Nas primeiras 34 páxinas, as frases que se repetirán no informe de 453 páxinas seguintes, literalmente, a sucesión de argumentos que che conducirán ao delirio, apenas o interrompe. A medida que se avanza na lectura, obsérvase con claridade que as respostas á cidadanía, asociacións e concellos céntranse nos obxectivos que se recollían ao comezo do documento de EBB PTS publicado o 10 de maio de 2023: “O obxectivo é reducir as incertezas actuais dos promotores e incrementar a seguridade xurídica para espertar o interese da iniciativa privada”. “Os emprazamentos especificados están destinados á instalación de xeración de enerxía eléctrica, co obxectivo de verter a enerxía xerada na rede eléctrica de transporte ou distribución, e non en relación co autoconsumo”.

A maioría das frases que aparecen no informe son absolutamente coherentes con estes obxectivos; non atopamos ningún paragráfora no que se recoñeza o benestar das persoas ou se manifeste a intención de protexelas, todo está dirixido ás empresas promotoras; non aparecen os dereitos dos cidadáns e cidadás do montón, así como a enerxía necesaria para soster as nosas vidas. As poucas medidas que protexen á cidadanía, si é necesario, elimínanse. Un exemplo diso é a distancia de 500 metros destas instalacións aos lugares de residencia das persoas. Na contestación ao Concello de Beizama –280. - o informe di: "O PTS establece unha zona de exclusión pública, é dicir, un radio de 500 metros sobre o núcleo de poboación, o que non é aplicable ás vivendas illadas, o que faría practicamente imposible delimitar as zonas de aproveitamento renovable".

Con todo, non había sorpresas, xa que ao comezo do informe de respostas ás alegacións –8. - Na páxina 174, a Administración marca o camiño no referente ao modelo territorial: "Para desenvolver un modelo único que combine grandes e máis pequenas instalacións. En primeiro lugar, porque a realidade demostra que as grandes instalacións son necesarias para dar garantías ao sistema; (...)".

“Nun modelo con instalacións eléctricas de todos os tamaños, son necesarias grandes instalacións para dar garantías ao sistema”. A que sistema? Si referímonos ao sistema eléctrico, estamos a falar dos beneficios das empresas privadas, dos dividendos dos investidores que especulan con dereitos básicos en IBEX35 e outras bolsas –podemos aplicar a polisemia do termo sistema e o sistema capitalista tamén pode ser o destinatario desas garantías–. O que pasa é que para dar garantías ao sistema, os cidadáns e cidadás quedamos sen garantías e perdéronse as oportunidades que nos daría a planificación de instalacións de enerxías renovables descentralizadas e próximas.

Si nesas frases do documento incluísemos o modelo de alimentación ou de caserío, aquí tamén nos atopariamos coa vaidade, pero non coas políticas públicas que deberían garantir unha alimentación sa e saudable próxima para todas as persoas. Non hai máis que ver cales son as liñas estratéxicas de traballo establecidas polo Goberno Vasco para o sistema alimentario.

A primeira, o rescate das grandes adegas dA Rioxa, que se atopan nunha situación crítica, xa que non poden dar solución á sobreproducción que tanto soñaran. A continuación, a fábrica de carne de laboratorio de BioTech Foods en Donostia-San Sebastián, proxecto cofinanciado pola UE e o Goberno Vasco. A terceira, a extensión de invernadoiros de alto valor tecnolóxico e de pé –indoor vertical farming– a todo o País Vasco, en colaboración tamén agora con multinacionais. No último lugar atópase a expansión da agricultura ecolóxica, que se explica na suxestión de Bruxelas de que se siga recollendo diñeiro de Europa, para 2030, o 25% das terras agrícolas e gandeiras certifícanse en ecolóxico. Neste obxectivo non son importantes as formas de traballo ou as adhesións ao territorio e á comunidade, senón a consecución dun número de hectáreas. E o quinto, a planta de cría de atún vermello en gaiolas denominada Itsas Balfegó, creada conxuntamente por Balfegó SL e AZTI, en Getaria. Como se ve, as liñas estratéxicas do Goberno Vasco para a alimentación da cidadanía virán da man das empresas tecnolóxicas que son exemplo.

É curioso que o futuro dos caseríos non estea nos primeiros postos da lista de liñas estratéxicas; máis aínda tendo en conta que as persoas do futuro tamén terán que comer e que a maioría dos baserritarras que actualmente estamos a traballar teñen a idade de xubilación cerca. Por iso, si os mozos non toman a substitución dos caseríos, que comeremos? Ao parecer, o Goberno xa pensou en cal será a alimentación do futuro, e as empresas tecnolóxicas, que son exemplo, van completar a substitución dos baserritarras, que lles seducirá facilmente co diñeiro dos cidadáns. Os baserritarras teremos sitio nas Festas Vascas e o día do Olentzero. Basque Culinary Centrer tamén se dedica á provisión de produtos gourmet con label. E para fotos ou museos etnográficos.

Segundo o informe de respostas das alegacións ao PTS que estamos a analizar, a ampliación masiva de enerxías renovables non cuestiona a soberanía alimentaria, senón que "as características e o tamaño do territorio da CAPV limitan, o que impide o desenvolvemento masivo dos cultivos, como noutras rexións con diferente orografía e condicións".

Características e dimensións do territorio. Non, con todo, os últimos golpes que os voitres enerxéticos que agora nos chegan aos campesiños e á poboación rural, coa axuda do poder político, quérennos dar co proceso de colonización; nin a artificialización e ocupación das terras fértiles/fértiis que xa padecemos; nin as políticas públicas de subvencións e a súa distribución inxusta; e moito menos as imposicións dos grandes distribuidores, os lobbies da agronegocio e os acordos comerciais internacionais aos agricultores e gandeiros. Tampouco as substitucións que non existen. Non, é só un asunto orográfico. Grazas ás empresas tecnolóxicas que nos atraen para encher as tripas do vasco-autonomos, si non, acabouse a esencia deste “país industrial”.

Neste sentido, enténdese moi ben, ademais, o que se sinala no informe de alegacións: "No caso de Álava Central, a diferenza doutras Áreas Funcionais, trátase dunha zona chan con maior capacidade para albergar instalacións fotovoltaicas de maior tamaño (...)". Por tanto, para que reservar para proxectos enerxéticos solos que pola súa inclinación son máis difíciles de cultivar, si a "comida exemplar indoor" está en camiño?

Segundo o informe que se converteu en Biblia, nesas terras onde os agricultores e os gandeiros producimos a comida "vanse a instalar instalacións eléctricas en función de: 1. Interese do promotor e 2. Que o proxecto presentado obteña as autorizacións sectoriais e ambientais axeitadas".

E é que o mundo está feito para eles, para os promotores e á medida da súa fame. É indiferente o uso desa enerxía: para a morte ou para a vida. Despois virán os permisos axeitados para que todo sexa tan comestible como sostible.

Aínda que as leis sexan leis, non sempre son lexítimas cando pon en perigo as vidas de todos; e menos xusto cando negan o futuro aos que veñen. E vós tamén sabedes, esquerda e dereita, sabedes como desfacer o desastre que temos encima, está comprobado: esta sociedade ten que vir aos límites do planeta. Pero preferides vivir como espumas, alá arriba, sobre o ego.

Parece que chegou o momento de levantar a terra, xuntos, pola rúa e polo campo. Non podemos deixar saquear a terra e a auga que nos manteñen vivos, porque nesa vida vainos –literal, como din agora–.