“Nova estratexia punta dereita: “Baleirar de contido a fachada e reivindicala”, sinalaba a noticia publicada hai uns meses en ARGIA por Leire Artola. Foi escrita por Artola con motivo do vídeo #SOYFACHA realizado por NEOS e posteriormente compartido por Isabel DÍ por Ayuso no seu Twitter. No vídeo utilizábase o termo Nin ere (Me too) para expresar afinidade coa palabra fachada, para sentirse orgulloso dela e para reivindicar que non era española.

Un dos síntomas que pode distinguirse deste fenómeno é o da confusión borrosa da táboa política, xa que ao aceptar e interiorizar a palabra «fachada» pola dereita, está a utilizarse unha estratexia tradicionalmente propia da esquerda, que é converter burlar en eloxio e símbolo. (“Proletargo” no caso de Marxisma, “marica” e “bollera” no de LGBTIQ+). Xunto a esta estratexia, os grupos da dereita tamén demostraron a súa capacidade para alcanzar á esquerda o marco da crítica social e a reivindicación. A cuestión do feminismo, na inmigración e o ecoloxismo, a dereita ten algo que dicir para reforzar a súa posición e debilitar a do seu opoñente. Porque a reivindicación social, as manifestacións da revolución e da xustiza son cada vez máis utilizadas na comunicación política da dereita. O que chama a atención é que ademais dos temas, conseguiuse asumir a estética política da esquerda. Sorprendentemente, agora ser de dereitas tamén é revolucionario. Loitar por un ideario que trata de impor á esquerda ameazadora, desafiar á autoridade (sobre todo cando o goberno é progresista), oporse ao feminismo, non ser politicamente correcto, protexer as leis do mercado, primar os desexos individuais máis que os xuízos colectivos…

Fronte a esta recuperación da dereita, os partidos, colectivos e sectores da esquerda, crendo que gañaran varias loitas, esquecéronse de loitar de verdade. En lugar dunha argumentación rigorosa e un discurso serio arraigado, á esquerda predomina a reivindicación indirecta e a crítica sen fundamento. A esquerda contemporánea do progresismo parece unha ideoloxía de statu-quo en lugar dunha ideoloxía revolucionaria. Agora parece máis revolucionario negarse á imposición cultural e moral da esquerda progra. Así as cousas, véñenme á cabeza varias preguntas: En que medida os participantes e seguidores da esquerda posibilitaron esta transformación? E por que parecen as da esquerda as fachadas e as da dereita?

Do mesmo xeito que o sector dereito ha estendido o uso de progres, comunistas e outras palabras, ao sector esquerdo enchéuselle a boca con palabras como fascista, punta dereita, ultraderezo dereita. O feito de que estas palabras se repitan tanto e grítanse sen sentido provocou a inutilización das palabras. Conclusión? Eliminar as palabras que utilizamos tanto na política institucional como na linguaxe da rúa. Queda claro, así, como a palabra fachada converteuse nunha burla. Porque só esa fachada é unha burla máis, unha palabra ofensiva sen valor. Na liña que nos sinalaba Leire Artola, unha palabra absolutamente buxán de contido político. Polo mesmo camiño van as palabras que lanzan fascistas, ultra-dereita, punta dereita, totalitarista, ditatorial e esquerdas coma se fosen pedras. O título deste artigo, por tanto, non nos di nada de esquerda, porque só lle dá un insulto, porque a palabra fachada está ao nivel de calquera outro insulto.

A palabra "fachada" provén do fascismo italiano. No noso uso de rúa utilizámolo para sinalar a persoas que se mostran a favor de España e en contra do mundo vasco. PP e Vox; fachada con bandeira española; fachada, que sente española; fachada, que non coincide coas propostas da esquerda; fachada. O certo é que, de súpeto, si convertémolo todo en fascismo e franquismo, dificilmente distinguiremos o verdadeiro fascismo do aparente. É dicir, si todo é fascismo non é nada. Non hai un comportamento máis fascista que a repetición dos mesmos mantra e a adopción do que a ideoloxía do partido di como imperativo moral. Si a esquerda non quere converterse na dereita que insulta e despreza, ten que traballar duro. Hai que esixir unha auténtica crítica; o uso correcto das palabras, a expresión exacta dos conceptos e o tratamento social e profundo dos litixios, sen recorrer á demagoxia nin ao moralismo. Mentres tanto, non utilicemos máis a palabra «fachada» ou, polo menos, utilicemos a palabra con convicción, con fundamento e dirixida exclusivamente ao que merece.

Joanes Tovar Torres, estudante de Filosofía, Economía e Política da Universidade de Deusto.