- A Fundación Elkar, a través de Siadeco, realizou un estudo sobre os hábitos de consumo de libros e música da cidadanía vasca. Non busques estudos similares no Sistema de Indicadores do Eúscaro (EAS), que se paga dos fondos de todos. Non aparece.
Como non hai estudos sobre prensa en eúscaro, cómics, televisión, radio, videoxogos, etc. Moito menos en comparación co castelán que nos afogan. Por que preocuparse? Poziktibity!
Os datos publicados por Elkar-Siadeco non polo Goberno Vasco que xestiona os fondos públicos, senón moi preocupantes (ui, barka!) Son. O estudo realizouse en todo o País Vasco (“territorios do eúscaro”, “directamente” politicamente falando) a través de 2.500 enquisas. Tivéronse en conta aos vascoparlantes de máis de 16 anos.
Só o 20% dos vascoparlantes le a prensa en eúscaro. O 60% consome prensa en castelán. 19%, ningún dos dous. Noutras palabras, só o 6% dos vascoparlantes mencionou algún medio en eúscaro.
O 50% dos vascos non ve ningunha televisión en eúscaro. Cero, é dicir. De feito, o consumo de ETB1 non consegue superar o 2% da audiencia nos últimos anos.
O 70% dos euskaldunes non compra ningún disco en eúscaro.
O 77% dos euskaldunes non le libros en eúscaro, pero o 54% ten costume de ler en castelán ou en castelán. Do mesmo xeito que ocorre coa prensa, só o 6% dos vascoparlantes consome libros en eúscaro (tamén).
Si a oferta en eúscaro multiplicásese, e os dirixentes abertzales apostasen de verdade pola produción en eúscaro, o consumo aumentaría, probablemente, moito
A “culpa” da falta de consumo de produtos en eúscaro non é a da cidadanía euskaldun. Quen consomen en eúscaro son, en xeral, académicos militantes (aparte do consumo asociado aos estudos).
A oferta en eúscaro é moito menor que en castelán. Case incomparable. Isto nótase nas tendas. Nin que dicir ten, que non son librarías “vascas”.
Josemari Sors (Elkar): “Púxose de manifesto a situación de inferioridade do eúscaro”.
Pediríalle a Elkar que inicie un novo exame (pedir ao Goberno Vasco parece inútil): que compare as ofertas en eúscaro e castelán. Isto axudaría moito a explicar estes tristes datos. E abriríanos xanelas para a esperanza.
Se se multiplicase a oferta en eúscaro, e se os dirixentes abertzales apostasen de verdade pola produción en eúscaro, o consumo aumentaría, probablemente, moito. Por suposto, habería que dar a coñecer e promover producións en eúscaro con moita máis forza que agora, xa que os hábitos de consumo non cambian. Moito menos a favor de quen parte dunha situación de dependencia severa.
A política lingüística é a clave. Vontade política e coherencia, noutras palabras. Menos bombos institucionais estériles (como sucedeu na contorna de EAS) e máis iniciativas honestas. Necesitamos moitísimos máis. Dunha vez.