Do mesmo xeito que os incendios, a facilidade das guerras para escapar e propagarse do control era máis coñecida que a coñecida, polo que podería pensarse que o mundo debería estar atento a un conflito que afecta directamente aos países que se mesturan bastante máis dun terzo da humanidade, e que se está perdendo profundamente. Pero parece que non. Myanmar, onde está iso? Por que nos ten que preocupar o que ocorre?

Pois calquera recurso cartográfico que tes á túa disposición dirache que este sur de Asia, máis aló do mar aberto, ten outro cinco países limítrofes. Pero que cinco: Bangladesh, India, China, Laos e Tailandia. Entre o cinco, que concentran cerca do 38 por cento da humanidade. Non ocorre en ningún outro lugar do mundo.

Pero isto non sería en si mesmo un quebradizo de cabeza. O problema é que Myanmar mergullouse na guerra “civil” nos últimos seis meses, no secuestro do golpe de estado militar de hai tres anos. Ao carácter “civil” desta guerra hai que porlle comiñas, non só polo que é habitual nestes casos, senón porque é discutible que a “guerra interna” dun pobo é a que hoxe temos en Myanmar.

De feito, desde que conseguiu a independencia no proceso de descolonización co nome de Burma/Birmania, o que hoxe coñecemos como Myanmar estivo nunha constante “guerra interna”. Trataríase dun conflito entre a autoridade e as minorías (shan, kachin, karen, rakhine, chineses), que teoricamente representaría ao pobo bamarés, unha ampla maioría local; na práctica, unha guerra desapiadada entre o exército e as guerrillas étnicas, que tivo nas súas mans case permanentemente o poder real. Entre nós só se coñece o caso dos rohingys.

A novidade que o golpe de estado de 2021 incorporou a este feito é a amizade da oposición (máis política que militar e operativa polo momento) entre a maioría bamar-gótica contra os militares cunha revitalizada rebelión armada de minorías étnicas contra o inimigo común. Probablemente teña que ver coa lentitude da moral do exército de Tatmadaw.

Pero o nó se envilece si observamos o mapa con maior precisión e somos conscientes de que o levantamento é un feito fronteirizo, con propiedade propia, pero tamén con operatividade. E neste momento, en parte, o poder militar de Naypyidaw estaría illado dos países limítrofes.

Ante esta situación, o seu nerviosismo xa empezou a converterse nun acto, sobre todo en China e India, no caso dos dous xigantes. Porque o incendio de Myanmar pode atravesar facilmente aqueles límites que até agora parecían perdidos no acabado de Yunnan, Assam.