Desde que en 2001 Magna obtivo a autorización para realizar sondaxes en Erdiz, o proxecto sufriu numerosas xiras. Durante todo este tempo máis do 80% dos baztaneses mostráronse en contra do proxecto, entre eles na rúa. En Elizondo tiveron lugar numerosas manifestacións multitudinarias, e nesta ocasión Erdi Bizirik quere traer a protesta ao Xefe de Cidade. Tamén en 2008 celebrouse unha multitudinaria manifestación en Elizondo, con preto de 2.000 persoas, e o pasado mes de novembro reuníronse outras na rúa rexeitando o proxecto de adelgazamento.

En marzo presentouse a plataforma no Parlamento de Navarra e solicitouse ao Goberno de Navarra o desistimiento da mesma. Navarra Suma, PSN e Geroa, que sustentan o proxecto mineiro, déronlle unha negativa rotunda, priorizando os postos de traballo que se crearán no mesmo. As tres forzas políticas consideran que o proxecto mineiro é compatible co pastoreo de gando en Erdiz, e consideran que nas zonas mineiras non se poderán pastar animais, pero no resto si. A plataforma considera que isto non é práctico nin ecolóxico.

O proxecto vén bailando desde principios de século e en 2008 Magna abandonouno para abrir unha nova mina en Zilbeti (Val de Erro). Pero este fracasou e en 2019 presentou a súa nova proposta de explotación en Erdiz, e o pasado 7 de outubro o Parlamento de Navarra aprobou o proxecto como Investimento de Interese Foral, cos votos favorables de UPN, PSN e Geroa Bai (40 votos), e os votos en contra de EH Bildu, Ahal Dugu e In-Ezkerra (10 votos).

Os baztaneses enfadados

A paraxe denominada Erdiz ou Erdizaga sitúase dentro do macizo do Erregerena, no límite dos vales de Baztán e Esteribar. Está declarada Zona de Especial Conservación dentro da Rede Natura 2000 promovida pola Unión Europea. Ademais do seu evidente valor ecolóxico, a zona alberga un rico patrimonio cultural no que pastan polo menos os animais do Baztan desde a Idade Media.

A Asemblea de Concellos representada por Baztan manifestou reiteradamente a súa oposición ao proxecto de Magna. Os alcaldes tamén quixeron realizar unha consulta popular o pasado outono, pero foi prohibida pola Delegación Navarra do Goberno de España. Os baztaneses enfadáronse e así o manifestou na comparecencia do Parlamento Foral de marzo aos parlamentarios o portavoz de Erdiz Bizirike, Jon Elizetxe: “Para que se aprobou a Lei Foral de Participación? Como queredes crer nas institucións se nos pasades por encima e déixasnos?”.

Os baztaneses temen polo dano que poden sufrir os pastos e as paraxes, e iso é o que indicaba na súa reportaxe sobre o tema: “Por tanto, o proxecto da canteira de Erdiz non ocuparía un espazo ‘natural’ buxán. A súa paisaxe, ademais dunha rica contorna ecolóxica, é herdeiro dun patrimonio cultural material e inmaterial que unha vez destruído sería imposible restauralo”.