O Partido Socialista Obreiro Español recibiu a malleira en 2017: Só o partido que resultou gañador en 2012 obtivo o 6,36% dos votos emitidos nas eleccións autonómicas. Este 10 de abril confírmase a derrota do histórico partido de esquerda: Non superou a barreira do 2%. Porque a esquerda cambiou, porque a esquerda se moveu á dereita. Pero hai un cidadán de esquerdas que, como en 2017, situouse no extremo da esquerda. Jean-Luc Mélenchon logrou o 21,95% dos votos e, por 0,8 puntos, non pasou á segunda volta da Euroliga. Apenas chega ao 10% a suma dos votos obtidos polo resto de partidos da esquerda.

Deste xeito, de novo está aí a ameaza da extrema dereita e, do mesmo xeito que en 2002 e 2017, de mala gana, o da esquerda ten que facer un vote utile ou voto útil: votar para a dereita para entorpecer a extrema dereita. O que pasa é que, a diferenza de hai cinco anos, sabemos cal é o verdadeiro rostro de Macron e que quedou claro que está na política de dereitas. Nesta ocasión non recibirá os votos de todas as esquerdas que en 2017 apoiaron á extrema dereita para cortar o paso á dereita. En 2002, o triunfo da extrema dereita debeuse á sorpresa e ao pánico, ao mobilizar ao cidadán e votar o 82,21% contra Le Pen, fronte ao 66,10% de 2017. O principal misterio entre as dúas voltas está no lugar que ocupará o "Vote utile". A segunda é a abstención. En 2002 producíronse manifestacións contra a extrema dereita entre as dúas voltas dos concentrados na capital labortana. Pasaron vinte anos e converteuse en habitual que a extrema dereita sitúese entre os vencedores da primeira volta, e as manifestacións desapareceron co tempo. Con todo, a posibilidade de chegar ao poder de Le Pen vai en aumento ano tras ano.

Tamén votará a favor de Le Pen unha parte do electorado de Mélenchon. Esquerda ou dereita, porque un grupo vai optar polo extremo, con fame de cambio, farto da dificultade socioeconómica que hai que sufrir no día a día. Iso sábeo Le Pen, e entre as dúas voltas dirixirase aos votantes de Melencon: "A quen queremos dar o poder á persoa ou ao diñeiro? Niso estamos. Supoñamos a importancia que damos á solidariedade cos máis débiles, á posibilidade de ter dereitos garantidos ou á incorporación saudable á xubilación", sinalaba na valoración dos resultados da primeira volta. Le Pen tenta sacar proveito da miseria dun cidadán humilde, como fai a extrema dereita.

Con todo, a segunda volta entre Macron e Le Pen non é unha sorpresa, e os da esquerda teñen agora a antesala de que non se puxeron de acordo entre os diferentes partidos de esquerda. Con todo, o ano pasado os promotores das primarias populares tentaron construír a unidade. Con todo, Melenchau, Jadot, Hidalgo e Roussel rexeitaron a proposta de apoiar a candidatura de Christiane Taubira, que se impuxo na primaria. A esquerda está en crise, do mesmo xeito que en moitos países do mundo, tamén no Estado francés. A esquerda ten a necesidade de escoitar os desexos e consellos da cidadanía de esquerdas e de canalizar algúns cambios desde a autocrítica. A diferenza da esquerda, tamén se presentan en solitario, xa que Macron e Le Pen son dous dos grandes nomes. Este ano non quixo facelo. A ver si aprende para despois.