Ziburu Bizi atopou o 56% dos votos na segunda volta, pero a súa compañeira de lista, Leire Larrasa (1985, Urruña), está convencida de que «non todos os que votaron eran nacionalistas». Agora están a empezar a xestionar, tentando demostrar que a política se pode facer de “outra maneira”.

Houbo un cambio en Ziburu. Despois da festa vos veu o día a día, é a ilusión?

Este ano Ziburu Bizi gañou as eleccións, pero antes, o grupo do señor Poulou estivo xestionando o pobo durante vinte anos. Vinte anos son moitos, e na forma de xestionalos adquiríronse uns hábitos que non eran bos para o pobo. Vimos o funcionamento e o que queremos pór en marcha. Nos últimos seis anos estivemos traballando como electos seguindo os dossieres; hoxe en día xa non somos máis na oposición e é un gran reto, pero é moi motivador, porque somos conscientes de que hai moitas cousas en xogo. Temos que demostrar que somos capaces de xestionar unha casa do pobo, que temos ideas e que son factibles. Sobre todo, porque o urbanismo é un problema importante no noso país, xa que o 42% das vivendas son segundas. Queremos demostrar que si a ambición está aí, as cousas pódense facer.

Na vosa maioría non todos son abertzales. Como se traballa no día a día con diferentes sensibilidades políticas?

A cabeza de lista é abertzale, eu son o primeiro interesado e son abertzale… nos axuants somos seis do sete abertzales. É evidente que todos somos de esquerdas, pero non todos somos abertzales. Un obxectivo era facer unha lista aberta e variada, non exclusiva: aberta a todas as persoas que participan na vida social, cultural e económica da cidade. Era unha estratexia e creo que marchou ben. No día a día preocúpannos os grandes dossieres e tamén estamos de acordo cos demais: creamos o programa xuntos; non viñemos aquí co noso programa consolidado. Traballámolo xuntos, e imos na mesma liña.

Dos pobos á Comunidade Vasca, volveuse a citar a escasa presenza das mulleres.

Claro que o sitio das esposas é importante e que non somos suficientes. Aínda que somos máis que antes, creo que temos o noso sitio, por suposto. Sería fermoso que dentro duns anos unha muller presidise o Colexio.

Do mesmo xeito que en Ziburu, producíronse cambios noutras localidades, como Itsasu. Estades a colaborar?

Non estivemos demasiado con Itsaso, pero si con Uztaritze. Traballamos no noso programa, propuñamos talleres participativos, traballabamos por temas, e de Uztaritze veu Mikel Goienetxe para urbanismo e Pierre Rouget para falar do medio ambiente. Eles crearon comisións de barrio, e nós tamén nos gustaría que estas instancias de consulta implantásense en breve para crear órganos de democracia. Máis cerca tamén, fixemos unhas reunións cos veciños de Urruña, mencionamos algúns temas comúns.

Pódense cambiar as cousas en urbanismo durante seis anos?

Xa empezamos, non hai que deixar pasar demasiado tempo. Coa administración francesa fai falta tempo… e gustaríanos empezar uns proxectos urbanísticos en 2021. Temos pistas diferentes para construír casas sociais, un dispositivo de vivenda que evita a especulación, e hai outras pistas. Supoño que durante seis anos haberá novas casas en Ziburu. Até agora non tiñamos ningún plan urbanístico, xa que o grupo anterior non o creou durante vinte anos. É importante, porque ese documento limita as cousas: que se pode facer, que non… Se todo vai ben, será en xuño.

Vostede dixo que o eúscaro tivo pouco sitio en Ziburu.

Estamos a crear comisións de fóra de casa do pobo, e nelas existe un grupo de eúscaro. Con Eneko Gorri reunímonos a miúdo para ver como facer as cousas, e para presentarlles este proxecto enviamos unha carta a comerciantes, asociacións deportivas, asociacións culturais, ikastolas… O que realmente queremos é tentar recoller as diferentes influencias culturais e económicas nesta comisión. Somos bastante satisfeitos, contestamos 13 veces e, por exemplo, Cruz Vermella quere participar. Estabamos sorprendidos, non pensabamos, pero estabamos xeniais! A idea é levar a cabo unha reflexión sobre o uso do eúscaro e tratar de asegurar o seu sitio no espazo público e na Casa Consistorial.

Foi difícil comezar no contexto da pandemia?

Nas escolas tivemos varios casos, pechouse unha escola pública… Estes dossieres non sempre eran fáciles de xestionar: estabamos en contacto con familias, profesores, Axencia Comarcal de Saúde, subprefecto. Pero creo que tamén tivo o seu lado bo, que é o dos comerciantes que estamos a crear nesas comisións de fóra da casa do pobo, e reunímolas a finais de xullo para referirnos á crise. Montamos unha campaña especial:Ven a gozar de Ziburu. Tratamos de detectar alternativas ante esta situación.

Con Ilune Duffau, Ziburu era embaixador da cidade de Telethon. Era curioso ir a París un país dominado polos nacionalistas?

Cando nolo propuxeron, sorprendíannos, pero todos os ziburutarras alegrábanse de ensinar o país. Foi unha oportunidade para mostrar a nosa solidariedade no pobo, a nosa capacidade de mobilización. Participaron moitos, e foi unha oportunidade para mostrar a cultura popular: joaldunak, bertsolaris… e falaron en eúscaro. Na televisión, en directo, cando Ilune [Dufau] falou cos seus amigos ou con Odei Barroso, fixérono todo en eúscaro e dixémoslles que non o subtitulasen, entendérono e non fixeron tradución. Este pobo debe sentirse orgulloso da súa lingua, a súa cultura e a súa identidade. En Ziburu, o lugar do eúscaro foi moi pequeno, e a cultura, folclórica. A través de Telethona subliñamos que somos un pobo, que temos a nosa cultura e a nosa lingua e que debemos sentirnos orgullosos diso.