Martín Zabalza é Director de Paz e Convivencia do Goberno de Navarra e desde ese cargo dirixe a Comisión de Vítimas. Tras superar moitos obstáculos en Madrid, en 2019 aprobouse a lei que regula o coñecemento e a reparación das vítimas da violencia de motivación política, e baixo a súa cobertura púxose en marcha a citada comisión, que recibiu 41 solicitudes de recoñecemento como vítimas.

Zabalza explica que cando se recibe unha solicitude de recoñecemento como vítima se fai unha entrevista co solicitante e ábrese un informe sobre o caso. Posteriormente remítese a unha comisión formada por autoridades e expertos do Goberno de Navarra para comprobar si vaise a dar o visto e prace ou non. Trátase dun proceso complexo e longo no que até agora non se finalizou ningún expediente.

En calquera caso, Zabalza recoñeceu que durante moito tempo produciuse en Navarra unha violación ampla dos dereitos humanos, e que durante moito tempo esta realidade das vítimas de motivación política foi negada, e que hai hora para acabar con esa negación. Dez persoas foron asasinadas, outro dez son torturadas e outras 18 vítimas de violencias.

Falta moito, pero “é un paso importante”

Segundo informaron a Fundación Egia Zor e a Rede Navarra de Torturados, o mércores foi un paso importante “no recoñecemento e a reparación de todas as violencias sufridas no noso país”.

Reafirman que houbo un intento de negar a realidade e que o informe de Torturados de Navarra déixao moi claro. Do encargo da dirección de Paz e Convivencia do Goberno de Navarra e do estudo realizado polo Instituto Vasco de Criminología despréndese que en Navarra se produciron 1.083 casos de tortura desde 1960 até 2014.

Desde ambas as asociacións faise un chamamento ás persoas que sufriron a violencia do Estado ou dos grupos da súa contorna para que comuniquen o seu testemuño e para iso comunicáronlles a súa colaboración.

Recoñeceron o camiño que se está realizando, pero tamén confirmaron que “aínda falta moito”. Estas asociacións defenden que a fame de vinganza debe avanzar na construción dunha convivencia baseada nos valores da xustiza, onde “todas as vítimas sentiremos recoñecidas”. Até ese momento falaremos da “memoria colectiva incompleta”.