argia.eus
INPRIMATU
Como se situou o independentismo ante a reforma do delito de sedición?
  • A reforma do Código Penal español é para a ERC un "gran logro". Tanto Junts e CUP como Omnium Cultural e ANC criticaron duramente. ANC convoca unha mobilización contra a reforma para o Día da Constitución española. Os líderes de PNV e EH Bildu tamén fixeron declaracións respecto diso. Recibimos reaccións.
Zigor Olabarria Oleaga @zoleaga1 2022ko azaroaren 14a
Argazkia: Kataluniako CDR-ak

A reforma do delito de sedición anunciada o xoves pola noite por Pedro Sánchez deu lugar a unha longa cadea de reaccións. A reforma elimina o delito de sedición para substituílo por un novo delito: “Desordes públicas graves”.

Si a sedición permitía a pena de prisión de até quince anos e inhabilitación, co novo delito a pena máxima é de cinco anos de prisión e oito anos de inhabilitación: “Serán castigados coa pena de prisión de seis meses a tres anos os que, actuando en equipo e agredindo á paz pública, utilicen violencia ou intimidación: actuando contra persoas ou cousas, obstaculizando as vías públicas, pondo en perigo a vida ou a saúde das persoas, ou invadindo instalacións ou edificios. Os feitos descritos no apartado anterior serán castigados coas penas de prisión de tres a cinco anos e inhabilitación para cargo público por actos de multitude na contía, organización e realización de actos tendentes a prexudicar gravemente a orde pública. Si houbese autores constituídos como autoridade, a pena de inhabilitación será de seis a oito anos”.

Versións contrapostas

A ERC valorou a reforma do Código Penal como un paso importante na desjudicialización do conflito e na redución da represión. Con todo, o resto das forzas principais dos Países Cataláns han enrarecido o acordo da ERC co Goberno español. Entre outras cousas, denunciaron que os feitos de outubro de 2017 seguirían sendo constitutivos de delito, e que poderían ser unha ferramenta para aumentar en lugar de reducir a represión, xa que, aínda que as penas extremas baixen, permiten aplicalas a todos os cidadáns.

O venres pola mañá compareceu o presidente da Generalitat, Pere Aragón, para apoiar a reforma. Aragón defendeu que a reforma é un “logro vital”, “un paso importante para empezar a atopar unha solución ao conflito político”. Asegura que é un “avance” no ámbito dos “dereitos e liberdades” e afirma que é froito das conversacións mantidas co Goberno de España.

“A solución á grave desorde pública pode ser peor que a enfermidade da sedición”, escribe Laura Borras, presidenta da Junts Per Catalunya de Twitter.

O deputado da CUP, Carles Riera, denunciou que a reforma non beneficiará ao 99% dos cidadáns que sofren represión, senón a unha minoría e “parcialmente”. Para a CUP o acordo é o resultado dun “xogo de cartas” para que a ERC aprobe os orzamentos españois.

Toni Comin, que exerceu como conselleiro de ERC no goberno de Puigdemonte, falou desde o exilio dos riscos represivos da reforma nunha entrevista concedida ao medio O Nacional: “Quizais si, para os que estamos na xefatura, as penas que nos esixirían serían máis baixas, non quince anos, senón cinco anos, pero iso é un beneficio persoal dos líderes; para as bases do independentismo a reforma do delito de desordes públicas é unha moi mala noticia, porque se acaba de ampliar a base da represión. Si o Código Penal estaba a ser utilizado de forma irreverente para asustar as bases independentistas e deter a mobilización do movemento independentista, esta reforma do tipo penal das desordes públicas segue achegando máis armas á xudicatura para seguir perseguindo as bases”.

Mobilización de ANC en contra

En palabras do presidente de Òmnium Cultural, Xavier Antich, a reforma supón un paso máis na “criminalización da disidencia política” e na “persecución do dereito á protesta”, mesmo máis aló do independentismo. Dolors Feliu, presidente de ANC, denunciou que a reforma persegue dous obxectivos: “Castigar a mobilización independentista a nivel de rúa” e “reprimir máis comodamente feitos como os do 1 de outubro”. ANC convoca aos partidos independentistas a “loitar” contra a reforma e anuncia unha manifestación para o 6 de decembro, Día da Constitución española.

Posicións do PNV e EH Bildu

En Euskal Herria, entre outros, os líderes do PNV e de EH Bildu fixeron declaracións respecto diso. “A melodía é boa, pero nós, máis que delitos, preferimos regular os dereitos”, sinalou Andoni Ortuzar. O presidente do PNV afirmou que a reforma é “proporcional”, pero máis aló diso é necesario un acordo para regular en España o “dereito a decidir das comunidades nacionais”.

“Como cliente habitual dos cárceres españois coñezo a diferenza entre quince e cinco anos. Paréceme unha boa noticia, e é o primeiro paso, pero aínda quedan outros por facer”, sinalou Arnaldo Otegi. Segundo o coordinador xeral de EH Bildu, o Estado debe “entender” que non se pode opor a ninguén por “pór urnas para decidir o seu futuro”.

Artigo 155

No medio desta cadea de reaccións, o domingo o presidente do Goberno español, Pedro Sánchez, entrevistou ao diario A Vangarda. Sánchez subliña que a reforma non significa impunidade.

“Terá que dar a cara polos delitos cometidos en 2017”, sinala sobre Carles Puigdemonte, no exilio. Sanchés defende o artigo 155 criticando ao PP por non ser utilizado anteriormente na época do referendo. Un dos erros máis “graves” do PP foi "deixar en mans da Xustiza a resposta á crise institucional", asegura.