Que tipo de espectáculo ofrecerá o sábado en Faktoria?

Vou traballar en solitario coa guitarra e a voz. Teño un repertorio amplo, non sei exactamente que tocarei, pero as cancións de todas as épocas interpreteinas doutra maneira. Teño o disco feito así, só, e sempre meto algunhas cancións, porque iso dá moita flexibilidade.

Será o primeiro concerto tras o estado de alarma.

Si, pero levo tempo tocando. Empecei a recibir propostas fai 11 meses e ao principio estaba en contra, pero logo pensei mellor e empecei a dar concertos en xuño.

As condicións cambiaron moito. A xente necesita manter a distancia e a comunicación faise diferente. En calquera caso, foi un estímulo. Ao principio xurdíronme dúbidas, pero unha vez que empecei dei algúns concertos.

A xente ten sede e eu tamén necesito que actúe, porque si non, parece que todo toma outra dirección.

A verdade é que lle dou máis importancia ao concerto do sábado, porque hai tempo que non toquei en Laudio e Aiaraldea. Sempre é unha alegría volver.

Como che afectou a pandemia? Parece que es unha persoa que vive mirando cara a dentro, iso foi unha vantaxe ou un problema?

A vida cotiá axudoume a manter o equilibrio e ter os pés ben ancorados na terra. A necesidade e a rutina diaria axudan a non perder o arraigamento da familia e os amigos.

Citando aos seus amigos. Recentemente volveu Joseba Sarrionandia do exilio, estivestes xuntos?

Si, estivemos xuntos e vino moi ben.

Con Joseba estiveches en Pott, e moitos dos que estivestes nese proxecto -tamén Bernardo Atxaga- xa se converteron en mitos da cultura vasca. Tiñades esa ambición cando iniciastes o proxecto?

Hum!... Reunirámonos/Reunirámosnos con bastante rareza, cada cal cos seus propios pensamentos, pero non tiñamos ningunha pretensión. Creo, ou o sinto así, que tiven unha sorte tremenda, porque nesa época non era nada fácil atopar ao oínte que un necesitaba. En calquera caso, este grupo viuse enraizado dalgunha maneira polas obras que se foron creando no futuro de forma individual. Precisamente porque lle dabamos unha gran importancia á creatividade, e iso puxo unha base sólida.

Desde o meu punto de vista, neses anos eramos completamente indiferentes. Non tiñamos estratexia, só traballar a creatividade e a nosa mirada, apoiándonos mutuamente, lendo e criticando. Como músico único, creo que é algo que teño que ter en conta, tiña a atención doutros para as cancións que eu facía.

Conservamos unha gran amizade durante anos e os traballos posteriores han dado importancia ao de entón, pola contra esqueceuse.

Tiveches o apoio colectivo de Pott, pero logo estiveches pola túa conta durante case toda a túa vida. Así publicaches varios discos e traballaches en numerosos recunchos do mundo. Aínda tes moitas cousas por facer?

Para min isto é unha gran lección. Teño moi claro que son moi afeccionado á música e sempre teño míraa moi alta. Coñecín músicos incribles e nunca chegas á altura que queres. É unha lección que cursas aos poucos.

Fixen moitas cousas, pero teño moito que facer. O que teño que facer é incesante, síntoo así. É certo que cando empecei a publicar discos fíxeno nunhas condicións moi duras, para ese tipo de cancións. O que máis estaba estendido nesa época era o Rock Radical Vasco, pero sempre me sentín apoiado, o que estaban a pasar os meus maiores amigos neste tipo de grupos e para min era absolutamente normal.

A miña proposta non era para ambientes grandes. Nunca sentín inxustiza por iso. No ambiente en que nos atopabamos, as miñas cancións non eran para un público amplo. Agora ocorre ao revés, a experiencia protéxeme. Así é este mundo, non ten regras, trátase de ir ao fondo tirando da corda e aprender máis.

Pasou un tempo en Londres e en Nova York. Que é o que che levou alí?

Como dixen, son moi amante da música e a miúdo póñome no lugar do oínte. Xa mencionamos antes os cambios que fixeron os oíntes vascos e que foron grandes. Respecto ao idioma, por exemplo. Nesa época, cando actuaban grupos como Danba, o ambiente era diferente. O ambiente na rúa tamén cambiou, e eu tampouco teño problemas para estar aí, como oínte.

Falando nunha etiqueta, era e son, en gran medida, moi anglófilo. Somos da xeración do rock e quería saber que dicían eses cantantes.

Eu aprendera francés e agora doume conta de que coñecía máis do normal a canción francesa, pero a nosa xeración é moi afeccionada á música de Inglaterra e Estados Unidos.

Admirabamos todo aquilo e quería saber o que era. Por iso funme a Inglaterra. Fun a América moito máis tarde. Nós fomos colonizados por mundos anglosaxóns e americanos en películas e estilos musicais diferentes, pero sentiamos ideológicamente desconfiados dese mundo.

Por casualidade fun a Nova York e, coñecéndoo, decidín que tiña que volver a Nova York a pasar moito tempo. Quedei estupefacto e non era como eu cría. De verdade aprendín moito. A miña admiración, á fin e ao cabo, foi a razón, ver aos músicos que me gustaban.

Fai un par de preguntas insidiosas. Xa lle dixen antes que es un mito, en certo xeito, e iso ten as súas vantaxes e os seus inconvenientes. Como interpretaches a canción Gafeñas de pasta de Lendakaris mortos? Creo que está feito de amor.

E eu tamén. Eu non os coñecín e decateime desa canción porque cando saíu o disco chamáronme á presentación. Non lembro por que, pero non puiden marcharme.

Eu véxome moi lonxe do mito, pero doume conta de que a experiencia ten esas circunstancias. Encántanme estas cousas, ten a súa graza.

Non sei si fíxolle tanta graza que Patxi López dixese que lle gustaba a túa música e que fixese karaoke coa canción Coida o que amas.

Pensei en quen estaba detrás diso, en quen estaba o conselleiro. Non creo que o dixese expresamente. Acórdome dunha entrevista de inicio da miña traxectoria, na Radio Popular de Bilbao. Entón ouviamos moito en Bilbao. Fixéronme unha entrevista e o locutor, que actualmente segue na radio e ten un gran nome, indicoume á saída: -Mozo, xa sabes, para que falen de ti en diante, aínda que sáiache ben. É un paradoxo coa que me tomo estas cousas. Curiosidades, non lle dou importancia.

Tes algunha mensaxe para os que estarán o sábado en Faktoria?

Continuar coa intención da factoría. Ese é a miña mensaxe. Nestes anos perdemos proxectos moi interesantes para os cantantes vascos: Plateruena en Durango, Beikozini en Ondarroa,... É moi satisfactorio que en Aiaraldea iníciese un proxecto deste tipo, e iso é o que quere o concerto. Creo que a xente o apreciará tanto como eu.