argia.eus
INPRIMATU
Mobilizacións cidadás en Irán:
Muller, vida e liberdade
Sheida Besozzi 2022ko abenduaren 05
Islamiar erregimenak leku publikoetan hijabaren erabilera indartzeko neurri berriak hartu ditu.

Entramos na duodécima semana das protestas máis longas en Irán desde a Revolución Islámica de 1979. A orixe das manifestacións foi a morte de Mahsa (Jina) Amini, unha moza kurda-iraniana de 22 anos, que foi detida pola policía da moral por unha mala forma de levar o morto durante a súa visita á familia de Teherán. Mahsa morreu uns días despois baixo a custodia da policía. Isto ocorreu despois de que a mediados de agosto o réxime islámico haxa publicado novas medidas para reforzar o uso da sida en lugares públicos.

O réxime iraniano responde a todas as protestas cunha excesiva violencia. Desde o seu inicio o 16 de setembro, e segundo datos da ONG Iran Human Rights, 448 persoas morreron de mans das forzas estatais do réxime, entre elas 51 menores. Varios grupos da diáspora iraniana, presentes en Estados Unidos, Canadá e Europa, denunciaron os acontecementos que se están producindo no seu país de orixe, organizando manifestacións, concentracións e actividades formativas para axudar ao pobo iraniano nos seus lugares de residencia. A ONU tamén participou niso e o 24 de novembro creou unha misión internacional independente para investigar as violacións de dereitos humanos que se produciron desde o inicio das protestas. A misión foi impulsada por Alemaña e Islandia, con 25 votos a favor, 6 en contra e 16 abstencións. O goberno iraniano anunciou o 28 de novembro que non colaborará na investigación.

O pobo iraniano ha protagonizado desde finais do século XIX unha serie de acontecementos de loita non violenta, liderando no século XX dúas revolucións. Coa primeira (1905-1911) conseguiu crear un parlamento e coa segunda (1979) logrou eliminar do poder o réxime autocrático de Reza Shah Pahlavi. Nesta longa historia de resistencia civil, o movemento feminista ha xogado un papel fundamental. Segundo o Sindicato de Obreiros de Irán, entre marzo de 2021 e marzo de 2022 contabilizáronse 4122 protestas laborais, un 115% máis que o ano anterior.

A morte de Mahsa (Jina) Amini foi a pinga que provocou o aumento da voz nas rúas do pobo iraniano. Estas accións de resistencia civil están lideradas por mulleres. Estas realizacións caracterízanse tamén pola intergeneralidad e a extensión xeográfica, así como pola súa vinculación e consolidación mediante folgas laborais e de estudantes.