A consecución da Selección de Euskadi foi, sen dúbida, un logro histórico. Pero se queda niso, para moitos vascos –eu tamén, porque son navarro– será o día máis escuro e triste. Despois de gozar da alegría e a calor dos primeiros días, volvamos á realidade.

De momento, na selección de Euskadi só poderán competir pelotaris vascos con licenza en Álava, Bizkaia e Gipuzkoa. Por tanto, quedan fóra da convocatoria as de Navarra e as de Iparralde.

Así as cousas, os pelotaris de Navarra representarán a España e os de Iparralde a Francia, respectivamente. Os concursantes competirán cos símbolos de España e Francia. É máis, a loita e a loita entre os vascos.

Sei que levamos máis de 40 anos reivindicando a selección vasca, á espera de que a selección vasca saia adiante. Merece a pena esperar tantos anos e conseguir a Selección de Euskadi en lugar de ser a selección vasca? Trátase de quedar no medio do camiño? Ao meu modo de ver, non. Ademais, hai que ter en conta que para algúns todo isto foi suficiente e que o que eles pensan que queremos xa se conseguiu. Iso é todo.

Tal e como sinala Martxel Toledo, “non podemos esquecer en absoluto que unha parte máis desa oficialidade de lograr unha vitoria total, e ademais, que aínda nos falta, é dicir, que sexa unha selección de pelota vasca que teña en conta ao sete países”. Eu, en lugar de dicir o importante, diría o máis importante. O paso dado non é suficiente, sen dúbida; si quedabamos niso, mellor que antes.

Desgraciadamente, os vascos temos unha experiencia próxima e clara. Na época da transición, xunto coa pseudocracia, o que era temporal entre os vascos pasou a ser a división administrativa de sempre. O día máis alegre e histórico converteuse no día máis triste e escuro –polo menos para algúns euskaldunes-. Non podemos esquecer que a partir dese día os vascos de Hego Euskal Herria quedamos divididos en dúas comunidades autónomas, a Comunidade Autónoma Vasca e a Comunidade Foral de Navarra, cada unha coas súas institucións oficiais, o seu presidente, o seu parlamento, os seus xuíces... Unha desas comunidades, ademais, patrimonializou a denominación “Vasca”, non só por iniciativa dos españois, senón tamén por parte dos vascos malintencionados, deu pé a pensar co paso do tempo que os vascos son só desa comunidade vasca, deixando fóra aos navarros.

No ámbito deportivo corremos o mesmo risco, pode suceder o mesmo. A fisura entre euskaldunes pode aumentar. Sorprendeume ver que poucos artigos publicáronse sobre este risco, e entre os que o publicaron, excepto o de Martxel Toledo, pareceume que quedaron en segundo plano as dores de cabeza e a inquietude que pode traer ao País Vasco a brecha que se poida producir entre os deportistas vascos.

O deporte é un dos símbolos máis importantes dun pobo, e este é un precedente moi prexudicial si, algún día, tómase o mesmo camiño que noutros deportes. Non volvamos caer no mesmo erro, poñamos todos os remedios antes de que sexa tarde, e poñamos todas as forzas para conseguir unha auténtica selección vasca.

Gerardo Luzuriaga
Nazar, Navarra