Zigoitia atópase en estado de shock. Tras as eleccións, de súpeto tráennos á mesa un macroproyecto de paneis fotovoltaicos co obxectivo de cubrir a enorme extensión das terras agrícolas. Este proxecto saíu á luz agora, cando eses políticos que nos pedían o voto xa deron o seu visto e prace (silencio e traspasando por encima dos concellos), e mira!, cando só queda o tempo xusto para a presentación de alegacións para poder oporse dalgunha maneira ao proxecto. E todos os principais medios de comunicación en silencio até o final das eleccións.

O mesmo estase facendo, ademais, nalgúns lugares de Álava, e noutros países, co obxectivo de encher enormes espazos con paneis fotovoltaicos e xigantescos muíños eólicos. Todo iso baixo a mascarada de que son macroproyectos "ecolóxicos", aínda que ao final só servirán para encher os petos de Solaria e ter un enorme impacto ambiental e social.

E cando a reacción da xente comeza a materializarse, atopámonos con noticias como a que se emitiu en ETB2, noticia que Africa Baeta difundiu no informativo Teleberri do 16 de maio coa seguinte frase: "En Álava-Araba seguen as protestas da terra agraria e das renovables en defensa..." [En Álava continúan as protestas polas terras agrícolas e contra as renovables]. Non sabemos si estamos na zona da falacia ou directamente na da mentira crúa. Si temos en conta que o inicio do movemento de reacción iniciouse cunhas lemas claros como Renovables si, pero non así que cada un xulgue. En calquera caso, a intención de manipular é evidente.

O que pasa é que sabemos que as cousas se poden facer doutra maneira. Sobran os tellados, non fai falta destruír os espazos agrícolas e naturais con macroestructuras. De feito, unha das claves para que as tecnoloxías renovables produzan un mínimo impacto ambiental e social é a escala, e un dos aspectos positivos destas tecnoloxías é que poden implantarse perfectamente a pequena escala. En realidade, a pesar de que a fonte de enerxía é o suficientemente renovable, calquera proxecto exposto na escala "macro" ten un impacto tremendo sobre o medio, é dicir, si a transición ás renovables supón unha mellora real, é absolutamente necesario cambiar a escala e o modelo de explotación. Pero, claro, de facelo así, os beneficios que poderían obter empresas como Solaria deste tipo de montaxes tampouco serían tan zumentos...

Din que non hai máis cego que o que non quere ver. O desenvolvemento deste megaproyecto, que progresou silenciosamente pola vía administrativa ata que as posibilidades de reacción da cidadanía son moi baixas, e que non ve que se fixo sen chamar a atención política e dos principais medios de comunicación, é porque non quere ver. Agora, ante a reacción, algúns políticos fanse pasar por ignorante e golpean no peito para conquistar simpatías e aliviar o enfado da xente, facéndolle ver que "hai quen se preocupa"... ao final "fixemos o que se podía facer, pero non puido, que lle imos a facer!" para terminar de dicir.

É absolutamente incrible que os aspectos principais descoñezan o desenvolvemento destes macroproyectos até o último momento. Mantiveron a súa intención en silencio e esperan a que pasen as eleccións para liberar a bomba, o que lles complica toda a montaxe. E refírome a todas as autoridades políticas e aos principais medios de comunicación. Se calquera deles aflorase antes o tema e estimulase algún pouco, o movemento popular contra os proxectos de Solaria estaría moito máis organizado e forte, máis aló dos agricultores e gandeiros que xa levan tempo advertindo do que está a pasar. Con todo, parece que fixeron todo o contrario, contribuíron a que o proxecto avance até o último momento coa menor publicidade e oposición.

E isto coloca aos políticos locais nunha posición especial. Sendo tan evidente que os vosos xefes principais han acatado os intereses dunha empresa como Solaria... Que van facer? Vanlles a pedir contas ou van baixar os oídos e seguir a disciplina interna? Van defender aos seus pobos ante macroproyectos que destrúen a súa vida ou serán os primeiros en dicir "fixemos o que puidemos, pero non hai tarefa..."? Eu teño unha cousa clara: é peor un amigo falso que un inimigo recoñecido.

Mikel Larrañaga Arregi

Licenciado en Filosofía, Doutor en Historia, veciño de Zigoitia