O 2 de novembro celebrouse o día internacional da morte digna. Neste sentido, por medio do presente escrito quero manifestar como vexo a situación de Euskadi nesta materia.

Somos conscientes de que o tema da morte non é da súa agrado para moitos amigos, por inevitable que ocorra, e, como ocorre coa vida, hai boas e malas maneiras. Por iso igual, en lugar de falar de morte, deberiamos falar de morte digna. Que é unha morte digna? É a posibilidade de decidir como, onde e á beira de quen queremos morrer.

Tanto a maioría das relixións como algúns partidos dereitistas e fascistas renuncian a ser donos da nosa morte. Eu defendo que, sen ser donos de nós mesmos, non somos libres e perdemos dignidade, polo que considero imprescindible que a nosa vida e morte estean nas nosas mans para gozar de dignidade e liberdade. Mentres as dereitas queren converter a vida nunha obrigación, os demócratas, os que respectamos aos demais, insistimos en que é un dereito.

Os cidadáns temos dereitos, pero quedan baleiros se non sabemos nada deles. Entre estes dereitos atópanse algúns relacionados coa nosa saúde e morrer. No caso da morte, en Euskadi temos a Lei 11/2016, que garante os nosos dereitos e a nosa dignidade no proceso de morte, a Lei de Eutanasia e a Lei 7/2002, que regula as vontades anticipadas.

Xa digo, o coñecemento dos dereitos que recollen estas leis é imprescindible para poder levar a cabo o proceso de morte. Quen debe comunicar todo isto aos cidadáns para que eles poidan elixir libremente? A propia Lei de Eutanasia establece que a información, formación e difusión de contidos corresponden ao Goberno Vasco.

Desgraciadamente, co paso do tempo, a actitude do Goberno nestes temas foi meramente aparente, xa que, a pesar de que a primeira eutanasia levou a cabo en Euskadi, a información que posteriormente se facilitou a nivel social e a formación ofrecida aos profesionais foron moi escasas, e o mesmo pode dicirse do Documento de Vontades Anticipadas (ABA), así como dos recursos necesarios para o exercicio destes dereitos.

As conclusións reflíctense nos datos: As eutanasias realizadas en Euskadi foron do 0,11% dos falecidos e en Bélxica e Holanda aproximadamente o 4%. En canto á AB, non chegan ao 2%. Estes datos demostran a pouca responsabilidade do Goberno e supoñen un sufrimento para moitos cidadáns, tendo en conta que ABA é a única vía para poder cumprir o noso desexo de morrer si non somos donos.

Por todo iso, exigo ao Goberno Vasco e a todos os partidos presentes no Congreso que tomen as medidas necesarias para superar esas carencias, porque a propia lei con moitas limitacións tamén o esixe, e animo aos cidadáns a loitar polos seus dereitos.

Julen Goñi, antigo profesor de filosofía