argia.eus
INPRIMATU
Aitor Aranburu
"Son as mesmas empresas que controlan o sistema alimentario as que están a traballar a carne artificial"
  • Angustiado, o programa que escoita a terra arrinca a súa segunda tempada con varios cambios. Eli Pagola e Mattin Jauregi seguirán presentando o programa, pero cada un comezará e terminará co seu programa: Eli Pagola entrevistará no estudio de ARGIA a persoas que traballan no sector primario sobre un tema de actualidade e Mattin Jauregi acudirá aos campesiños para contar a experiencia dun deles. Nesta primeira sesión, Eli Pagola analizou a carne sintética con Aitor Aranburu, do caserío Etxeberri Goikoa de Olaberria, dedicado á elaboración de carnes e produtos lácteos ecolóxicos.
Estitxu Eizagirre @eeizagirre 2024ko urtarrilaren 11

En 2024 inaugurarase en San Sebastián da man da empresa Biotech Foods a primeira gran fábrica de carne de fábrica de Europa. Os animais son biopsiados e aliméntanse en tanques de aceiro para que crezan. Esta carne sintética véndese a continuación aos procesadores de carne.

O presentador Pagola exponlle con rigor un dilema: "Biotech predí unha alimentación sostible e boa para as persoas, os animais e a Terra. Atribúese á gandaría ser contaminante, no caso das vacas xerar verteduras de metano, hai que fixarse en como se producen os arroios próximos a varias granxas...". Resposta de Aranburu: “Hoxe en día as mensaxes non se poden prestar moita atención porque as mensaxes que utiliza Biotech son utilizados polos gandeiros industriais e polo público en xeral, independentemente do que fagan. Case nos queren facer crer que o fan de forma altruísta, só polo ben dos demais.

É necesario un debate social de face ao futuro, como é a nosa agricultura, como producimos estes alimentos e como os consumimos. Hai tres alternativas: seguir con este modelo de desenvolvemento actual, por exemplo, as terras navarras están vermellas queimadas con glifosato, xa que no canto de dar a volta á terra o primeiro que se queima é con glifosato veleno, para logo sementar directamente a semente cando se vai a producir o efecto do veleno. Gastan menos gasóleo pero cunha dependencia total do veleno. No caso da gandaría, se centos de animais están asociados, a maioría das veces o uso de antibióticos é sistemático, xa que pola contra existen contaminacións con catarros ou diarreas... Outra alternativa é a que propón Biotech e que está a adquirir cada vez máis forza, a xeración de alimentos non agrícolas. É dicir, ás veces a partir de bacterias e outras a partir de células nai. Pero ninguén sabe as consecuencias, nin como se vai a facer, nin que prexuízo terá, para quen non... e o terceiro camiño é reflexionar sobre as formas de produción e consumo e producir en relación coa cultura e a necesidade de cada lugar. No modo de produción temos moito que cambiar.

Temos que falar dos beneficios e prexuízos que ten cada sistema produtivo e darémonos conta de que comer pito industrial ou porco industrial que se come hoxe non ten sentido, ou que con iso non se pode alimentar o planeta dunha maneira sostible, etc.".

Da mafia da carne

Pagola explica quen é Biotech Foods, unha empresa de 11.000 metros cadrados que abre as súas portas en San Sebastián, cun accionista principal como JBS de Brasil, unha empresa cun peso destacado a nivel mundial na industria cárnica, cunha importante implicación na deforestación amazónica... Aranburu séguelle: “Quen controla isto? Xorden mafias. Aínda que vimos á industria cárnica de aquí, a menor escala, hai mafias. As empresas que están a traballar nesta alternativa son as mesmas que controlan o sistema alimentario actual. Nós cremos nun modelo descentralizado, a través da agroecología, na satisfacción das necesidades da contorna cos pequenos baserritarras. E normalmente o sistema non quere un modelo descentralizado, quere un modelo de control centralizado”.

Gandeiro a favor para comer menos carne

O modelo actual é o das cuadras industriais. Aranburu faille dúas críticas principais: "Moitas veces fálase de autóctonos, pero non basta coa naturalidade, no caso das tenreiras aquí poden estar as tenreiras en engórdeas, pero se están a comer millo arxentino e soia transxénica brasileira, esa carne non ten nada de KM-0. E socialmente tampouco".

"Con isto non vou facer novos amigos, pero..." comezou a segunda crítica o gandeiro de Olaberria. Reivindica a necesidade de reducir o consumo de carne: "Mirar como era o consumo anterior ao que se chamou revolución verde pódenos dar moitas pistas para aprender como debería ser a nosa alimentación futura si queremos que sexa sostible. O consumo de carne era moito menor. Observaremos que a misión dos monogástricos era aproveitar os residuos e non alimentalos con cereais... Veriamos que non se desperdiciaba comida, aproveitábase todo... Nas sociedades occidentais o consumo de carne creceu de forma espectacular nos últimos anos e facelo de forma sostible é imposible. É incómodo de dicir pero así é. Consómense 50 quilos de carne por persoa e ano. O 35% é pito industrial, o 30% porcina industrial. Hai que reducir este consumo e sobre todo mirar como se produce".

Cinco traballadores con dez vacas é posible

Outro exemplo é o que traballan cinco traballadores no caserío Etxeberri Goikoa de Olaberria, pondo a disposición da cidadanía alimentos en nome dos queixos de vaca e a carne de Goieko. Mentres que no País Vasco predominan os cortellos cada vez máis grandes que son similares ás fábricas, en Etxeberri Goikoa só teñen dez vacas: “Nós temos vacas de leite e o leite permíteo, producir moito leite con pouca terra, logo facemos queixo, crecemos as súas tenreiras e vendemos a súa carne a casa e aos restaurantes... O noso reto actual non é a viabilidade, xa o conseguimos, o noso reto de futuro é a organización do traballo e mellorar as nosas condicións de traballo buscando o apoio mutuo”, explica Aranburu.

Aranburu reivindica a custodia: “Nós facemos a gandaría, o coidado dos animais. Mantemos os animais o mellor posible, tamén as terras, a nosa obsesión diaria é mantelos da mellor maneira posible para que eles déanlles o mellor rendemento posible. Non estou a medir en litros, senón só enfermar, matar a pouquiño, dar moita e boa herba á terra…”.