argia.eus
INPRIMATU
Comer do garo velenoso
Jakoba Errekondo 2020ko irailaren 03a
Garo kimu berriak jateko ohitura oso zabaldua da Asia ekialdean, Japonian, Txinan... Bi irakinaldi eman eta garbitzen dizkiote puntta berriak dituen pozoi arrasto arinak.

O Garoa é moi coñecido nas montañas. Na xestión pública da antiga montaña, o garo común (Pteridium aquilinum) era un beneficio considerado. Con Otea (Ulex spp.) e xunto coa hojarasca era o primeiro abono. Leña para lume e carbón, madeira de construción, pasto, caza, froitos e cogomelos, auga, mineral... que non dá o monte? Así o recolleu Jean Duvoisin no seu libro de 1858, O libro da labranza ou as conversacións dos dous fillos de pai sobre o cultivo: “Non hai bondade que achegue beneficios netos como a selva”. Esta frase debe ser lembrada a algún xestor de montes e bosques populares actuais... Aos que non ven máis que o beneficio da simple leña miserable. Os que defenden o eucalipto (Eucalyptus camaldulensis e E. globulus) están a plantar crudamente pospolos nas nosas montañas, di cada vez máis xente. Chámaselle plantar mistos porque a mala calidade da madeira destas dúas árbores serve tan só para facer pasta de papel ou escarvadentes, como os mistos, e porque nas montañas son limpos para a cheminea, máis perecedoiros que o piñeiro para o eucalipto. O misto non lles permite ver a montaña.

Pero na montaña hai un helecho. Moito. Cada vez máis abandonados nos nosos prados e pasteiros, así como nas cunetas, etc. Estirando as raíces as garomenas crecen e crecen en todas direccións. Por iso, as esporas que utiliza para reproducirse en lugar de sementes de froitas e flores son moi lixeiras e poden ir moi lonxe do vento. Isto supuxo unha gran expansión do noso helecho común. Hoxe en día pódese dicir que a súa distribución é global.

Hai outras razóns para iso. Os dentes do gando herbívoro non se aproximarán de forma inmediata. O helecho ten compoñentes velenosos, o que lle evitou ser pasto.

Algúns animais comen, con todo, o helecho. Entre nós. A tradición para comer novos brotes de garo é moi estendida no leste de Asia, Xapón, China... En Corea chámanlle “almorzo”, non sei si comen na comida da mañá ou non... Sopas conservadas en sal... Adminístranlle dous fervidos e límpanlle as lixeiras manchas de veleno que contén a puntilla. Os grosos rizomas subterráneos tamén se utilizan para moer e facer pan, mellor dito, e chamábaselles pan do pobre. Son aptos para a fermentación e bebidas alcohólicas como todas as fariñeiras. En Siberia, por exemplo, fan unha especie de cervexa.