“Nas últimas décadas transformáronse as formas de difundir, transmitir e socializar a creación cultural”, explican os axentes presentes no Paseo Novo de San Sebastián. Preocupa a situación creada por estes cambios: “As enquisas e estudos dos últimos anos demostraron que se produciu un corte e a educación regrada non garante a transmisión da cultura en eúscaro”.

Subliñan o papel que a nova Lei de Educación de Álava, Bizkaia e Gipuzkoa pode xogar para que esta transmisión se produza adecuadamente e a súa importancia na consecución dunha “educación transformadora”.

Por iso, os axentes que participaron na comparecencia e os creadores que manifestaron a súa adhesión ofrecéronse para que a transmisión da cultura en eúscaro quede recollida na lei. “Queremos participar no proceso de proposta, debate e consenso das medidas a adoptar”.

Apoio de múltiples actores e creadores

Os axentes que se adheriron á declaración son: Ahotsenea, Aiaraldea Ekintzak Faktoria, Bertsozale elkartea, Dantzan, Elkar Fundazioa, Euskal Aktore-Batasuna (EAB), Euskal Editaleen Elkartea (EVE), Euskal Herriko Antzerki Elkartea (EHAZE), Euskal Herriko Dantza Profesional Elkartea (ADDE), Euskal Herriko Dantzarien Topagorriak, Topagaleen Elkartea, Euskaldunak, Euskaraz e Xabiroi.

Non foi máis que o primeiro paso da iniciativa. De face ao futuro, manifestaron a súa intención de abrirse camiño con creadores e afeccionados á cultura, reforzando e consolidando a rede. Moitos creadores xa manifestaron a súa conformidade coa petición formulada, entre outros, os escritores Amaia Lasa e Yolanda Arrieta, os bertsolaris Beñat Gaztelumendi e Oihana Iguaran, os músicos Joseba Tapia e Peter Ansorena ou a tradutora Irene Aldasoro. A pesar de non asistir á comparecencia, unha longa lista de creadores sumouse mostrando que a reivindicación representa moitas das disciplinas e tendencias actuais da cultura vasca.

Traballando desde 2019

Os promotores da declaración explicaron que esta iniciativa xorde dunhas xornadas celebradas en outubro de 2019 en Azpeitia: Baixo o título “Educar na creatividade, vivir na cultura”, diversos axentes realizaron un diagnóstico sobre a situación actual da cultura vasca, ademais de intercambiar experiencias. As xornadas “deixaron claro que para estruturar e consolidar a transmisión da creación cultural era necesario avanzar no armazón entre estes axentes culturais e entre os que traballamos na transmisión cultural”.

De feito, o debate sobre a Lei de Educación da CAV veu cando se estaba traballando nesa rede. Por iso pareceulles urxente socializar unha visión unitaria da cultura neste ámbito, “que nós tamén tomemos voz para esixir que a futura lei garanta a transmisión da creación cultural vasca na educación”, en palabras dos axentes.