argia.eus
INPRIMATU
Non son un rato, nin un topo; son un rateador
  • Ao ouvir a palabra mamífero, a miúdo os primeiros representantes que se nos veñen á cabeza son os de maior tamaño: o oso, o lobo, o cervo… Ás veces os primeiros en aparecer son o gato domesticado ou o can, ou leóns afastados e elefantes. A espectacularidade adoita gañar competencia á abundancia, máis aínda cando os máis numerosos son desprestixiados, como no caso dos roedores.
Irati Diez Virto 2024ko abenduaren 23a

No mundo, é o dos roedores o máis variado dos mamíferos. Actualmente coñécense máis de 2.000 especies, o que representa aproximadamente o 40% do total dos mamíferos. No País Vasco, os roedores son segundos en canto a diversidade, por detrás dos morcegos (aínda que teñen o nome “rato” interiorizado, non pertencen ao mesmo grupo). Os roedores máis coñecidos son o rato e a rata, e os que máis fobia acenden. Pero ademais destes dous famosos “inimigos”, no noso territorio temos outras quince especies de roedores. Hoxe coñeceremos a un que para moitos pasa desapercibido: o terreo rural.

Este animal de aspecto redondo, orellas e rabo curto pode ser fácil de confundir, xa que se parece máis aos ratos, pero tamén aos topos de vida. De feito, o propio nome dános suficientes pistas: o “rato” que vive na terra. Estes animais dan a maior parte da súa vida no subsolo. Nela constrúen unha cavidade esférica a 30-50 cm da superficie terrestre, que é o seu niño, e constrúen varias galerías que a conectan co exterior. Con todo, as entradas e saídas das galerías non se asemellan a eses identificables outeiros de terra dos topos, senón aos buracos redondos do solo.

Nestes niños as zonas rurais acumulan alimentos, tamén son un refuxio ideal para os cachorros e tamén os utilizan para durmir. Cada femia adoita construír o seu propio niño, pero, curiosamente, ás veces comparten o niño entre as femias; cinco femias poden utilizar o mesmo niño e todos o defenden á vez.

Como ocorre en moitos animais de pequeno tamaño, a vida dos terreos rurais non adoita ser moi longa. Só o 65% dos animais que nacen nesta especie chega a cumprir un mes e viven de media uns 4,5 meses. A maioría morren pouco despois de reproducirse. Con todo, a estratexia (r estratexia) que utilizan os animais pequenos para facer fronte á alta taxa de mortalidade é a de ter moitos crías. As poboacións dos terreos rurais han sufrido nos últimos anos revoltas demográficas que, aínda que imperceptibles hai uns anos, parecen haberse estendido a moitas contornas.

Este animal, como tantos outros, era descoñecido para moitos de nós, pero iso non quere dicir que careza de particularidade, nin que teña menos importancia por ser pequeno. Non é un rato, nin un topo, é un terreo especial. E non é o único. No País Vasco temos outras seis especies, cada unha coas súas peculiaridades e características.

RÚSTICA (Microtus arvalis)

Grupo: Vertebrado/Mamífero/Rodentia.
Talla: Corpo de 96-122 mm e cola de 28-42 mm.
Onde vive? Gústanlle as zonas onde hai moita herba ou arbusto, pero pódese atopar en diferentes hábitats.
Que come? É un herbívoro estrito, as plantas dicotiledóneas son as que máis lle gustan.
Ameazas: Agricultura intensiva e pesticidas.
Nivel de protección: Non está protexido.