O debate chegou da man do pp á Comisión de Cultura das Xuntas Xerais. Os populares pediron ao Goberno Vasco que designe ás cruces como Bens de Interese Cultural. Cinco semanas despois de que os descoñecidos fagan desaparecer o cruceiro do monte Udalatx de Arrasate, o partido de dereitas levou o tema ás Xuntas Xerais.
Segundo os cálculos do pp, na CAV hai 140 montes cunha cruz na cima. O texto inicial dos populares foi rexeitado polo resto de partidos e saíu adiante un novo texto, co apoio de jeltzales e socialistas.O
texto aprobado polo PNV, o PSE e o
pp consta de dous puntos e forma parte esencial do patrimonio cultural vasco. O primeiro di: "As Xuntas Xerais de Gipuzkoa instan o Goberno Vasco a analizar as posibilidades de preservar a integridade material e o significado das cruces nos cumes dos nosos montes e a adoptar as decisións necesarias para protexer a cultura e os costumes vascos".
O segundo, insta o Goberno Vasco a que "realice unha análise do estado das cruces e demais elementos dos cumes dos montes do tres territorios históricos cunha visión de patrimonio cultural que permita inventariar e catalogar o seu estado de conservación, contribuíndo a preservar a integridade destes elementos tan significativos da cultura vasca e os seus costumes".Eh Bildu mostrouse en contra dos
dous puntos, mentres que Elkarrekin Podemos apoiou o segundo punto dos votos. O portavoz jeltzale nas Xuntas Xerais e concelleira de Arrasate, Ander Garay Zabaleta, afirmou que a protección da Cruz Católica son "parte esencial do patrimonio cultural vasco" e "é esencial para seguir fortalecendo a nosa identidade como pobo".
O grupo ecoloxista
Eguzki criticou duramente a decisión da Comisión de Cultura de protexer ás montañas, non ás cruces, e expresou a súa "sorpresa e indignación". -Protexer as cruces? E as montañas? Son moitos os proxectos enerxéticos, de alta velocidade, que ameazan a biodiversidade, a paisaxe e o patrimonio dos nosos montes...".
Eguzki afirma que o papel dos símbolos relixiosos no espazo público é incerto e que son conscientes de que o medio ambiente non é o único criterio a ter en conta no debate sobre as cruces, pero que teñen claro que os cumes deben reducirse o máis posible, salvo os elementos non naturais. Segundo engadiron, "pretender que as cruces das montañas son un compoñente significativo da cultura vasca é unha escusa".