Que impulsou a creación da Asociación Harrera?

Producíronse casos moi graves. Un ex preso de Villabona foi achado morto nas cartolas dun camión e decatámonos de que outro compañeiro de Bilbao pedía na rúa por problemas mentais. Vimos que non podiamos seguir así, que había que facer algo, pero naquela época era complicado. Ao final, pairámonos un grupo pequeno con ese propósito e decidimos pór en marcha o proxecto.

Está completada a recepción hoxe en día?

A asociación conta con ao redor de 3.000 socios e cada un deles paga unha cota anual superior aos 60 euros. O 95% do orzamento finánciase coas achegas e doazóns dos socios.

Hai dous liberados e moitos voluntarios. Creamos unha ampla rede de colaboradores na que se atopan empresarios, médicos, dentistas, psicólogos… Ofrecen todo tipo de servizos a un prezo máis económico para quen o necesita. Hai de todo. Por exemplo, no pobo hai unha persoa que ofreceu unha vivenda.

Cales son as necesidades máis frecuentes dos solicitantes?

Non poder pagar os servizos sanitarios, falta de emprego, carecer do permiso de conducir do coche, necesidade económica… A asociación subvenciónalles ou lles axuda na procura de emprego. En 2017 concedeuse unha axuda a 100 persoas.

Quen estivo moitos anos no cárcere ou no exilio ten que refacer a súa vida e iso non sempre é fácil.

A estancia no pantalón pode ocasionar un gran prexuízo. A alimentación é deficiente. Recordo que no Porto de Santamaría todos estabamos con dor de cinto e ventre inchado, porque pasabamos fame. Para cear, por exemplo, sacábannos unha cazuela de sopa, dúas sopas, froita, e listo.

A atención médica tamén é moi mala e si es preso de ETA, é peor; non sempre, pero si moitas veces. Recordo que unha vez un foi ao médico e diagnosticáronlle un catarro cando padecía tuberculose. Poucos días despois apareceu morto na cela. O servizo de dentista, por exemplo, adoita ser só para a extracción de dentes e non hai servizo de oculista. E cando vives entre catro paredes e con luz artificial, a vista baixa moito. As depresións tamén son frecuentes e teñen consecuencias físicas.

Que condicións hai que cumprir para recibir a Axuda de Acollida?

A única condición para poder solicitar a axuda é que a persoa afectada sexa vítima dun problema cos Estados español ou francés. Dá igual que sexas de ETA pm ou m, ou da ruta Nanclares, ou de calquera outra liña. A iso non se lle mira. A recepción está aberta a todas as persoas que o necesiten.

Analízase a situación económica do solicitante e axúdaselle en función dela para axudarlle a manter unha vida digna.

Non hai axudas públicas?

Hai dous anos retiróuselles o subsidio aos presos de ETA que saíran do cárcere porque non se arrepentían diso. A medida conduciu aos tribunais e saldouse coa vitoria da Real Sociedade. Agora cobran un subsidio durante 18 meses, ao redor de 400 euros ao mes, e se é posible un complemento por RGI.

O Goberno Vasco insiste na necesidade dunha actitude crítica para ser beneficiario dos programas de reinserción.

A recepción non se inclúe nela. Porque se alguén, en calquera das condicións, pode recibir este apoio, é un fenómeno, xa que un dos que ten que axudar será menos.

Tedes esperanzas de ter máis axuda no futuro?

En Irlanda concluíuse o conflito mediante un acordo e acordáronse axudas para a reinserción. Aquí non houbo acordo e tivemos que buscar solucións pola nosa conta.

Quizais, si as cousas melloran, algún día haberá indemnizacións para quen tiveron que pasar anos de cárcere baixo tortura ou sen condenar, torturados, etc.

En maio , a Garda Civil levou a cabo unha operación de secuestro de bens de sesenta ex presos na que se prevé que o secuestrado sexa utilizado para pagar indemnizacións ás vítimas.

Iso non pode ser así, porque o Estado xa pagou esas indemnizacións. As vítimas tiñan quince anos para reclamar antes da súa prescrición e non houbo ningún caso dese tipo de lesións. É máis, o Goberno do pp rebaixou ese prazo a cinco anos, cando se comezaron a sacar á luz os seus casos de corrupción.

Din que nesa operación recibíronse 8 millóns de euros, e iso é mentira. De onde lles van a dar unha fortuna como esa?

Tamén foron embargados os bens ao veciño da localidade Peio Etxeberria, natural de Placencia.

Si. Embargáronlle o diñeiro que tiña na súa conta corrente e cada mes arrebátanlle parte da súa nómina. Non ten nin pés nin cabeza, xa que Peio conta co documento de prescrición da Audiencia Nacional que lle acredita como xuíz militar.

Ademais, trátase dunha operación da Garda Civil polo seu propio pé, sen que haxa un xulgado en concreto nin unha sección xudicial. Trátase duns papeis asinados polo secretario dun xulgado que ninguén coñece.

Os avogados din que se gañarán as sentenzas e que deberán devolver o incautado, pero cando? Igual pasarán sete ou oito anos.

Por que credes que iso sucedeu?

Para contentar a Covite? Para dificultar a reinserción? Non o sabemos. Un comandante da Garda Civil confesou a un ex convicto: “temos as mans libres para facer calquera cousa e todo o que fagades terá resposta”.

De que modo mirades ao futuro?

Esperando que os pasos que se dean sexan mellores. En canto á acollida, no futuro haberá máis presos en liberdade e máis necesidades. Por tanto, necesitaremos máis apoio da cidadanía, máis socios. Animamos á cidadanía a facerse socia ou axudar.

Esta noticia foi publicada por Plaentxia.eus e trouxémola a ARGIA grazas a licénciaa CC-by-sa.